Voor de eerste keer zijn er in de Deense en Zweedse wateren blauwvintonijnen getagd. De tags gaan belangrijke informatie opleveren over de tonijnen die na meer dan vijftig jaar zijn teruggekeerd naar Scandinavië.

De universiteiten DTU Aqua in Denemarken en SLU Aqua in Zweden en het Wereld Natuur Fonds (WNF) voerden de succesvolle tagging-operatie uit met goedkeuring van ICCAT (de internationale organisatie voor de bescherming van de Atlantische blauwvintonijn). Het is nu wachten op de resultaten die de achttien tags op de ruggen van de grote roofvissen gaan opleveren. De blauwvintonijnen die tijdens het tagging-project werden gevangen en vrijgelaten wegen 130 tot 300 kilo. Ondanks de zware weersomstandigheden werden in Denemarken vier en in Zweden veertien vissen getagd.

Satelliet

Het is de eerste keer dat blauwvintonijnen in Scandinavië tags krijgen met geavanceerde dataopslag. De tags op de tonijn registreren zwemdiepte, zeetemperatuur en licht. Over ongeveer een jaar worden de gegevens teruggezonden via de satelliet. Dan weten we waar de tonijn geweest is en mogelijk waar ze kuit schieten en voeding vinden. Deze nieuwe kennis zal de bescherming van de blauwvintonijn verbeteren. 

De tonijn verdween in de jaren ’60 uit de Deense en Zweedse wateren, waarschijnlijk door overbevissing van zowel de tonijnen als hun voedsel. Stephanie Verbeek, oceanenexpert bij WNF, voegt toe: “Tientallen jaren geleden was de blauwvintonijn een natuurlijk onderdeel van het zeeleven in Denemarken en Zweden, maar door slecht visserijbeheer verdween die uit deze wateren. Nu krijgen we een unieke kans om die fout recht te zetten. Als we voor elkaar krijgen dat de tonijn blijft terugkeren, herstellen we de Deense en Zweedse natuur en brengen we een iconische soort terug.”

Hobbyvissers

Technische Universiteit van Denemarken (DTU Aqua), de Zweedse Landbouwuniversiteit (SLU Aqua) en het Wereld Natuur Fonds (WNF) voerden het project uit samen met tientallen hobbyvissers die als vrijwilliger meededen. De tagging vond plaats langs de Deense en Zweedse kust, in het Skagerrak en het Kattegat. 

“Het was een fantastisch project. We hebben achttien blauwvintonijnen kunnen taggen, waarbij we geweldig zijn geholpen door de vissersgemeenschappen in Denemarken en Zweden. Nu is het wachten op de gegevens die terugkomen. Als het zo ver is, krijgen we een veel beter beeld van de redenen waarom de tonijn is teruggekeerd en hoe we ze kunnen aanmoedigen om terug te blijven komen”, zegt professor Brian MacKenzie van DTU Aqua.

DNA

De wetenschappers hebben ook DNA-monsters van de tonijnen genomen om te bepalen tot welke van de twee populaties ze behoren: paaien ze in de Middellandse Zee of in de Golf van Mexico? Het antwoord hierop is belangrijk, omdat voor de twee groepen vis momenteel een verschillend vangstbeleid geldt. 

“De achttien gelabelde vissen gaan gegevens opleveren over migratie en voortplanting die cruciaal zijn voor het toekomstig beheer van blauwvintonijn. Dit gaat ons helpen om de duurzaamheid van zowel de blauwvintonijn als de visserij te verbeteren. De populatie is toegenomen en we hebben goede hoop dat we ze de komende jaren in de Scandinavische wateren blijven terugzien”, zegt dr. Andreas Sundelöf van SLU Aqua.

Om de schade bij de vangst zo veel mogelijk te beperken werden de tonijnen met de lijn gevangen door bedreven sportvissers en getagd door deskundigen met ervaring in het taggen van blauwvintonijn. 

Aangezien Denemarken en Zweden geen quota hebben voor het vissen op blauwvintonijn, verleende ICCAT dit project speciale toestemming om de blauwvintonijnen voor onderzoeksdoeleinden te vangen, te taggen en weer vrij te laten. Het taggen vond plaats gedurende twee weken in september.

FEITEN:

•  De zwaarste blauwvintonijn ooit (officieel) gemeten, woog 725 kg en was 3,3 meter lang.
• Deze grote roofvis kan snelheden van 80 km/u bereiken.
• Het vrouwtje van de Atlantische blauwvintonijn produceert tot 10 miljoen eieren per jaar.
• De blauwvintonijn is warmbloedig; een zeldzame eigenschap voor vis.
• In 2010 werd de blauwvintonijn in het gebied noordoostelijke Atlantische Oceaan – Middellandse Zee, net als andere soorten en populaties, aangemerkt als bedreigd en op de rode lijst van de IUCN gezet. Beschermende maatregelen en naleving van strenge vangstquota hebben ertoe bijgedragen dat de populatie zich sindsdien herstelt.