Bootduiken kunnen heel leuk zijn – maar jammer genoeg kunnen duikboten ook de plaats zijn waar veel ongelukken kunnen gebeuren.

Vanwege de nattigheid is een duikboot meestal een heel glibberige plek. Sommige mensen kunnen het lastig vinden om vanwege de golven hun evenwicht te bewaren. Deze en andere omstandigheden kunnen op het dek op de loer liggen en mogelijke ongevallen en verwondingen veroorzaken. Een paar afleveringen van het Alert Diver magazine geleden hebben we geschreven over twee gevallen van afgerukte vingers, die ons als zeer bijzondere gevallen opvielen. Duikers sprongen van de boot en bleven met hun trouwring aan een soort schroef van de boot haken.

Veel vaker komen er incidenten voor zoals een gekneusde of zelfs geplette vinger door het boottrapje na de duik, ongetwijfeld heel pijnlijk.

Vingerverwondingen zijn een ding, maar iemand die bovenop je springt of geraakt worden door een duikfles is een heel andere zaak. Als een hoofd metaal tegenkomt of een duikfles raakt een rug, kunnen er heel ernstige verwondingen optreden. Sommige kunnen genezen, maar andere kunnen dat niet en de duiker kan uiteindelijk permanent gehandicapt raken.

Vorig jaar bijvoorbeeld was er een geval van een duiker die een klap op zijn hoofd kreeg van een duikfles van een andere duiker die later dan de instructeur aan de groep had aangegeven, van de boot sprong. De duiker die geraakt was, ging toch duiken, want hij voelde zich goed. Maar eenmaal terug aan boord na de duik kreeg hij last van aangezichtsverlamming aan een kant. Na ziekenhuisopname en nog maanden later was zijn handicap nog steeds aanwezig, een aanwijzing dat het incident een neurologische beschadiging van de hersenen en de Nervus facialis die de gelaatsspieren aanstuurt, had veroorzaakt . Dit is een ernstige kwaal en het laat niet allen voor de rest van iemands leven sporen achter, maar het maakt spreken, eten en drinken ook heel moeilijk, belemmert de oogknipperreflex en maakt duiken iets van het verleden.

Een ander geval deed zich onlangs in april dit jaar voor. Een divemaster werd in de nek geraakt door een duikfles van een andere duiker die boven op hem sprong. Behalve twee minuten bewusteloosheid en hevige pijn later had hij een gebroken wervel in zijn rug die goede beweging van een van zijn armen belemmerde. Er waren twee CT scans in een internationaal ziekenhuis nodig om de verwonding aan te tonen en vast te stellen dat er direct neurochirurgie nodig was om het te herstellen en erger te voorkomen. De operatie verliep goed en na een aantal schroeven en een titaniumplaat in zijn wervelkolom later is de divemaster nu aan de beterende hand.

Het is duidelijk dat niemand wil dat er zo iets tijdens de vakantie of wanneer dan maar ook gebeurt. En niemand zal denkelijk de duiker willen zijn die dit anderen aandoet. In het slechtste geval is het resultaat een permanente verlamming of zelfs de dood.

Dus hoe kunnen we dergelijke ongelukken voorkomen?

Ten eerste: niemand moet gewoon van een boot afspringen en op iemands anders hoofd, nek of rug terecht komen. Let op. Even snel kijken om te zien of het water onder je vrij is, is het minste wat we kunnen doen.

Ten tweede: luister naar briefings en volg de procedures aan boord op als de bootbemanning duikers instrueert om op een bepaalde tijd te springen – spring niet te vroeg, en ook niet te laat. Er is een reden voor de exacte timing.

Ten derde: blijf altijd alert en bij de tijd en let op jezelf en je duikbuddy’s, vooral als die onervaren zijn.

Ten vierde: zorg zodra je in het water bent direct voor wat afstand van de boot zodat niemand boven op je kan springen.

Ten vijfde: als je geraakt bent door een duikfles of een springende duiker, dan is het beste advies om de duik onmiddellijk af te breken en een dag te wachten om er zeker van te zijn dat je je goed blijft voelen. Als dat niet het geval is, vraag dan direct medisch advies.

Het is niet verstandig om door te gaan met duiken en onderwater tot de ontdekking te komen dat er een wervel in je wervelkolom gebroken is of dat er een hersenschudding opspeelt. Vooral bij drukveranderingen onderwater kan het effect verergerd worden. Wees gewaarschuwd door scherpe pijn of door pijn in het algemeen, gevoelloosheid, duizeligheid, misselijkheid, overgeven, tintelende sensaties, beperkte beweeglijkheid, hoofdpijn – dit zijn allemaal waarschuwingstekenen die moeten serieus genomen moeten worden.

De hersenpan en de wervelkolom zijn breekbaar en de hersenen en het centrale zenuwstelsel zijn kwetsbaar. De hersenen, het neurologische controlecentrum van ons lichaam, kunnen opzwellen als ze een zware klap te verduren krijgen. Maar gezwollen hersenen kunnen in de beperkte ruimte van een benige hersenpan niet uitzetten. Maar de zwelling kan ook druk op de hersenen gaan uitoefenen en dat kan uiteindelijk leiden tot gedeeltelijke neurologische tekortkomingen, of zelfs een volledig neurologisch verlies van de controle over jezelf of zelfs tot bewusteloosheid. Dit treedt soms met wat vertraging op na het eigenlijke ongeval. Onderwater kan dit leiden tot permanente invaliditeit of kan zelfs fataal zijn.

DAN Europe lanceert regelmatig veiligheidscampagnes om het bewustzijn betreffende meer veiligheid bij het duiken te vergroten. Stel jezelf op de hoogte, raak erbij betrokken.