Zoveel duikers, zoveel wensen, zeker als het om een duikcomputer gaat. Daarom trommelde DUIKEN zes verschillende type duikers op, om een kritische blik te werpen op een aantal computers van Suunto.
Tekst: Conny Keultjes Foto’s: René Lipmann
De showroom van Amilco Sports voelt aan als een heuse snoepwinkel, wat een mooie spullen allemaal! We zijn te gast bij de importeur van Suunto, Bare, Aqua Lung, Metalsub en andere vooraanstaande merken, en ik kan er niet anders dan hebberig van worden. De wand met Suunto duikcomputers blinkt ons tegemoet, daar komen we voor!
Brandmanager Joep Mol weet alles over de Finse producten en steekt van wal met het bekende rode driehoekje dat je bij alle Suunto producten terugziet: «Dit driehoekje in het logo verbeeldt een kompasnaald, want het bedrijf begon ooit met het fabriceren van kompassen. Maar nu bieden ze veel meer dan alleen dat.» Vervolgens vertelt hij uitgebreid over de mogelijkheden en verschillen van de duikcomputers. «Een duikcomputer kan nauwkeuriger dan een tabel voorspellen welke processen zich in het lichaam van de duiker afspelen en past zich aan, aan situaties die zich voordoen. Herhalingsduiken, maar ook duiken met omgekeerde profielen en meerdaagse duiken hebben allemaal invloed op de belvorming in het lichaam. Alle Suunto duikcomputers rekenen met deze gegevens en helpen je veilig te duiken,» aldus Joep.
Na een uitgebreide uitleg over belvorming en decompressiemodellen komt een enorme lijst voorbij met standaardfuncties die je op alle duikcomputers van Suunto terugvindt. Zo zijn alle modellen geschikt voor gebruik met lucht én nitrox en kun je ze als bottom timer gebruiken. Ook zit er backlight in en geven ze aan of je een juiste stijgsnelheid aanhoudt; heel belangrijk als je decompressieziekte wilt voorkomen. Zelf in te stellen alarmen waarschuwen je als je de maximale diepte of duiktijd overschrijdt en veiligheidstops worden altijd aangegeven.
Extra opties, die niet op alle computers beschikbaar zijn, zijn bijvoorbeeld de mogelijkheid van een gaswissel, luchtintegratie, trimixmengsels instellen, digitaal kompas en geschiktheid voor gebruik met een rebreather. Verder zitten er verschillen tussen de computers in het scherm; nieuwere modellen werken met een DOT-matrix display, in plaats van streepjes die samen een cijfer vormen. Daardoor zijn de waardes in het scherm beter af te lezen en zijn er meer mogelijkheden voor het weergeven van informatie. Voor verschillende typen computers vind je op de website van Suunto een Learning Tool, waarmee je snel de belangrijkste functies leert bedienen. Handig als je direct aan de slag wilt en niet de hele handleiding wilt lezen.
De Suunto Dive Manager 5 (DM5) is een programma voor de pc en Mac, waarin je je duiken uitleest. Daarnaast biedt het programma een planningstool om een duikplanning te maken, handig! Onze testers gaan te water met duikcomputers uit alle prijsklassen en testen de computers een aantal weken. Hieronder lees je hun ervaringen.
Naam: Nancy van Olffen Leeftijd: 50 Beroep: receptioniste Brevettering: Master Scuba Diver Aantal duiken: 467 Duikcomputer: Suunto Zoop Novo
«Een complete computer voor een betaalbare prijs»
Ik koos voor… De Suunto Zoop Novo. Zelf heb ik een zeer geavanceerde computer waar ik niet alle functies van gebruik. Ik wilde graag weten of een toch wel veel goedkopere computer hetzelfde biedt als waar ik mijn huidige computer nu voor gebruik.
Wat was je eerste indruk? Leuk kleurtje, die van mij was in turquoise blauw. Ze zijn ook verkrijgbaar in de kleuren lime en zwart. Het display is mooi groot, waarop alles duidelijk zichtbaar is aangegeven. Ook een niet al te dure computer, hij heeft een gemiddelde prijs van rond de € 235. Ik vind het een mooie duikcomputer voor deze prijs.
Belangrijke eisen van een duikcomputer zijn… Hij moet een veilig en betrouwbaar gevoel geven. Daarnaast is het fijn als een computer eenvoudig te begrijpen is en dat je alles in een oogopslag kunt zien met betrekking tot alle belangrijke duikdata.Van de Zoop Novo is het fijn dat hij over de meest gangbare duikmodi beschikt zoals lucht en nitrox. In totaal heeft hij vijf modi. Zo kun je hem ook nog als Gauge en Freedive computer gebruiken en op OFF zetten.
Is de Zoop Novo makkelijk in gebruik? Ja! Alles is overzichtelijk op het scherm. Hij geeft precies de informatie die belangrijk is tijdens de duik, zoals de diepte en tijd. Het instellen van nitrox is ook snel te vinden in het menu. En na afloop open je eenvoudig je logboek om zo je duik uit te lezen. De Zoop Novo heeft een mooi helder en groot display, dat ervoor zorgt dat je dit ook makkelijk kunt aflezen tijdens de duik. Een groot voordeel vind ik dat het niet zo’n enorme duikcomputer is om je pols, dat voelt echt prettig. Ook kan je de grafische logboeken en duikdata op de computer zetten via een USB-interfacekabel. Superleuk!
Wat vond je een nadeel? Ik duik zelf met een draadloos geïntegreerd systeem, zodat ik ook mijn gasverbruik kan aflezen op mijn duikcomputer. Dit heeft de Zoop Novo niet en daardoor moest ik steeds op mijn console kijken. Dat is met onderwaterfotograferen wel onhandig.
Hoe is de duikcomputer in vergelijking met je eigen duikcomputer? Mijn huidige duikcomputer is heel geavanceerd, je kunt hem ook gebruiken voor techduiken. Dat duurde wel even voordat ik alles doorhad en veel functies gebruik ik nooit aangezien ik alleen maar recreatief duik. Bij de Suunto Zoop Novo is niet veel nodig om het eigen te maken.
ZOOP NOVO
Pluspunten: Groot display. Niet te duur. Vijf duikmodi. Mooi compact. Minpunten: Geen luchtgeïntegreerde zender. Prijs: € 235. Meer info: www.amilcosports.nl
Naam: Pim Valk Leeftijd: 55 Beroep: Business-Analist Brevettering: PADI Ass. Instructeur Aantal duiken: 300 (privé) Duikcomputer: EON Steel
«Een genot om naar het scherm te kijken»
Ik koos ervoor… Om de Suunto EON-Steel eens aan de tand te voelen. Ik heb in de loop van de jaren zelf al diverse Suunto duikcomputers gehad. Mijn huidige computer is er wéér een van Suunto trouwens – de Vyper Air Black. De EON Steel valt direct op door zijn formaat, dat echt wel fors groter is dan de andere modellen van Suunto.
Wat was je eerste indruk? Al zonder dat je de EON-steel hebt vastgepakt, maakt hij een zeer solide indruk. Een model dat echt tegen een stootje kan. Verder valt op dat hij wel wat weegt. Niet vervelend trouwens, het bevestigt je gevoel dat het om een stevige behuizing gaat.
Opvallend is… Dat hij zeer goed is af te lezen! In de volle zon én in donker water. Het is een genot om naar je scherm te kijken. Suunto heeft vooral de kleurstelling rustig en daardoor overzichtelijk gehouden. Helemaal prima. Verder werkt de computer erg intuïtief. Natuurlijk is het bestuderen van de handleiding een must, maar ook zonder heeft de EON eigenlijk geen geheimen en laat zich erg gemakkelijk instellen. Daarnaast is het koppelen van de bijgeleverde POD (voor een draadloze communicatie van de flesdruk) spreekwoordelijk een fluitje van een cent.
Het grote voordeel van deze duikcomputer is… Dat je heel gemakkelijk je eigen schermen, met een maximum van vier, kunt indelen. Hiermee bepaal je dus zelf welke info je juist wel, of niet wilt laten zien. Je kunt daarbij kiezen voor een grafische of een numerieke weergave. Een elektronisch kompas ontbreekt uiteraard niet. Leuk is dat je via een app Suunto Movescount diverse instellingen van je computer op de kant kunt wijzigen. Nu nog basic, maar via updates worden de mogelijkheden steeds meer uitgebreid belooft Suunto.
Wie zou je deze duikcomputer aanraden? Het is echt een mooie computer met veel mogelijkheden. Ik zou deze computer zeker aanraden aan de (verwende) recreatieve duiker maar ook de techduiker kan er goed mee uit de voeten. Er hangt echter wél een prijskaartje aan al dit moois: inclusief de tankpod zit je al gauw ruim boven de € 1000 en da’s best een boel geld voor een duikcomputer. Qua looks, bediening en vooral mogelijkheden zou ik hem zeker zelf wel willen kopen, maar de prijs is voor mij een reden om voorlopig even door te duiken met mijn Vyper.
EON STEEL
Pluspunten: Zeer solide. Erg goed af te lezen dankzij het grote scherm. Werkt intuïtief. Minpunten: Hangt een behoorlijk prijskaartje aan. Prijs: € 999, POD € 299. Meer info: www.amilcosports.nl
Naam: Leonor Doevendans Leeftijd: 41 Beroep: coupeuse Brevettering: Divemaster Aantal duiken: 190 Duikcomputer: Suunto Vyper Novo
«Ik moest wel erg wennen aan de knoppen»
Ik koos voor… De Vyper Novo, vanwege de grootte en ik wilde weleens een digitaal kompas uitproberen. Het scherm was flink van formaat en ik vroeg me af of dat onder water veel uit zou maken. Mijn huidige duikcomputer is een stuk kleiner.
Belangrijke eisen van een duikcomputer vind ik… Een makkelijk menu en dat je een goed overzicht hebt tijdens het duiken. De Vyper Novo is heel makkelijk in te stellen. Ik kon de computer meteen gebruiken met mijn eigen voorkeuren. Dat is een stuk eenvoudiger dan de computer waar ik zelf mee duik – hiervan ben ik er nog steeds niet achter hoe alles werkt! Zelfs na het lezen van de gebruiksaanwijzing voldeed hij nog niet aan mijn wensen. Dankzij de handleiding van de Vyper Novo, die ik grotendeels gelezen heb, kon ik alles uit de computer halen.
Een nadeel… Was dat ik erg moest wennen aan de knoppen. Je moet ze hard indrukken wat lastig is met dikke handschoenen aan. Er zit een beschermkap op dat het indrukken lastiger maakt.
Het digitale kompas… Is makkelijk in te stellen, maar ik ben zo gewend aan mijn analoge kompas dat ik eigenlijk niet de moeite wilde nemen om het uit te zoeken hoe het werkte. Het grote scherm is erg prettig: je kunt het heel goed aflezen. Dit is zeker wel fijn tijdens de duik, zodat je niet drie keer moet kijken wat er nou eigenlijk precies staat.
De Vyper Novo is een echte aanrader voor… Alle recreatieve duikers, van beginner tot gevorderde. Ik zou zo mijn kinderen ermee laten duiken.
VYPER NOVO
Pluspunten: Eenvoudig in te stellen. Groot afleesbaar scherm. Minpunten: Wennen aan de knoppen. Prijs: € 459. Meer info: www.amilcosports.nl
Naam: Bart van den Reek Leeftijd: 46 Beroep: operator Brevettering: Advanced Open Water Aantal duiken: 45 Duikcomputer: Suunto D6i Novo Black
«Voor beginnende duikers een ideale computer»
Ik koos voor… De D6i Novo Black. Deze is ook in het dagelijks leven gewoon te dragen. Op deze duikcomputer zit een kompasfunctie en dat leek me wel erg handig. Mijn eerste indruk was erg gebruiksvriendelijk, klein, modieus model en helemaal compleet.
Belangrijke eisen van een duikcomputer zijn… Dat je er met het volste vertrouwen veilig mee kunt duiken. Daarnaast vind ik een gemakkelijk leesbaar display dat ook nog verlicht kan worden belangrijk. Hij moet ‘easy to use’ zijn zodat je er gelijk mee aan de slag kunt en niet nog allemaal handleidingen door moet spitten. Voor mij is het ook een must dat hij buiten het duiken om als horloge gedragen kan worden. Bij de D6i Novo is dat zeker het geval.
Een groot voordeel is… Dat de D6i heel makkelijk te bedienen is, zelfs met handschoenen aan. Onder water is hij goed af te lezen ook tijdens een nachtduik met backlight aan. Je kunt de computer koppelen met de DM5 software en zo in één oogopslag zien wat je goed en fout gedaan hebt, erg handig als beginnend duiker. De computer is licht, mooi afgewerkt (zonder scherpe randen en hoeken) en zit prettig om je pols.
Een nadeel is… Dat er een verlengbandje wordt bijgeleverd, zodat je het wat groter kunt maken en het dan over je handschoen of pak past. Het verlengbandje is voorzien van een rubbertje dat je gemakkelijk kunt verliezen als je het verlengstukje niet gebruikt. Gebruik je het verlengstukje wel, dan voel je een lichte onzekerheid aangaande het verliezen van de computer omdat deze dan op twee plaatsen los kan raken.
De D6i is een echte aanrader voor… Iedere duiker. In alle opzichten scoort hij veel beter dan mijn computer die ik nu heb, een Cressi Leonardo. Ook is de Suunto gemakkelijker te bedienen met zijn vier knoppen en de backlight vind ik persoonlijk echt een pre. Bij mijn eigen computer is er geen mogelijkheid om de duiken op een gemakkelijke manier naar je pc te sturen, bij de Suunto wel via de DM5 software. Ik zou hem zo kopen, maar eerst nog even flink sparen. Dan gaat hij er zeker komen.
D6i NOvO BLACK
Pluspunten: Digitaal kompas. Makkelijk te bedienen. Goed af te lezen tijdens nachtduiken dankzij backlight. Minpunten: Het verlengbandje kan op twee plaatsen eenvoudig losraken. Prijs: € 799. Meer info: www.amilcosports.nl
Naam: Teun van den Reek Leeftijd: 15 Beroep: scholier Brevettering: Advanced Open Water Aantal duiken: 30 Duikcomputer: Suunto D4i Novo Black
«Casual is de D4i ook erg leuk om te dragen»
Ik koos voor… De D4i Novo Black. Ik wilde graag een polsmodel omdat ik de computer ook buiten het duiken om wil dragen. Mijn eerste indruk was top. Ik had alle functies al gevonden tijdens de rit van Amilco Sports naar de Bergse Diepsluis.
Dit is een goede duikcomputer voor beginnende duikers… Omdat je iedere duik perfect kunt analyseren met de gratis Suunto DM5 software en je op die manier van je fouten kunt leren. Je ziet precies hoe diep je zat op welke tijd en hoe je duikprofiel verliep. Dit kun je direct uitlezen na je duik op je laptop en via de Suunto Movescount mobile app.
Maar wat eigenlijk helemaal belangrijk is: er zitten geen onnodige functies op. Je weet precies waar je wat moet instellen, daar hoef je geen jarenlange kennis voor te hebben. Dat vond ik wel erg fijn. Hij beschikt over vier standen: Air, Nitrox, Freedive en Gauge. Tijdens de duik geeft hij precies aan wat ik wil weten, duikdiepte, tijd en wanneer ik veiligheidstops moet houden. Simpel, maar volledig. Meer heb ik ook niet nodig.
Daarnaast viel hij ook casual in de smaak? Jazeker! Hij is erg modieus en echt van deze tijd. De D4i Novo is de opvolger van de D4i, waarbij eigenlijk alleen aan het uiterlijk dingen zijn veranderd. En dat heeft Suunto goed gedaan vind ik. Veel duikcomputers zijn alleen voor het duiken zelf, maar de D4i Novo is ook bedoeld om gewoon casual te dragen. De zachte siliconen band zorgt voor veel comfort en hij is lichtgewicht. Sommige plastic horlogebandjes gaan bij mij al snel irriteren, deze zit superlekker. Daarnaast is hij in leuke kleuren beschikbaar: blauw, lime en wit. Erg opvallende kleuren, maar ik vond zwart eigenlijk toch het mooist.
Het is een echte aanrader voor… Beginnende duikers. Het is een mooie allrounder voor een mooie prijs. Ik zou hem graag kopen als ik het geld ervoor had, dat wordt nu dus sparen.
D4i NOVO BLACK
Pluspunten: Ook geschikt om casual te dragen. Zachte siliconen band. Suunto DM5 software om van je duiken te leren. Minpunten: Geen Prijs: € 559 Meer info: www.amilcosports.nl
Naam: Conny Keultjes Leeftijd: 34 Beroep: communicatieadviseur en projectleider Brevettering: 4* CMAS duiker, Intro to cave, Normoxic+ diver Aantal duiken: 450+ Duikcomputer: EON Steel
«Voor techduiken voldoet hij nog niet aan de eisen»
Ik koos voor… De EON Steel, de technische duikcomputer van Suunto. Ik volg op dit moment de opleiding Normoxic+ en wilde graag zien hoe deze computer zich verhoudt tot andere technische duikcomputers.
Het display van de EON… Is superscherp. Je kunt zelf kiezen welke waardes je in het scherm wilt hebben en daardoor in een oogopslag alles zien wat voor jou van belang is.
Een nadeel vind ik… Dat de EON bij decompressieduiken met een plafond werkt, waar de meeste technische computers met vaste stops werken. Hierdoor moet je constant opletten of je nog wel diep genoeg bent, want je ziet niet hoelang je nog op een bepaalde diepte moet blijven. Daardoor wijkt je planning flink af van je buddy’s, als zij met een ander merk computer duiken. Omdat je bij elkaar blijft, heb je hierdoor samen een langere opstijgtijd om aan ieders verplichtingen te voldoen. Ook wanneer je langer dan drie minuten afwijkt van het aangegeven plafond, stopt hij met rekenen. Je ziet dan het woord LOCKED in je scherm en verder alleen nog de duiktijd en huidige diepte.
Voordelen van de EON zijn… Dat het instellen supersimpel is. Hij heeft drie knoppen, waarmee je de waardes makkelijk omhoog en omlaag kunt zetten in plaats van eindeloos te tikken. Tijdens het duiken is de EON eenvoudig te bedienen, een gaswissel is zo ingesteld. Het display is superscherp en onder alle kijkhoeken goed af te lezen. Het zelf kunnen instellen van hoe je scherm eruitziet, vind ik een leuke feature. De zender die je aan je 1e trap bevestigt is ook heel handig. Als je die hebt kun je op je computer makkelijk zien hoeveel gas je nog hebt. De zenders van de EON hebben een serienummer als frequentienummer, waardoor er geen verwisseling kan zijn, ook niet als je met meerdere zenders duikt.
Wie zou je deze duikcomputer aanraden? Voor recreatieve duiken is de EON perfect; je ziet altijd alles wat je nodig hebt en hij groeit echt met je mee. Voor technische (trimix) duikers hoop ik dat er nog wat updates komen om de computer aan te laten sluiten aan de modellen die daarvoor worden gebruikt.
EON STEEL
Pluspunten: Geheel persoonlijk in te stellen. Groeit mee. Tankpod waarmee je druk kunt aflezen. Minpunten: Werkt met plafonds. Wanneer je langer dan 3 minuten afwijkt van het plafond stopt hij met rekenen. Prijs: € 999, EON POD € 299 Meer info: www.amilcosports.nl
EON Steel: wel of niet geschikt voor techduikers?
Technisch duikers hebben weleens wat aanmerkingen op de EON Steel. Sommige beweren dat het wel een erg dure ‘bottem timer’ is, anderen vinden het algoritme een minpunt. Ook onze ambassadeur Conny had zo haar opmerkingen. Wij vroegen Suunto brandmanager Joep Mol om een reactie.
De EON Steel is niet specifiek bedoeld voor alleen de technische duiker zoals sommige andere merken. Het is een computer die voor alle soorten duiken gebruikt kan worden en met je meegroeit gedurende de verschillende opleidingen en specialisaties.
Zo kun je hem gebruiken als startende duiker, maar ook als techduiker, plus alles wat daartussen zit. De doelgroep voor de Suunto EON Steel is de gevorderde duiker. Het ‘probleem’ dat Conny ervaart zit hem in het feit dat ze een buddy heeft die een ander calculatiemodel hanteert dan het Suunto fused RGBM, het model waar de EON mee rekent. Wanneer beide duikers hetzelfde algoritme gebruiken, zal dit probleem niet ontstaan. Dit is dus iets om rekening mee te houden tijdens je planning.
De decompressieplafonds die ze vervolgens noemt zijn verplichte veiligheidstops op diepte, ook wel diepstop genoemd. Bij deze stops wordt altijd aangegeven hoelang deze duurt d.m.v. een countdown in minuten en seconden. Daarnaast zal een Suunto computer in decompressie altijd de totale opstijgtijd geven. Deze tijd (ACS time) is inclusief alle stops en eventueel het geplande gas en wissels totdat je weer veilig aan de oppervlakte bent, en wordt berekend met een snelheid van 10 meter per minuut. Wanneer je per ongeluk meer dan 0,6 meter boven een stopdiepte komt, klinkt er 3 minuten lang een waarschuwingssignaal en word je geacht terug te keren naar de juiste diepte onder je plafond/stop. Negeer je dit signaal dan verschijnt er na deze 3 minuten LOCKED op het scherm. De EON zal te allen tijde de diepte, tijd, opstijgsnelheid etc. aangeven. Mocht onverhoopt je duikplan onder water veranderen, dan kun je dit in de EON aanpassen. Zo kun je bijvoorbeeld een ander gas toevoegen waarna hij met de nieuwe situatie zal doorrekenen.
Met een EON Steel kun je langer op diepte blijven, daar waar andere computers/calculatiemodellen je snel naar ondiepte brengen en je zodoende langere stops laten houden. Dit is waarschijnlijk ook het grootste verschil. Uiteindelijk kom je praktisch gelijktijdig boven. De EON Steel heeft een vooruitstrevende manier van calculeren. Niet fout, maar gebaseerd op de laatste bevindingen omtrent het ontstaan van bellen in het lichaam. En ja, die is anders dan de anderen merken die geen fused RGBM hanteren.
Meer info: www.amilcosports.nl
