Hoeveel duiken maak jij per dag? Een vraag die je toch regelmatig hoort als je op duikvakantie bent. Er zijn mensen die twee tot drie duiken voldoende vinden. Maar er zijn ook genoeg mensen die er vijf tot zes op een dag maken.
Tekst: Menno Gaastra Foto’s: René Lipmann
Als je zoveel duikt dan zoek je wel de grenzen van de duikveiligheid op. Duiken zonder computer doet bijna niemand meer. Maar als je naar de tabellen kijkt, dan wordt het haast onmogelijk om veilig meer dan vijf duiken op een dag te maken. De computer geeft natuurlijk een schijnveiligheid aan. Hij berekent aan de hand van tabellen tot hoever je kunt gaan in diepte en tijd onder water. Dit blijft te allen tijde een berekening en is geen vaststaande veiligheid. Er zijn genoeg duikers die roepen: «Mijn computer geeft aan dat het nog kan! Dus dan doe ik het maar!» Het is echter niet zo dat je bij het gebruik van een duikcomputer zelf niet meer hoeft na te denken.
Als je met nitrox gaat duiken is de hoeveelheid stikstof wel minder dan met gewone perslucht, maar zeker niet nul.
Stikstofbellen
We weten dat bij iedere duik dieper dan zeven meter stikstofbelletjes worden gevormd. Bij de een wat meer dan bij de ander. Dus ook het maken van ondiepe duiken geeft niet per definitie veiligheid. Bij iedere duik verlies je extra vocht uit je lichaam. Zeker 1,5 tot soms wel 3-4 liter per duik. Dit verbruik je om de droge ademlucht uit je tank te bevochtigen in je neus en keelholte. Als de droge lucht direct in je longen komt, geeft dat een irritatie van de longblaasjes. Dus bij meerdere duiken per dag moet je heel veel extra water drinken om je vochtbalans op peil te houden. En dat blijft van groot belang om decompressieziekte niet uit te lokken. Hoe minder vocht in je lijf, des te groter de kans op decoziekte. Vergeet ook niet dat deze duiken op plekken gemaakt worden waar het sowieso al warmer is. Dus je zweet al meer vocht uit dan normaal. Ook de oppervlakte-interval wordt steeds kleiner als je zo veel duiken achter elkaar maakt. Je lichaam krijgt nauwelijks de kans om de opgebouwde stikstof te verlagen. Dit kan alleen via de ademhaling. Met plassen of poepen wordt het echt niet minder. Dus als je vijf tot zes duiken op een dag maakt, dan blijft er constant een hoge concentratie stikstof in je lichaam aanwezig.
Geniet ook eens van de mooie dingen boven water als je op duikvakantie gaat.
Nitrox
Als je met nitrox gaat duiken is de hoeveelheid stikstof wel minder dan met gewone perslucht, maar zeker niet nul. De opbouw gaat wat minder snel, maar is toch nog steeds aanzienlijk. Duiken met nitrox geeft wel minder kans op decoziekte als je binnen de grenzen blijft. Echter, je raakt net zoveel vocht kwijt met perslucht als met nitrox. Het maakt ook geen verschil of je nu veel duikervaring hebt of weinig. Er treedt geen gewenning op in het lichaam ten aanzien van de gevoeligheid voor stikstof. Het advies is na drie tot vier duikdagen een dag niet te duiken om het lichaam weer even te laten bijkomen. In de regel doen heel weinig mensen dat. Mijn advies is om het aantal duiken te beperken tot drie, hooguit vier per dag. Dat is al een serieuze belasting voor het lichaam. Zorg daarnaast voor een zeer ruime vochtinname gedurende de hele dag en avond (dus geen alcohol!). En als het mogelijk is bij deze duikfrequentie de duiken te maken op nitrox.
Tekst: Menno Gaastra, Menno is duikmedisch arts en medisch directeur DAN Europe Nederland
Bekijk ook: Grotduiker Ben Reymenants over reddingsoperatie: “Dat het risicovol is, is een understatement”
