Vervuiling en klimaatverandering zorgen voor meer problemen dan verdwijnende koraalriffen in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Ook de ziekmakende blauwalg (cyanobacteriën) is aan het oprukken. Dat laten de eerste resultaten zien van een onderzoek gedaan aan boord van de Pelagia.

Zo’n honderd onderzoekers gaan in zeven maanden aan boord van dit onderzoeksschip van NIOZ (Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek). Het gaat om een oceaanexpeditie van zeven maanden. Geankerd in de haven van Oranjestad, vertelt expeditieleider Fleur van Duyl over de eerste resultaten.

“40 jaar geleden was de rifbedekking zo’n 60, 70 procent. Dat is nu gemiddeld zo’n 15 procent geworden. Dat is wel een enorme achteruitgang.” De riffen vormen een natuurlijke kustbescherming. De wetenschappers hebben nu voor het eerst een dieptekaart gemaakt van Bonaire. En daarop is te zien dat bij bebouwde gebieden, ook diepe riffen veel te lijden hebben.

Ernstige signalen
Op de kaart wijst van Duyl het laagstgelegen gebied van Bonaire aan. “De zeespiegelstijging gaat in dit gebied met zo’n 2 millimeter per jaar. De afgelopen jaren is het zeewater 10 centimeter gestegen, het water langs de kust van Bonaire en dus ook van Aruba. Als ook de riffen niet groeien, dat betekent dat het water steeds vaker het land inkomt.” Het gaat om ongeveer eenderde deel van Bonaire.

De expeditieleider erkent dat dit ernstige signalen zijn voor de eilanden.

Blauwalg
Van Duyl heeft ook onderzoek gedaan naar de blauwalgen. Ze zagen deze al op Bonaire, maar hebben voor het eerst onderzoek op Curaçao gedaan. Ook daar zijn de algen gesignaleerd. Of het ook op Aruba voorkomt, weten zij nog niet.  Ze willen graag het grote strand op Aruba bij de hotels onderzoeken, want de verwachting is dat die algen daar ook zitten.

“Overdag maken ze belletjes en kunnen die, als een soort matten, loslaten en naar het oppervlakte drijven. Als het op het strand aanspoelt, kunnen mensen ermee in contact komen.” In Nederland hier tegen gewaarschuwd want mensen en dieren kunnen er ziek van worden.

Geen rioleringssysteem
Als oorzaak noemt Van Duyl in eerste instantie de lokale vervuiling. Veel zoet water sijpelt ongestoord de zee in alsook afvalwater met schadelijke nutriënten. Dat komt vooral omdat de eilanden geen centraal rioleringssysteem hebben. “Alle beerputten komen uiteindelijk in het grondwater terecht en dat sijpelt uiteindelijk in de zee.”

Ze pleit voor een oplossing waarbij zoet water wordt opgevangen en weer gerecycled. Op dit moment maken de eilanden drinkwater uit de zee, wat een kostpaar proces is en de waterprijs ook hoog houdt.

Bekijk ook:

Koraal wordt ziek van het plastic dat wij overal dumpen