René van der Laan en Ronald Faber hebben een nieuwe Film gemaakt:  De Nieuwe Kust. Binnenkort is deze te zien in de bioscoop tijdens het Festival “Film by the sea”.

tekst: Patrick Kranenbroek

Wie zijn René en Ronald?

René van der Laan , vader van 4 kinderen, getrouwd met Lia, en trotse grootouders van Sanne-Romi. Lia en ik duiken allebei, waarbij Lia foto’s maakt en ik elke duik probeer iets moois te filmen. Een paar keer zeer succesvol met de ONK en OBK meegedaan en vorig jaar mijn eerste documentaire “de Bergsediepsluis” gemaakt. Dat was zo goed bevallen om te doen, dat er direct nieuwe plannen kwamen.

Ronald Faber, vader van 2 en getrouwd met Ellen. Lang bezig geweest met onderwater fotografie (SSI specialisatie al in 1997 behaald) en in 2013/14 gestart met onder water filmen. Sindsdien een uitgebreide palmares verzameld met prijzen op internationale filmfestivals, 3 x Nederlands kampioen en een zilveren medaille op het EK.

Altijd leuk: zeehonden

Hoe zijn jullie op het idee gekomen om een film te maken over het leven onder water?

Het was vooral door een opzet, een basisverhaal, van Ronald, waarmee we aan de slag zijn gegaan. Een idee is vaak het resultaat van inspiratie. Ik denk dat het lezen van het boek ‘De slag om de Oosterschelde’ van Paul de Schipper een bron is van de inspiratie tezamen met de enorme (politieke en maatschappelijke) aandacht voor natuur. Die aandacht richt zich vaak op eentonige weilanden, bossen, heide, stikstof e.d. De onderwaternatuur komt er in die discussie bekaaid vanaf.

Hoe is de samenwerking gegaan?

Omdat we allebei voorheen alles zelf deden, moesten nu de taken min of meer worden verdeeld. Vooral in het begin had ik René daar wel moeite mee. Naarmate we verder in ons project kwamen  ging dit steeds iets soepeler.

Tot deze film deed Ronald vrijwel alles alleen en ik ben er achter gekomen dat je dan beperkt bent. Je mist soms de cruciale shots om een verhaal te kunnen vertellen en er ontstaat vaak een tunnelvisie qua verhaallijnen. Door samen te werken ontstaat er een andere dynamiek die, volgens mij, een beter resultaat oplevert. Basis was de onderlinge vriendschap en de gedeelde belangstelling.

mooie luchtopname met de drone van Ronald

Waar zijn de beelden gemaakt?

De beelden zijn voornamelijk in , boven en rond de Oosterschelde gemaakt. Stiekem ook wel wat in de Grevelingen maar dan wel shots die ook in de Oosterschelde gemaakt hadden kunnen worden.

Welke apparatuur hebben jullie gebruikt voor het filmen?

We filmen beiden met Sony camera’s onder water met nagenoeg dezelfde instellingen. Ronald heeft de prachtige dronebeelden en de meeste boven water beelden verzorgd. René  was het meeste onder water bezig.

Ronald heeft  tijdens het filmen een camera met een 400mm lens aangeschaft om ook boven water mooie natuurbeelden te kunnen schieten. Tijdens de opnames is zijn eerste drone gesneuveld en heeft toen diep in de buidel getast om een professionele 4K UHD drone van DJI te kunnen kopen wat hopelijk te zien is in de film.

Still uit de film van eierafzettend sepia-vrouwtje

Hoe lang zijn jullie bezig geweest met de film?

René: Ik heb zo’n 200 duiken  besteed om de beelden bij elkaar te krijgen.

Ronald: Ik heb iets minder vaak dan René gedoken maar ben daarentegen dagen op stap geweest om boven water beelden te verzamelen. In totaal zijn we ruim twee jaar bezig geweest.

Hebben jullie het helemaal alleen gedaan? Of hebben jullie hulp gekregen?

We hebben het geheel samen voor elkaar gekregen, met wat advies van een ervaren documentairemaker, voor wat details. We hebben ook hulp gekregen van organisaties en instellingen die ons toestemming gaven bij specifieke evenementen te mogen filmen.

steurgarnaal uit de Oosterschelde

Waren er ook tegenslagen?

Soms kom je uit het water, en blijkt dat de beelden net niet scherp zijn, of om andere reden niet bruikbaar. Dat is soms wat frustrerend. Maar dan ga ik gewoon nog een keer koppie onder voor een herkansing.

Tijdens het maken van drone opnames had Ronald een windmolen uit het oog verloren. Gevolg was een crash en een investering in een nieuwe drone. Daarnaast waren er best veel duiken waarbij je zonder bruikbaar beeld boven water kwam. Wat René al aangeeft; de aanhouder wint! Zo hebben we er 3 lentes en zomers over gedaan om bijvoorbeeld het verhaal van de sepia’s rond te krijgen.

Kunnen jullie een tipje van de sluier oplichten over de film?

De film gaat vooral over de veranderingen die deze natuur ondergaat. Door bijvoorbeeld de bouw van de stormvloedkering. Maar ook de komst van exoten naar onze Zeeuwse wateren.

Natuur in Nederland is vaak iets waar een hek omheen staat en waar blijkbaar menselijke bemoeienis bij nodig is. Rond de Oosterschelde staat dan wel geen hek maar ook daar is het kader voor de natuur door mensenhanden gecreëerd en dat heeft gevolgen! Zo is de Oosterschelde niet ongevoelig voor de klimaatvraagstukken die op ons afkomen. We hebben wel willen voorkomen met een belerend vingertje te wijzen, wij constateren en adresseren. Het is aan de kijker daar iets van te vinden.

de bouw van de stormvloedkering veranderde de natuur

Waar en wanneer is de film te zien?

Om te beginnen gaat hij in première bij Film by the Sea in Vlissingen. De film is daarvoor geselecteerd. “De Nieuwe Kust” is te zien op woensdag 13 september om 17.30 uur, vrijdag 15 september om 12.00 uur en op zaterdag 16 september om 09.00 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar via de website www.filmbythesea.nl. Op zaterdag 9 september is hij voor het allereerst te zien voor genodigden.

Op 26 november wordt de film ook in de bioscoop van Bergen op Zoom vertoond. Daarnaast zijn er contacten die mogelijk gaan leiden tot veel meer vertoningen. Via de website www.denieuwekust.nl houden we iedereen daarvan op de hoogte.

Welke projecten staan er nog op de planning?

Voor mij (René)  is het even pas op de plaats. Als dit allemaal een beetje voorbij is, zal ik zeker een nieuw project willen aanpakken. Maar daar ga ik eerst goed over nadenken .

Ronald: Ik ben de aankomende maanden nog bezig met het maken van dronebeelden voor een project van Yann Arthus Bertrand, een gerenommeerd Franse filmmaker (Human, Terra, Planet Ocean). Dat moet leiden tot een aandeel in een film die rondom de Olympische Spelen van Parijs (2024) vertoond gaat worden. Ondertussen wacht ik op nieuwe inspiratie om, misschien wel weer samen met René, iets nieuws op te zetten. Voor nu richten we ons eerst op deze film en de vertoningen daarvan. Wie weet wat daar nog uit voort vloeit.

Dat neemt niet weg dat de camera elke duik weer mee gaat, maar nu is er weer ruimte om met instellingen te experimenteren.