Je hebt je brevet op zak, maar bent de helft alweer vergeten? We frissen je geheugen op.
Tekst: Michael Krüger
Nitrox of Enriched Air Nitrox (EAN) is ademlucht die met zuurstof is verrijkt.
Gewone lucht bestaat voor 21 procent uit zuurstof, maar in het geval van nitrox is dat meestal 32 of 36 procent. Belangrijk om te weten: alleen duikers die een nitroxopleiding hebben gevolgd en hun nitroxbrevet kunnen laten zien, mogen met nitrox duiken!
Wat is het voordeel van duiken met nitrox?
Je nultijd is langer want je lichaam neemt minder stikstof op dan met gewone ademlucht. Nitroxduikers voelen zich na herhalingsduiken minder moe. Bovendien is de kans op een decompressie-ongeval kleiner omdat de weefsels in vergelijking met een duik op gewone ademlucht minder snel met stikstof verzadigd zijn.
Maar als je met nitrox duikt, moet je je wel aan enkele regels houden.
Het hogere percentage zuurstof brengt namelijk risico’s met zich mee. Nitroxduikers moeten vóór elke duik het ademmengsel in hun fles controleren en zich aan de limieten houden. Door het grotere aandeel zuurstof in het mengsel kun je niet onbeperkt diep gaan. De reden zit ‘m in de partiële zuurstofdruk (Wet van Dalton). Een partiële zuurstofdruk van 1,6 bar kan al een giftige uitwerking op het centrale zenuwstelsel hebben. Hoe diep je kunt, hangt dus af van het zuurstofpercentage. Je duikcomputer geeft de maximale diepte aan. Sportduikers houden meestal de limiet van 1,4 aan. Technische duikers tijdens de bodemfase vaak maximaal 1,2. Voor de decofase van de duik houden deze duikers 1,6 ppO2 als limiet aan. Omdat de fles tijdens het vullen in aanraking kan komen met 100 procent zuurstof, moeten je fles en kraan zuurstofcompatibel zijn.
Kun je met een gewone ademautomaat duiken?
Dat verschilt per ademautomaat – niet elke ademautomaat is geschikt voor gebruik met meer dan 21 procent zuurstof. Gezien de hoge reactiviteit van zuurstof moeten de O-ringen en kunststofonderdelen daar tegen bestand zijn. Nog een minpuntje: een nitroxvulling kost vaak een paar euro meer dan lucht. Maar dat nemen de meeste nitroxduikers op de koop toe want de voordelen wegen zwaarder.
Enriched Air staat er met grote letters op de fles: nitroxduikers zijn te herkennen aan de groene sticker met de gele rand. Duiken met EAN is veiliger en gezonder dan met gewone ademlucht.
Zonder brevet geen nitrox. Alleen als je een nitroxopleiding hebt gevolgd, mag je met nitrox onderduiken.
Flessen en vulinstallaties moeten zuurstofcompatibel zijn. Vaak betaal je voor nitrox extra
Met de analyzer wordt het percentage zuurstof in het mengsel gemeten. Dit wordt vervolgens geregistreerd.
Nu kun je de computer instellen op nitrox. De maximale partiële zuurstofdruk (ppO2) en de maximale diepte (MOD) worden weergegeven.
Zuurstofanalyse: De juiste cocktail?
Een nitroxduiker kijkt niet alleen hoeveel lucht hij heeft, maar ook wat voor lucht.
De analyzer is voorzien van een sensor die de zuurstofdruk meet (0-99 procent). Eerst kalibreer je de analyzer met gewone lucht.
Wanneer de analyzer 20,9 procent aangeeft, kun je het mengsel analyseren. Je houdt het meetbuisje tegen de uitstroomopening van de kraan en opent met je andere hand heel rustig de fles. Wijd open is echt niet nodig!
Als de waarde die de analyzer aangeeft, niet meer oploopt, is de meting klaar. Op het etiket voor de fles vul je de datum, het aantal bar, de ppO2 en de MOD in.
Vaak moet je deze waarden ook invullen in een register. In je logboek markeer je de duik als ‘nitroxduik’ – de meeste computers doen dit automatisch.
