Kan iemand die niet fit is en eigenlijk alleen maar op de bank hangt, zomaar gaan duiken? Heb je een goede conditie nodig voor onderwatersport?

Een basisconditie is voor iedere duiker belangrijk. Daarmee kun je de lichamelijk inspanning aan om bij een matige stroming, wind of golfslag, weer bij de kant of boot terug te komen. Bovendien kun je je buddy alleen helpen als je zelf nog enige reserve hebt. Dat is precies wat je met sporten bereikt.

Train je regelmatig, dan gebeuren er meerdere dingen in het lichaam:

• Spieren werken efficiënter;
• Stofwisseling in de cellen wordt verbeterd;
• Bloedcirculatie past zich aan de werkende spieren aan;
• Doorbloeding wordt sterker.

Hoe beter je conditie, hoe lager je hartslag en hoe minder lucht je verbruikt. Kortom, hoe langer je onder water kunt blijven! Wie geen conditie heeft, komt bij inspanning snel in de gevaarlijke ‘rode zone’.

Vanaf een RIB het water ingaan, is voor een trainer die niet fit is een nachtmerrie.

Een duiker die fit is verlaagt risico decoproblemen

Een duiker die fit is, krijgt zelden te maken met decoproblemen. Duikers die aan duursport doen, produceren minder gasbellen, daardoor zijn ze minder gevoelig voor decompressiestress. Duikers die regelmatig aan sport doen, krijgen dan ook zelden een decompressie-ongeval.

Uit testen met proefpersonen is zelfs gebleken dat het absolute aantal gasbellen in de veneuze vaten, direct verband houdt met de conditie van de desbetreffende persoon. Een krachtsinspanning leidt bij hem tot een minder grote stijging van de bloeddruk, hartfrequentie en ademhaling, waardoor er minder stikstof wordt opgenomen.

Minder hoog luchtverbruik door Fitness en vinzwemmen

Fitnesstraining is een goede manier om wat je hoge luchtverbruik te doen. Rustig, maar regelmatig trainen is voldoende om de basale stofwisseling en ook het zuurstofverbruik te verbeteren.

Met name duikers die trainen in de vorm van vinzwemmen, hebben door een efficiëntere beenslag een betere voortstuwing dan niet getrainde duikers bij gelijke belasting. Dit is natuurlijk terug te zien in het luchtverbruik.

Ook is bij sporters de doorbloeding van de weefsels beter omdat goede getrainde spieren een hogere capillaire dichtheid hebben. De spieren worden dus niet alleen beter van zuurstof voorzien, de stikstof wordt ook beter afgevoerd. Geen gevaarlijke oververzadiging met stikstof dus!

Hoe fitter je bent, hoe minder lucht je verbruikt tijdens de duik.

Let op! Direct duiken na het sporten gevaarlijk
Sporten is goed voor duikers, dat is duidelijk. Toch is het gevaarlijk om te snel na het sporten het water in duiken. Uit een reeks onderzoeken blijkt dat een duurbelasting tussen twintig en twee uur vóór de duik, vorming van gasbellen in de hand werkt.

Maar het is nog te vroeg om op basis van deze kennis een bindend advies te geven. De ideale intensiteit van de belasting en het tijdstip zijn nog niet vastgesteld. Bovendien weet men nog niet of de testresultaten ook gelden voor ongetrainde mensen met overgewicht en een hoge bloeddruk.

Krachttraining vormt in elk geval een risico, zeker als het gepaard gaat met spierpijn. De pijn na lichamelijke inspanning en duiken gaan voor zover nu bekend niet samen, dus het beste kun je in zo’n situatie niet duiken. Maar ook duursport is een probleem. Er zijn duikers die na een intensieve training een ongeluk hebben gekregen. Eventuele positieve effecten worden tenietgedaan bij een hogere zweetproductie en leidt dus tot een groter vochtverlies. Je moet dan ook na het sporten en vóór het duiken het vochttekort goed aanvullen.

Direct duiken na het sporten is geen goed idee door vorming van gasbellen.

Geen lichamelijke inspanning na de duik
Ga in de eerste uren na een duik lichamelijke inspanning uit de weg.

Na de duik is er in de lichaamsweefsels een verhoogde hoeveelheid stikstof aanwezig, die langzaam wordt afgegeven. Deze hoeveelheid reststikstof is niet gevaarlijk wanneer het maar langzaam wordt afgegeven.

Ga je je inspannen, dan verandert de doorbloeding opnieuw drastisch, vooral in het spierweefsel, waardoor er ineens grote hoeveelheden stikstof uit deze weefsels vrijkomen.

Het versneld vrijkomen van stikstof kan positief zijn, wanneer de totale hoeveelheid niet meer gevaarlijk is (na een ondiepe duik binnen de nultijden) en de reststikstof sneller uit het lichaam verdwijnt. Maar gaat het om een gevaarlijke hoeveelheid stikstof, dan kan het leiden tot een decompressie-ongeval.

Om dezelfde reden is het geen goed idee om na of tussen de duiken (met perslucht) door te freediven. Als je wilt freediven, doe dat dan voordat je met een duikset onder water gaat.

Veilig duiken
Om veilig en verantwoord te duiken heb je dus op zijn minst een basisconditie nodig. Maar hoe fitter, hoe beter.

In de rubriek ‘medisch’ van DUIKEN Magazine vind je iedere maand tips en informatie om veilig te duiken.