In de duikwereld staat de Lembeh Street bekend als macroparadijs. Het draait hier allemaal om muckduiken, duiken boven zwart zand. En wat er op dat zwarte zand allemaal leeft is werkelijk fenomenaal. In een schitterende baai in de Lembeh Strait ligt een prachtig kleinschalig resort; het D Lagoon Dive Resort. Patrick Kranenbroek ging op bezoek en doet verslag.

Tekst & foto’s: Patrick Kranenbroek

“Okay, let’s get wet”, met een rol achterover plons ik van de duikboot af. Ik daal af naar de bodem van Kareko Pasir. Deze duikstek is gelegen voor een strandje, waar een aantal lokale huisjes staan. Samen met mijn gids Jenly zwem ik langzaam de helling af tot een diepte van 15 meter en daar speuren we wat rond op het zand. Er liggen flessen, kledingstukken, planken en allerlei andere spullen op de bodem. Normaal gesproken baal ik hier altijd van, al die rommel in het water. Maar hier in de Lembeh Street zijn het objecten waar enorm veel leven op zit. De naaktslakken zijn niet te tellen en elke keer als Jenly weer een mooi exemplaar gevonden heeft, is hij dolenthousiast. De gast staat bij hem voorop en hij wil mij dan ook alles laten zien.

Achtergelaten schoen

Al vrij snel komen we bij een enorme paars-gele zee-egel. Jenly weet wat hierop te vinden is en met zijn lamp schijnt hij naar twee kreeftjes, die samen bij elkaar op de zee-egel zitten. Het is de Colemani shrimp, een kleine maar zeer mooie garnaalsoort. Ik richt mijn camera en als ik op de monitor zie dat ze er naar tevredenheid op staan, slaak ik een vreugdekreet. In de voorbereiding op mijn reis stond de Colemani shrimp zeer hoog op mijn wensenlijst. Ik geef Jenly een hand en we zwemmen verder. Als we terug zijn op een diepte van 9 meter vinden we net achter een achtergelaten schoen een heel kleine gele frogfish. De vis is nog geen 2 centimeter groot en ik verander de opening van mijn snoot naar een klein formaat. Jenly helpt me met het richten van de snoot en ik doe mijn best op het focuspunt op het oog te richten en mijn camera zo stil mogelijk te houden. Na een paar foto’s ben ik tevreden en zwemmen we verder.

Kleine gele frogfish

Paradijs

Bij een enorme zeekomkommer zie ik Jenly weer stilhouden. Met zijn lamp speurt hij de zeekomkommer af en we vinden een andere garnaalsoort. Deze is niet groter dan een centimeter lang; het is de emperator shrimp. Terwijl Jenly op zoek gaat naar andere critters op een stuk touw dat in het water ligt, vermaak ik me bij een anemoon met een familie anemoonvisjes. De grootste van het hele stel komt recht voor mijn bril zwemmen. Als ik de anemoon goed bekijk, zie ik een hele mooie krab van een centimeter of vier. Het is een porseleinkrab. Ik trim mezelf uit in de goede richting, zodat ik recht voor de krab kom. Hij blijft ongestoord op de anemoon zitten en dat geeft mij de kans om een goede foto te maken. Als ik Jenly het oké-signaal geef, wenkt hij mij en laat hij wederom een schitterende naaktslak zien, dit keer niet groter dan een halve centimeter. En zo gaat het de hele duik verder. Ik besef dat ik in een paradijs voor macrofotografie terechtgekomen ben.

Emperor shrimp op een zeekomkommer

D Lagoon Dive Resort

In 2017 hebben de eigenaren Rinaldi en Natasha van het D Lagoon Dive Resort, het resort overgenomen van de vader van Natasha. Samen hebben zij het vakantieverblijf helemaal opgeknapt. Het is een kleinschalig resort, omdat ze het familiaire karakter koesteren. Er zijn vijf luxe bungalows, die in een schitterende tuin gelegen zijn en waar je uitkijkt over de lagune. Het restaurant- en bargedeelte van het resort ligt direct aan het water. De gasten eten hier samen, drinken een drankje en Rinaldi, Natasha en hun vijf jarige dochter Ocean eten gezellig mee.

Er zijn 5 bungalows op D Lagoon Lembeh Resort

Er is veel persoonlijke aandacht voor de gasten en Rinaldi en Natasha zijn ook erg geïnteresseerd in het leven van de gasten. Rinaldi is een uitstekende onderwaterfotograaf en hij duikt ook regelmatig mee. Ook voor de staff hebben zij in het resort een gevoel van thuiskomen gecreëerd. Er heerst een zeer goede sfeer. Achter de tuin is een kleine spa aangelegd waar je massages kunt boeken. Aan de waterkant gaat Rinaldi nog een zwembad en een bar bouwen. Tijdens mijn verblijf zijn er slechts twee andere gasten. Het zijn Sonja en Thomas, twee vaste Duitse gasten, die al jarenlang ‘thuiskomen’ bij Rinaldi, Natasha en Ocean.

Pikachu

Bij de duikstek Virgo gaan we op zoek naar Pikachu. Sonja vertelt dat dit een kleine naaktslak is en vanwege zijn gele kleur met zwarte stippen vernoemd is naar Pikachu uit de Pokémon-serie. Deze duikstek bestaat uit een lange rij schepen die aan de ketting gelegd zijn vanwege het vissen in illegale gebieden. Tijdens de briefing vertelt Hendro, de duikgids van Sonja en Thomas, dat er onder de schepen een helling ligt, waar ook enorm veel op te zien is. “Vergeet ook niet om op de onderkant van de schepen te kijken en op de diverse wrakken, die er op de bodem liggen”, raadt hij aan.

Nog een naaktslak

Geluk!

Op het eerste wrak dat we tegenkomen zit een prachtige pyjamaslak. Als we twee meter verder zwemmen spot ik een Willan’s chromodoris. Een prachtige slak die wit van kleur is een prachtige zwart-blauwe lijn heeft. Ik focus mijn camera op de rinoforen van de slak. Op een diepte van 7 meter zien we een plastic beker in het water liggen met een deksel die een smalle opening heeft. Er is een vis in de beker gezwommen en die is vast komen te zitten in het deksel. Terwijl ik denk dat de vis dood is, haalt Jenly de vis uit de beker en als hij hem loslaat, zwemt de vis weg. Deze heeft geluk gehad!

Naaktslakken in overvloed!

Veel leven

In een kleine koraalformatie spotten we nog een murene, die een hele mooie geel-zwart getekende kop heeft. De murene stoort zich totaal niet aan mij als ik hem fotografeer. Pas als ik klaar ben, trekt hij zich terug in het holletje waar hij leeft. Als Sonja mij een signaal geeft dat ik moet komen, heb ik al het vermoeden dat Pikachu gevonden is. Bij een aantal kokerwormen zit een kleine naaktslak, niet groter dan een centimeter. Het is Pikachu! Hij heeft er inderdaad wel wat van weg. Ik vind hem ook erg mooi en ik snap direct waarom Sonja hier graag naar toe wilde op zoek naar deze kleine slak. Tijdens het restant van de duik, geniet ik vooral van het vele leven dat op de wrakken zwemmen veel vissen. Het is een schitterende duikstek.

Gevonden@ Pikachu naaktslak

Mantis Shrimp

Tijdens mijn safety stop zie ik Hendro met zijn aanwijsstok in het zwarte zand prikken. Ik weet niet wat hij aan het doen is, maar heb wel het vermoeden dat er iets speciaals gaat komen. Als ik het eenmaal zie, slaak ik een kreet van geluk. Het is een peacock mantis shrimp. Tijdens een eerdere reis heb ik deze wel vaker gezien, maar ik kon hem nooit fotograferen met eitjes. En deze peacock mantis shrimp, aan het einde van een schitterende duik, heeft volop eieren. Hendro helpt mij mijn snoot te richten, zodat ik alle aandacht kan geven aan het scherpstellen. Als ik zie dat ik de mantis shrimp heel mooi heb vastgelegd, bal ik mijn vuist van geluk en geef ik Hendro een high five. Weer een wens afgestreept. Eenmaal aan boord geklommen, praten we nog lang na over deze schitterende duik.

“Als ik zie dat ik de mantis shrimp heel mooi heb vastgelegd, bal ik mijn vuist van geluk en geef ik Hendro een high five.”

Lift onder water

Een dag later gaan we weer op pad. Dagelijks maken we drie of vier duiken. De vierde duik is een nachtduik. Na de lunch in het resort vertrekken we naar de grote haven van Bitung. We passeren een enorm cruiseschip dat hier is aangemeerd, de Queen Mary 2. We duiken bij Kapcel Indah, een nieuwe duikstek voor onze duikgidsen. Als we eenmaal beneden zijn, zie ik dat deze duikstek heel anders is dan wat ik tot nu toe gezien heb. Er ligt nauwelijks rommel en er zijn enorme koraalformaties. De stek ligt midden in de Lembeh Strait, maar toch in een gedeelte waar de grote schepen niet varen, omdat het daarvoor te ondiep is.

Sexy shrimp

Jenly heeft weer iets gevonden: de squat shrimp, ook wel sexy shrimp genoemd. Het is een erg mooie kleine garnaal van een centimeter groot, die bruin van kleur is en prachtige mooie vlekken heeft. Hij staat heel elegant te poseren op de bodem, recht voor een mooie koraalformatie. Hij is behoorlijk beweeglijk, waardoor het nog een hele uitdaging is om de lens scherp te stellen. De garnaal springt in het rond en als ik mijn focus heb, springt hij alweer weg.

Squat shrimp; ook wel sexy shrimp genoemd.

Slakken

De volgende slak die we vinden is weer een heel speciale. Het is de leopard chromodoris, een gele naaktslak met zwarte vlekken en daaromheen blauwe en paarse ringen. Deze naaktslak heb ik al eerder in de week gefotografeerd, maar deze chromodoris is heel bijzonder. Net achter de rinoforen van de slak zit een emperor shrimp. Rustig ligt hij op zijn gastheer. Ik voel dat dit een bijzonder moment is en vol enthousiasme laat ik mijn scherm van de camera zien aan Jenly.

Chromodoris Leopardus

Miniscuul!

Als we verder zwemmen tussen de koraalformaties zien we op een groot stuk bubbelkoraal een oerang-oetang krab zitten. Met zijn kleine rode ogen kijkt hij recht in de camera. Op een enorme buisspons vinden we de volgende critter. Ik weet niet zo goed wat het is, maar als we in de avond bij de debriefing in de bar van D Lagoon Dive Resort de boeken erop naslaan, blijkt het een hairy squat lobster te zijn. Een minuscuul paarsgekleurd kreeftje met felrode ogen en haren over zijn hele lijf. Vandaag hebben we opnieuw vier duiken gemaakt die stuk voor stuk schitterend waren. Voor mijn verblijf wist ik niet zo goed wat ik moest verwachten van muckduiken. “Dat is echt schitterend”, hoorde ik mensen op mijn duikvereniging zeggen. En schitterend, dat is het! Uitgeteld val ik om 23.00 uur in slaap. Ik heb nu al zin in morgen.

Duikstekken genoeg! We maken dagelijks 3 of 4 duiken.

Rondtrip Lembeh

Nadat ik twee mooie ochtendduiken gemaakt heb ga ik met Yani en Apri het eiland Lembeh verkennen. Het is de dag voor mijn vertrek en in de middag mag ik niet meer duiken omdat ik morgenmiddag moet vliegen. Natasha heeft het idee om een rondrit over het eiland te maken.
Apri komt mij ophalen met een open wagen. “Dat is goed voor fotografie”, zegt Rinaldi tegen me. Ik ga achterin op het bankje zitten met Yani en als ik wil stoppen voor foto’s, hoef ik maar op het raam te kloppen. Als eerste rijden we naar het uitzichtpunt. Hier heb je een prachtig zicht over de Lembeh Strait. Je ziet de eilanden, de lokale dorpjes, de vele schepen en ook een mooi uitzicht over de stad Bitung.

De haven van Palau Abadi

Nootmuskaat

Vervolgens rijden we verder over een smal weggetje door de bergen en stoppen we als we bij een aantal bomen komen waar nootmuskaat aan groeit. Apri geeft uitleg over deze specerij en vertelt dat de lokale boeren nootmuskaat plukken om wat geld te verdienen. De volgende halte is een heilige kapel, waar een heel groot beeld van Jezus staat. Helaas is het beeld door de harde wind vernield en is het hoofd naar beneden gevallen. Ik neem dus maar een kijkje in de tempel.
Als we onze weg vervolgen over het smalle weggetje, dat helemaal rondloopt over Lembeh, stoppen we bij een plek waar bergen met kokosnoten liggen. De grootste bron van inkomsten in Lembeh komt van kokosnoten, vertelt Natasha later. Op deze plek wordt de schil van de kokosnoot gehaald en het vruchtvlees van de kokosnoot wordt gerookt. Daarna maken ze er zelf palmolie van of ze verkopen het gerookte vlees aan de fabriek. En kokosnoten zijn er veel op het eiland, want Apri moet regelmatig stoppen met zijn auto om ze van de weg te halen.

Trikora monument

Na de kokosnotenplantage rijden we door naar het monument van Lembeh; het Trikora monument. Het is een heel groot monument met prachtige muurdecoratie. Ook staat er een beeld van een tarsier bij en een oud vliegtuig uit de oorlog. Het Japanse vliegtuig is daar gestrand en het monument is daardoor een monument van de ‘overwinning’ geworden. Als laatste bezoeken we de kleine haven, van Palau Abadi, waar veel gekleurde boten liggen, en we bezoeken het dorpje Batu Lubang. Yani komt zelf uit Batu Lubang en hij wijst aan waar de huizen staan van Jenly, Hendro en hemzelf. Het is vandaag de eerste dag van de ramadan en in de straten van Batu Lubang worden heerlijke plaatselijke lekkernijen verkocht. We kopen diverse gebakjes en ik proef er twee. De rest bewaar ik voor bij het avondeten. Als ik terug ben in het resort, bedank ik Natasha voor de mooie rondtrip. Tijdens de duiken kreeg ik een goede indruk van het leven aan en onder het water op Lembeh, maar tijdens de rondtrip heb ik ook gezien hoe men hoog in de bergen leeft. Die avond genieten we van een prachtige zonsondergang en kletsen we nog lang na in het restaurant.

De volgende morgen neem ik afscheid van het personeel. Natasha, Rinaldi en Ocean brengen me naar het vliegveld van Manado. Ik ben weer veel mooie herinneringen en veel mooie foto’s rijker. Maar het allermooiste was zeker de gastvrijheid van Rinaldi, Natasha en hun geweldige team.

Het team van D’Lagoon Dive resort Lembeh

D Lagoon Dive Resort Lembeh

D Lagoon Dive Resort ligt in het noorden van Sulawesi (Indonesië) op het eiland Lembeh. Vanaf Amsterdam vlieg je naar Manado. De transfer van het vliegveld in Manado naar Lembeh duurt ongeveer één uur. Je hebt een visum nodig om naar Indonesië te reizen. Deze kun je bij aankomst in Manado kopen voor € 32.

Accommodatie

Er zijn 5 prachtige bungalows aanwezig die allemaal uitzicht hebben over de baai, waar het D Lagoon Dive Resort aan ligt. Alle villa’s zijn voorzien van een terras met zithoek, Kingsize bed, airco, kluis, minibar, koffie- en thee, grote badkamer, handdoeken, shampoo en douchegel.

Duiken

Het D Lagoon Dive Resort is kleinschalig en zeer familiair. Er zijn meerdere divemasters en instructeurs aanwezig die allen goed Engels spreken. Er zijn prima spoelfaciliteiten, droogruimte en cameraruimte aanwezig. Nitrox is beschikbaar. De staff zorgt ervoor dat je spullen dagelijks gespoeld en gedroogd worden. Met een snelle speedboot maak je in de ochtend twee duiken en in de middag nog een duik. Regelmatig worden er nachtduiken georganiseerd.

Orang Oetan krab

Food & Beverage

Het restaurant ligt direct aan de baai. Naast de eettafels zijn er twee zithoeken aanwezig en een bar. Het restaurant is zeer familiair, waar de eigenaren Rinaldi en Natasha gezellig met de gasten mee eten. Er is een uitgebreide ontbijtkaart en bij de lunch en het diner is er een keuzemenu. Uiteraard inclusief voorgerecht en nagerecht. Wijn, cocktails, frisdranken, sapjes en bier zijn ook te bestellen.

Wifi is gratis beschikbaar in de bungalows. Aan het einde van je verblijf kun je betalen in euro, roepia, via internetbankieren of met je creditcard.

Must-do Lembeh

Eilandtour Lembeh

Maak een rondrit over het eiland Lembeh. Onderweg geniet je van een prachtig uitzicht over de straat van Lembeh, bezoek je de heilige kapel en het Trikora monument. Je krijgt uitleg over de diverse vruchten, specerijen en het maken van palmolie op Lembeh. Je bezoekt de plaatselijke dorpjes, waar je kunt zien hoe de bevolking leeft. De route gaat over een smalle weg, in een schitterende natuurlijke omgeving.

Kokosnoten!

Tankoko National Park

Je kunt een (halve) dagexcursie maken naar het Tankoko National Park. Dit is een natuurreservaat, waar je diverse vogels en makaken kunt bekijken. Je wandelt over smalle paadjes midden in de natuur. De gidsen brengen je naar de tarsiers, de spookdiertjes die zich goed verstoppen in de bomen.

Tomohon

Tomohon is een stad in de hooglanden, waar je een heel mooi meer kunt bezoeken, de bergen op kunt klimmen en allerlei soorten vogels kunt gaan bekijken. Er is een vulkaan, watervallen en er zijn hotsprings. Tomohon is de stad van de bloemen.

Meer informatie over D’Lagoon dive resort Lembeh