Veilig duiken, duiken is een veilige sport. Dit leren we allemaal tijdens onze duikcursus. Door de vele duiken die er per jaar gemaakt worden op de hele wereld in allerlei omstandigheden weten we dat het ook echt zo is.
De ongevalstatistieken van DAN en BSAC laten ook geen duidelijke verandering zien op dit punt. Wel weten we dat technisch duiken en extreme duiken meer risico met zich meebrengen. Maar we hebben het hier met elkaar over de reguliere sportduiken. Er zijn natuurlijk een aantal risicofactoren die een duidelijke rol spelen. Deze kennen we ook wel degelijk. Vermoeidheid, leeftijd, kou, ziekte, algehele lichamelijke en geestelijke conditie en natuurlijk uitdrogende momenten als airco, warmte en alcoholgebruik. Dat we dit weten, wil natuurlijk niet zeggen dat we er ons ook naar gedragen of rekening mee houden.
De meeste duiken worden toch vaak gemaakt als je op duikvakantie bent.
Uitdroging
De meeste duiken worden toch vaak gemaakt als je op duikvakantie bent. Meestal ben je al aan vakantie toe en ben je niet in topconditie. Je gaat wel zoveel mogelijk duiken want daar heb je voor betaald en als je er bent wil je het maximale eruit halen. Dit komt je algehele conditie vaak niet ten goede. Los van de vermoeidheid die je al had, komt daar de vermoeidheid van het duiken en de inspanning bij. Ook speelt de onbekendheid van de duikplek een rol in dit verhaal. Na het duiken is het toch wel lekker om een biertje te nemen. Dan slaap je wat lekkerder in je airco-kamer. Dit geeft wel extra uitdroging. En hoe minder vocht er in het lichaam aanwezig is, des te minder kan de stikstof opgelost worden. De stikstofmoleculen zullen dan ook sneller samenklonteren en eerder stikstofbelletjes geven. Zie daar hoe decompressieziekte kan ontstaan! In een dagelijkse Nederlandse omgeving zonder inspanning verlies je al snel een ¾ tot een liter vocht. In de warmte van de tropen loopt dit al snel op naar 1,5 tot 2 liter. Ga je duiken, dan kan daar per duik makkelijk 1-1,5 liter vocht bijkomen! Op een duikdag met twee duiken is dat dus al snel 4-5 liter vocht dat je verliest. Dat is niet alleen de temperatuur, maar zeker ook het bevochtigen van de droge lucht die uit de tank komt. Je verliest dus veel meer vocht dan je zou denken.
Veilig duiken
Dit speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van decompressieziekte. Er is natuurlijk altijd een klein risico dat je problemen oploopt ten gevolge van het duiken. De duiktabellen zijn achter een bureau bedacht en daarna getest met het echte duiken. In eerste instantie waren dat allemaal gezonde jonge mensen in prima conditie. In het echte leven is dat echter anders. Ook door het gebruik van duikcomputers zoek je sneller de grenzen van de tabellen op. Door het gebruik van de tabellen verklein je de kans op decompressieziekte, maar deze zal nooit nul zijn. Duiken houdt een klein risico in. Dus onverdiende decompressieongevallen horen helaas bij onze sport. Natuurlijk kun je er zelf positief aan bijdragen door voor jezelf de bekende risicofactoren te verminderen. Slaap voldoende, drink zeker op duikdagen in ieder geval 4 liter water en sla eens een duikje over om het lichaam bij te laten komen van alle stikstof.
Tekst: Menno Gaastra, Menno is duikmedisch arts en medisch directeur DAN Europe Nederland
Bekijk ook: Vliegen na het duiken