René van der Laan, schilder van beroep, maar in de duikwereld binnen Nederland en België vooral bekend als onderwatervideograaf. Hij is de huidige Nederlands kampioen onderwatervideografie en woont in Tholen op een steenworp afstand van duikstek De Bergse Diepsluis. Over zijn “huisrif”, waar hij wekelijks duikt ,maakte hij een film:  “De Bergse Diepsluis, het leven in donkere wateren”. Duiken redacteur Patrick Kranenbroek sprak met Rene over zijn project.

Hoelang duik je al Rene?

Ik duik nu ongeveer een jaar of 18. En fanatiek ook!

Wanneer ben je gestart met filmen onder water?

Volgens mij kreeg ik van Lia, mijn vrouw, in 2015 mijn eerste camera, een soort action cam. Daarmee is het allemaal begonnen.

Hoe ben je op het idee gekomen om een film te maken over de Bergse Diepsluis?

Vaak als ik uit het water kwam, vroegen fietsers of wandelaars of er wel wat te zien was hier bij de Bergse Diepsluis. Het water lijkt er zo donker en grauw. En dan probeerde ik uit te leggen dat er genoeg te zien is. Soms liet ik dan beelden op de camera zien als bewijs….

Welke apparatuur gebruik je voor het filmen?

Van de actioncam (intova) ben ik naar een Olympus TG4 en 5 gegaan. Nu film ik inmiddels met een Sony RX100 VA, 2 Weefine 2800 lampen , 1 Weefine 1000 lamp, een GoPro hero9 erbij, de nodige drijvers om het geheel in het water neutraal te maken, een statief en daarbij een macro en groothoek voorzetlens.

Wat vind jij zo bijzonder aan de Bergse Diepsluis?

Het bijzondere aan de Bergse Diepsluis is vooral de variatie door de seizoenen. En dan denk ik aan de sepia’s en zeepaarden nu, maar ook de snotolf, allerlei slakkensoorten en de bijzondere waarnemingen als zeehonden,  bruinvissen en kleine haaisenoorten. Maar ook de kwallensoorten zijn interessant.

De filmposter is al net zo mooi geworden als de film zelf.

Hoelang ben jij bezig geweest met de film?

Eigenlijk ben ik er nog steeds mee bezig. Er komt nog een Engels ondertitelde versie, en op dit moment wordt de film omgezet in een bestand geschikt voor de bioscoop.

Heb je het helemaal alleen gedaan? Of heb je hulp gekregen?

De verhaallijnen zijn van mezelf en het onderwater-camerawerk en de edit ook. Ronald Faber was zo aardig om voor mij wat dronebeelden te verzorgen. En Marc, mijn zoon, heeft bij de diverse interviews ook geholpen met wat camerawerk. En op biologisch gebied hebben Bas en Mirjam van der Sanden mij bijgestaan. Verder een aantal vrienden die als spotter of model hebben gefungeerd. Zij zijn ook vermeld in de aftiteling, als dank.

Wat zijn jouw mooiste herinneringen onder water bij de Bergse Diepsluis?

Ik denk wel het eerste seizoen na het behalen van mijn eerste brevet. Toen werd ik door een mede clublid meegenomen naar de voor mij toen nog onbekende sepiarekken. Ik kon amper stilliggen toen, maar werd omringd door 10 a 15 sepia’s. En echt dichtbij! Geweldig was het!!

Sepia’s weten de rekjes van Lia en René goed te vinden.

Waren er ook tegenslagen?

Zeker. Als je bovenkomt en denkt geweldige beelden te hebben en dan blijkt je een SD-card fout te hebben, dus geen beelden! En soms kan je bepaalde dingen niet overdoen, ja dat is echt balen dan.

Kun je een tipje van de sluier oplichten over de film?

De film laat voornamelijk zien wat er zoal voorbij komt aan onderwaterleven hier. Met paringsrituelen, biodiversiteit, en ook de verschillende fases in het leven. Maar ook wat sfeerbeelden van boven water zoals velen de Bergse Diepsluis ook wel kennen.

Waar en wanneer is je film te zien?

Mijn film is geselecteerd door ” Film By The Sea” en daar zal hij 3x vertoond worden in de week van 12 t/m 19 september 2022. En dit is dan in Cinecity in Vlissingen. Dus gaat allen kijken!

In het voorjaar plaatsen Lia en Rene weer nieuwe sepiatentjes, waar de sepia’s hun eieren op af zetten

Welke activiteiten doe je nog meer bij Bergse Diepsluis?

Nou, ik ben al zo’n 6 jaar actief met project Baseline. Op projectbaseline.org kan je het project van de Bergse Diepsluis terug vinden. We meten zicht en temperatuur op een vaste plaats en daar komt dan een langetermijngrafiek uit. In de film legt Bas van de Sanden daarover ook iets uit.

Verder help ik Lia ook met het sepiaproject. We plaatsen stokken in het voorjaar om de sepia’s een plekje te bieden om hun eieren af te kunnen zetten, en met succes. Er wordt goed gebruik van gemaakt. Later, na de sepia’s, zijn ook de zeepaardjes liefhebbers van deze stokken. We ruimen, herschikken en/of versterken ook oude tentjes .

Zeepaardje op de stokken bij Bergse Diepsluis. In 2022 zijn ze er ook weer te vinden.

Welke projecten staan er nog op de planning?

Mijn buddy en vriend, Ronald Faber, ook een filmer, heeft me gevraagd deel te nemen aan een gezamenlijk project “De Nieuwe Kust”. Een film over hoe het veranderd is in de Zeeuwse wateren. Na de Oosterscheldekering, de dijkverzwaringen e.d. Wat zijn de gevolgen? Is het onderwaterleven hierdoor veranderd? Enz.   We zijn er al mee bezig inmiddels en we hopen in 2023 een eind klaar te zijn. We gaan het zien.

Via onderstaande link kun je kaarten reserveren voor de voorstelling. U kunt dan 2 films kijken, want ook de film Sepia van  Ronald Faber is dan te zien

Sepia (voorfilm De Bergsediepsluis) | Film by the Sea

Bekijk hieronder de trailer van de film over de Bergse Diepsluis.