Vinvissen zijn onlangs door de IUCN op de Lijst van bedreigde diersoorten geplaatst. Het aantal vinvissen in de Middellandse Zee wordt geschat op minder dan 1.800 volwassen dieren en de verwachting is dat dit aantal nog verder afneemt. Aanvaringen met schepen spelen hierbij een hoofdrol.
Vinvissen zijn snelle zwemmers en met een maximale lengte van 26 meter zijn zij de op één na grootste walvisachtigen ter wereld. Ze zijn de grootste soort in de Middellandse Zee, waar zij het hele jaar verblijven en zich hoofdzakelijk voeden met krill.
Grote rol voor scheepsaanvaringen
In de Middellandse Zee wordt het aantal vinvissen geschat op minder dan 1.800 volwassen dieren en experts verwachten dat dit aantal nog verder zal afnemen. Aanvaringen met schepen spelen hierbij een grote rol: in de Middellandse Zee is een vroege dood van vinvissen in ruim twintig procent van de gevallen het gevolg van een botsing met een groot schip.
Als we dit vergelijken met verkeersongevallen bij mensen, dan zien wij dat die – in de meeste landen – in minder dan één procent dodelijk zijn.
Bedreigingen voor vinvissen
Sharon Livermore, directeur Bescherming van de Zeeën voor het International Fund for Animal Welfare (IFAW) legt uit: ”Deze walvissen en dolfijnen sterven geen natuurlijke dood; ze worden gedood. De afgelopen 25 jaar hebben wij al enkele stappen kunnen zetten om deze dieren te beschermen.
De grote problemen echter die de onderliggende oorzaak zijn van de afname van populaties, spelen overduidelijk nog steeds: chemische vervuiling, onderwaterlawaai, overbevissing, plastic afval, aanvaringen met schepen en verstrikking in visnetten en lijnen. De tijd dringt. Wij moeten nu onmiddellijk actie ondernemen om uitsterving in de Middellandse Zee te voorkomen.”
Ernstig bedreigd
De nieuwe IUCN-beoordeling heeft er ook toe geleid dat orka’s en grienden in de Straat van Gibraltar nu de status ‘Ernstig bedreigd’ hebben gekregen. Dat is nog maar één stap verwijderd van uitgestorven.
Vinvissen staan nu op de lijst van ‘Bedreigde’ diersoorten net zoals de potvissen in de Middellandse Zee en de grienden die zich in het diepste deel van de Middellandse zee bevinden.
Langzame en pijnlijke dood
Aanvaringen met schepen zijn vreselijk voor walvissen. Soms zijn walvissen op slag dood. Wanneer dit niet het geval is, lopen ze vaak afschuwelijke verwondingen op, zoals zwaar intern letsel, diepe sneden door de scheepsschroef en verwondingen aan rug, staart of vinnen. Een walvis die ernstig letsel oploopt van een scheepsaanvaring sterft vaak een langzame, pijnlijke dood.
Voorkomen
Het goede nieuws is dat scheepsaanvaringen met walvissen te voorkomen zijn. Als overheden en de scheepvaartbranche de handen ineenslaan, dan kan het risico op aanvaringen met walvissen aanzienlijk verkleind worden.
We kunnen namelijk onnodige sterfgevallen voorkomen, als schepen minder hard varen en alternatieve routes kiezen om kritische leefgebieden te vermijden. Van essentieel belang is dat bemanningen zich bewust zijn van het risico van aanvaringen. Het is nog niet te laat voor deze walvissen, maar wij moeten wel nu actie ondernemen.
Micro-plastic
Niet alleen scheepsaanvaringen vormen een grote bedreiging, ook het plastic afval in de oceaan vormt een groot gevaar voor vinvissen. En dan met name micro- en nanoplastics, omdat deze minuscule plasticdeeltjes zich in de loop der jaren steeds meer ophopen in hun lichamen.
Meer informatie
Tekst en foto: International Fund for Animal Welfare