In een recent artikel in het medisch tijdschrift Diving and Hyperbaric Medicine is er gekeken naar het medicijngebruik van duikers met bekende aandoeningen. Met name werd aandacht besteed aan overleden duikers en snorkelaars en hun medicijngebruik.
Zoals we weten, is de groep van duikers toch langzaam aan het vergrijzen. Een logisch gevolg is dan ook dat er meer duikers zijn met bijkomende ziektes die van invloed kunnen zijn op de duikveiligheid. Met name als je gaat kijken naar hart- en vaatziekten, longklachten en suikerziekte.
Voorkomen van zeeziekte
Waar een aantal jaren geleden de aandacht met name lag bij het gebruik van medicijnen om goed te kunnen klaren en het voorkomen van zeeziekte, worden nu veel medicijnen genomen tegen hart- en vaatziekten. Sommige medicijnen hebben invloed op de vochtbalans.
Andere op de inspanningstolerantie. En van sommige medicijnen word je slaperig of ben je gevoeliger voor stikstofnarcose. Bij dodelijke duikongevallen is het moeilijk om te bepalen of het overlijden het gevolg was van de medicijnen, of het gevolg van de aandoening waarom de pillen geslikt moesten worden.
Medicijngebruik van duikers
Gekeken werd naar duikers die op hun ‘eigen verklaring’ formulier hadden ingevuld dat ze een aandoening hadden. Bij de andere groep die overleden was, werd deze informatie verkregen uit de obductieverslagen.
Daarna maakten de onderzoekers een duidelijke indeling naar in welke groep medicijnen gebruikt werden. In de groep duikers was de gemiddelde leeftijd 52 jaar.
In de groep overleden duikers 45 jaar. In de eerste groep was 70% en in de tweede groep 79% man. 60% van de groep duikers met aandoeningen gebruikte regelmatig één of meer medicijnen. In de groep van de overleden duikers was dit 30%.
Hoge bloeddruk
Het gebruik van medicijnen in de groep duikers was meer dan we weten uit andere studies (15-23%). De meest gebruikte medicijnen waren die tegen een hoge bloeddruk en een te hoog cholesterol. Een ander opvallend gegeven was dat in de groep van de overleden duikers, bijna 10% medicijnen nam voor psychologische moeilijkheden.
Met name antidepressiva werden veelvuldig genomen. Wat opviel was dat met regelmaat dit gebruik van medicijnen niet werd ingevuld op het medische eigen verklaring formulier. Er zijn best wat opmerkingen te maken over deze studie.
Maar het is een goed uitgangspunt voor verder onderzoek naar medicijngebruik onder duikers en de gevolgen daarvan. Met name het gebruik van medicijnen die van invloed zijn op je gemoedstoestand verdienen meer aandacht.
Overleden duikers
Zijn het de medicijnen, of is het meer de reden waarom de medicatie genomen moet worden de boosdoener bij de groep overleden duikers? Verder onderzoek is al gestart.
Maar extra aandacht voor het gebruik van medicijnen tijdens de duikkeuring/advisering kan geen kwaad. Het blijft natuurlijk ook wel zaak dat je eerlijk aangeeft dat je medicijnen gebruikt en welke. Dit kan een hoop problemen voorkomen tijdens het duiken.
Tekst: Menno Gaastra, Menno is duikmedisch arts en medisch directeur DAN Europe Nederland
Ook interessant voor jou:
Zeeziekte: wat kun je er tegen doen?
Overbelasting kaakgewricht problemen tijdens duiken