Haaien, dolfijnen en Blue Holes It´s better in the Bahama´s, staat op een poster te lezen. John Neuschwander en Brigitte Veldman gingen op onderzoek uit of de Bahama´s inderdaad ´beter´ zijn.

Tekst en foto: John Neuschwander

Graham Cove, de neef van Stuart, staat op het achterschip en wijst naar de tientallen haaien die zich achter de duikboot hebben verzameld. Hij pakt een stuk vis uit de voerbak en met een metalen staaf houdt hij het vlak boven het wateroppervlak. Snap, een haai steekt zijn kop uit het water en weg is de vis. Moeten wij daar dadelijk tussen in het water duiken?
Geen probleem, want de haaien volgen alleen de voerbak en zullen je niets doen. En inderdaad als Graham onderduikt volgen de Caraïbische rifhaaien hem als makke hondjes. De duik voor deze hadden we al kennis met ze gemaakt. De vrije duik met de haaien: amper op de bodem of ze zijn er al. Rustig en statig zwemmen ze om je heen en volgen de duikers terwijl ze over het rif zwemmen. Een zuigvis probeert een duiker uit, maar de haai bevalt beter en hij keert weer terug. Bij de tweede duik zitten we in een halve cirkel en Graham voert de haaien uit de voerbak. Hij laat ze tot vlak voor de camera een vis grijpen. De Bahama´s zijn de enige plek, zover ik me kan herinneren, waar de haaien op ´afroep´ komen opdagen, dag in, dag uit. Ongelukken zijn er eigenlijk nog nooit gebeurd, in ieder geval niet met de kijkende toeristen. Wel met de duikers die voeren en zich niet aan de regels houden en bijvoorbeeld niet de stalen armbeschermers dragen.

James Bond
We zijn op New Providence, het hoofdeiland van de Bahama´s, te gast bij Stuart Cove Dive South Ocean, een van de bekende en grootste duikoperators op dit eiland. Hier liggen vlak voor de deur de James Bond-wrakken uit Thunderball en Never Say Never Again, het vliegtuigwrak uit Jaws III, verder zijn hier films als Flipper en Cocoon gedraaid. Toen ik het duikcentrum zag, dacht ik ´Wat een oud zootje´ en maakte van mijn hart geen moordkuil toen ik dat tegen Stuart Cove zei. Die schoot in de lach en zei dat ik eens wat beter moest kijken naar zijn ´ouwe zooi´. Het was allemaal oud geverfd, de roest was verf! Het duikcentrum is in de film Flipper gebruikt als havenstadje en er zijn allerlei decorstukken (huisjes) gebouwd rondom het duikcentrum. Stuart heeft het zo gelaten. Zijn duikcentrum is goed geoutilleerd met een duikshop, magazijn, video- en fotoshop. Na terugkomst van het haaienduiken is de video binnen 15 minuten te zien in de duikshop.
Nassau is de hoofdstad van de Bahama´s, een oude koloniale stad met fraaie huizen uit de vorige eeuw. En ook hier vinden we de plaatsen waar de James Bond films zijn opgenomen, het huis met het haaienbassin in de film Palmyra geheten, in werkelijkheid heet het Rock Point, de kade waarvan ze onderdoken ligt op Paradise Island naast het monstrueuze nieuwe Disney-achtig Atlantis Hotel. Hier is een heel groot en imposant aquarium gratis te bezoeken.

Grotduiken
Van New Providence vliegen we naar de Outer-Islands, naar Abaco. Hier ontmoeten we Danny Holcomb van het Abaco Beach Resort Dive Center in Marsh Harbour. Hij heeft een speciaal programma voor ons opgesteld: We gaan grotduiken in de Blue Holes. Nu moet je om in de Blue Holes te mogen duiken het grotduikbrevet bezitten, want het is een heel gevaarlijke bezigheid. Jaarlijks verdrinken er tientallen duikers in grotten doordat ze zich niet aan de regels hebben gehouden. Gene Melton is speciaal uit Amerika overgekomen om ons te trainen en te begeleiden. We beginnen met een inland-blue hole midden op het eiland. We staan voor een groot rond gat in de bodem. Hier duiken we het zoete water in. Op 10 meter komen we aan de spronglaag, die de kleur van cola heeft. Het is een laag zwavel-waterstof, drie meter dik. Het zicht is nihil. Maar dan daaronder ligt kristalhelder zeewater. Grote stalagtieten hangen langs de wand en we maken een diepe duik. De decompressie nadien is niet echt vervelend, want ook vlak onder het oppervlak hangen druipsteenformaties waartussen kleine krabbetjes wegkruipen.
Maar ook het rifduiken biedt op Abaco voldoende voor de vakantieganger: ondiepe kathedralen met een prachtige lichtval, grote nassau-tandbaarzen en enorme zeesterren in het ondiepe water. Ook culinair gezien komt u aan uw trekken (alhoewel het eten op de Bahama´s wel erg duur is!). De Conch-schelp, lokaal konk genoemd, wordt op vele manieren klaar gemaakt. Mijn favoriet zijn de konk-fritters en de Abaco wilde zwijnskotelet!
Van Abaco vliegen we via Nassau (al het vliegverkeer loopt via Nassau!) naar North Eleuthera, waar we te gast zijn bij Valentines DiveCenter op Harbour Island. Hier de tijd wel stil te hebben gestaan. Een klein eilandje met oude, bont gekleurde koloniale huizen. Iedereen rijdt hier rond in golfwagentjes. Lokaal eten is een avontuur, primitief, maar lekker en niet duur!

Indianen
Harbour Island staat bekend om zijn roze stranden. Op het eerste gezicht lijken ze wit, maar bij nadere beschouwing is het echt roze (door de vele conchschelpdeeltjes in het zand). Met Rose Leva duiken we op enkele riffen rondom het eiland, maar het beste heeft zij voor ons in petto: een duik in een inland blue hole op Eleuthera waar de Lucayan indianen hun doden onder water begroeven. Deze indianenstam werd al snel na de ontdekking door Columbus uitgeroeid en er zijn nauwelijks vondsten gedaan, totdat er in de Blue Holes allerlei botten teruggevonden werden. Rob Palmer en zijn vrouw Steffie Schwabe hebben heel veel onderzoek gedaan in de Blue Holes en zelfs een indianenkano gevonden. Met een vrachtauto rijden we door de bush tot aan een schapenhek. Hierachter ligt het Blue Hole. We laten onze uitrusting met lijnen tien meter lager naar het water zakken. Zelf klimmen we langs de wand naar beneden. In het water trekken we onze uitrusting aan en duiken onder. Het zoute water is glashelder en op de bodem krioelt het van de rode garnalen. Overal liggen lege konkschelpen en kleine botjes. “Van schapen en zeeschildpadden” vertelt Rose. De boeren hielden hier hun zeeschildpadden en conch in leven. Maar dan vinden we een groter bot, het is een dijbeenbot van een mens, van een Lucayan indiaan! Met respect leggen we het voorzichtig terug, nadat we er een foto van gemaakt hebben. Maar deze grot herbergt nog iets anders, een blinde grotvis Lucifera speleotes. En ik vindt hem in een spleet, daar waar de grotopening begint. Een tweede grotduik is in Batcave. Een wandeling door de jungle en een heel klein gaatje in de grond. Daar moet alle uitrusting doorheen. Onder de grond ligt een enorme droge grot met een onderaards meer. Hier gaan we te water, duiken onder een sifon door en komen in een halfvolgelopen gangenstelsel met prachtige formaties. ook hier is voorzichtigheid gebodem om de formaties niet te beschadigen. Fragiele spaggetti-druipstenen hangen vanaf het droge plafond tot in het water.

Kayaktocht
Deze grottocht kan door iedereen onder leiding van Rose gemaakt worden. een mooie intro tot het grotduiken. Van North- Eleuthera vliegen we naar Grand Bahama. Hier verblijven we in een Bed & Breakfast House van Anne en Mike Acosta in Freeport. Een gezellig echtpaar waar niets te veel voor is! Duiken doen we met Unexso. Op het programma staan een haaienduik en een dolfijnenduik. De haaienduik is ongever hetzelfde georganiseerd als op New Providence. Hier zien we ook verpleegsterhaaien en roggen op het voer afkomen. Met het Dolphin Experience team wordt een dolfijnenduik gemaakt. De dolfijnen worden in een aparte baai in gevangenschap gehouden en mogen vrij met de boot meezwemmen tot op een rif waar de trainers een trainingsprogramma met ze uitvoeren.
In Gold Rock Creek in het Lucayan National Park stappen we voor het eerst in ons leven in een kayak en moeten gelijk al flink peddelen om tege de stroming in te komen, maar dan ontplooit het mangrovebos zich in al zijn schoonheid. Op deze manier leer je het eiland goed kennen. Na een paar uur kayakken komen we bij een strand voor de lunch. Hier kan worden gesnorkeld en daarna volgt een nature-hike door het bos. De vraag of het “Better is in the Bahamas” blijft onbeantwoord, voor wat het wrakduiken, grotduiken, haaien en dolfijnduiken betreft: dat is een unieke ervaring die je alleen hier kunt vinden.

Dit artikel is gepubliceerd in Duiken 8/1998