Onderzoekers ontdekken een compleet nieuwe vorm van plastic vervuiling: de plasticrust.

Op de rotsachtige kust van het vulkanische eiland Madeira, gelegen in de Atlantische Oceaan, hebben Portugese onderzoekers een opmerkelijke ontdekking gedaan. Op het gesteente blijkt namelijk een korstje te groeien…van plastic.

Plasticrust

Op het gesteente dat dag in dag uit door het oceaanwater wordt overspoeld, troffen de onderzoekers kleine stukjes blauw en wit plastic aan. Alles wijst erop dat het plastic door het oceaanwater met het nodige geweld op het gesteente wordt afgezet, waardoor gaandeweg een soort plastic korstje op het gesteente ontstaat. De onderzoekers hebben deze tot voor kort onbekende vorm van plastic vervuiling ‘plasticrust’ gedoopt, zo is in het blad Science of the Total Environment te lezen.

PE

De onderzoekers bestudeerden verschillende gesteenten in het zogenoemde intergetijdengebied. De gesteenten in dit gebied komen bij vloed onder water te staan, maar vallen droog als het eb is. De onderzoekers bemonsterden het gebied op verschillende plekken en ontdekten dat gemiddeld zo’n 10 procent van het gesteente reeds een plastic korstje heeft verkregen. Een analyse van het plastic wijst uit dat het gaat om polyethyleen (PE): het meestgebruikte type plastic dat onder meer heel geschikt is voor het maken van plastic flesjes, zakjes en verpakkingsmateriaal.

Impact

Het onderzoek roept een hoop vragen op. Zo pleiten de onderzoekers ervoor om snel uit te zoeken of deze ‘plasticrust’ impact heeft op de gezondheid van mens en dier. Mogelijk krijgen kleine organismen die in het intergetijdengebied leven stukjes van deze plastic korst binnen en hebben onderzoekers een geheel nieuwe manier ontdekt waarop plastic de mariene voedselketen – waar ook de vis- en schaaldier etende mens deel van uitmaakt – binnendringt.

Plasticrust uniek?

Daarnaast willen de onderzoekers graag uitzoeken hoe bijzonder het ontstaan van dit plastic korstje precies is. Mogelijk zijn er bepaalde (unieke) omstandigheden die het ontstaan van dit plastic korstje op het onderzochte Madeira bevorderen. Zo wijzen de onderzoekers erop dat het kustgesteente hier vrij donker is en dus veel zonlicht absorbeert en vrij warm is. Mogelijk blijft het plastic dat door de zee tegen het gesteente aan wordt gesmeten doordat het gesteente zo warm is gemakkelijker plakken. Vervolgonderzoek moet daar meer inzicht in geven en uiteindelijk onthullen of deze plastic korstjes ook op andere eilanden of zelfs aan de rand van continenten kunnen ontstaan.

Hardnekkig

Dat de plasticrust een hardnekkig type vervuiling is, staat wel vast. Het plastic is lastig van het gesteente af te halen. En zelfs al zou je de moeite nemen om het gesteente schoon te maken, zou het waarschijnlijk in korte tijd weer met plastic bedekt raken. Dat blijkt onder meer uit het feit dat de onderzoekers – die de plastic korstjes in 2016 voor het eerst zagen – de omvang van de plastic korst in drie jaar tijd significant hebben zien toenemen.

Een paar jaar geleden concludeerden onderzoekers nog dat er per jaar ongeveer 8 miljoen ton plastic in de oceanen belandt. Het plastic drijft er langdurig rond. Soms komen zeeschildpadden erin verstrikt te zitten. Of zeedieren en -vogels zien het plastic aan voor voedsel en slokken het op. Een opeenhoping van plastic in het spijsverteringskanaal kan tot grote gezondheidsproblemen leiden en zelfs de dood tot gevolg hebben. Inmiddels lijkt plastic in alle lagen van de oceaan te zijn doorgedrongen. Zo blijken zelfs dieren in de 11 kilometer diepe Marianentrog plastic te herbergen. Ook de mariene voedselketen lijkt inmiddels bol te staan van plastic: zowel kleine als grote dieren krijgen het linksom of rechtsom binnen. En uiteindelijk weet het plastic zo ook weer de weg naar ons, de vervuilers, te vinden. Plastic etende vissen en schaaldieren belanden namelijk weer bij ons op het bord. Welke gevolgen dat heeft voor onze gezondheid is onduidelijk. Het plastic uit de oceaan halen, blijkt een bijna onmogelijke opgave. Zeker omdat een groot deel van het plastic uiteenvalt in bijna niet te vangen microplastics. Over het algemeen lijkt het dan ook zinvoller om ervoor te zorgen dat er minder plastic in de oceanen belandt. En tragische ontdekkingen zoals deze langs de kust van Madeira geven wel aan dat enige haast daarbij geboden is.

Bron: Scientias

Bekijk ook: Tenerife Diving Academy: topspot Canarische Eilanden