Maak kennis met de noordelijke slangkopvis, een grote bedreiging voor de biodiversiteit.

De vis – die van oorsprong in zuid- en oost-China voorkomt, pronkt bovenaan een gloednieuw lijstje met daarop 66 soorten die nu nog niet in de EU te vinden zijn, maar wel dreigen te komen en een enorme bedreiging vormen voor de biodiversiteit. Het lijstje is verschenen in het blad Global Change Biology en samengesteld door zo’n 43 onderzoekers uit verschillende delen van Europa.

Biodiversiteit onderzoek
De onderzoekers begonnen met een lijst van 329 exoten waarvan wordt aangenomen dat ze een bedreiging kunnen vormen voor de Europese biodiversiteit. Vervolgens werd van elke soort vastgesteld hoe groot de kans is dat deze daadwerkelijk in de EU belandt, zich weet te vestigen en verspreiden. Ook werd gekeken naar de impact die de komst van zo’n soort in een periode van tien jaar op de biodiversiteit kan hebben. Uit het onderzoek rolt een lijstje met 66 soortnamen. De lijst herbergt zowel land- en zeedieren als planten.

Limnoperna fortunei, ook wel de gouden mossel genoemd

De soorten
Helemaal bovenaan de lijst vinden we zoals gezegd de noordelijke slangkopvis. Hoewel deze oorspronkelijk voorkomt in China is deze inmiddels ook al te vinden in Japan. Daar leeft de vis – die wel een meter lang kan worden – in ondiepe vijvers en drassige gebieden. De vis heeft het daarbij voorzien op inheemse vissoorten. De noordelijke slangkopvis wordt op de voet gevolgd door Limnoperna fortunei, ook wel de gouden mossel genoemd. Ook deze komt oorspronkelijk voor in China en het zuidoosten van Azië, maar is inmiddels onder meer te vinden in de VS en Zuid-Amerika. De mossel is van invloed op de inheemse fauna en zoetwater-voedselketen.

Zoetwaterkreeft Orconectes rusticus. Foto: Peter Pearsall/U.S. Fish and Wildlife Service

Ook de agressieve kreeft Orconectes rusticus baart de onderzoekers zorgen. De kreeft is beter dan andere kreeften in staat om roofdieren af te weren en is dan ook al spoedig dominant in de nieuwe leefgebieden die deze koloniseert. Op de vierde plaats in de top vijf vinden we een zeewier dat uit de Rode Zee komt en een enorm stempel drukt op de ecosystemen waar het deel van uit gaat maken wanneer het zich verspreidt. De top vijf wordt afgesloten door de slakkensoort Crepidula onyx die van oorsprong langs een deel van de kust van Californië en Mexico voorkomt, maar inmiddels zijn weg heeft gevonden naar Korea, Japan en Hong Kong en daar de ecosystemen verstoort.

Wat opvalt als je de complete lijst bekijkt, is dat de grootste dreiging uitgaat van soorten die van oorsprong voorkomen in Azië, Noord- en Zuid-Amerika. Verder concluderen de onderzoekers dat de zeedieren middels de scheepvaart in nieuwe gebieden arriveren, terwijl ongewervelde landdieren onbedoeld tegelijkertijd met goederen zoals planten geïmporteerd worden. Niet elk deel van Europa wordt trouwens even sterk door invasieve soorten bedreigd. Zo wordt het Mediterrane gebied bijvoorbeeld sterk bedreigd, terwijl de Alpiene regio’s weinig te vrezen lijken te hebben.

Hoe komen invasieve soorten hier?
Vaak hebben mensen er onbedoeld de hand in. Organismen reizen bijvoorbeeld mee met handelswaar. Ook klimaatverandering speelt een rol. Zo kunnen extreme weersomstandigheden – zoals extreme regenval en daaruit voortkomende overstromingen – dieren naar andere gebieden helpen verplaatsen. Klimaatverandering kan bepaalde gebieden ook ontsluiten. Neem bijvoorbeeld het Arctisch gebied dat qua temperatuur steeds aangenamer en dus voor een groter aantal soorten geschikt wordt. Als het Arctisch gebied in de nabije toekomst een aanzienlijk deel van het jaar ijsvrij is, zullen ook veel meer schepen door het gebied gaan varen, waardoor soorten een transportmiddel hebben om daar te komen. En doordat schepen er dankzij deze vaarroutes minder lang over doen om hun bestemming te bereiken, hebben invasieve soorten ook een grotere kans om levend op die eindbestemming aan te komen.

Bron: Scientias

Bekijk ook:  Duiken op de Um El Faroud in Malta