Een duik zonder buddy check kan gevaarlijk eindigen. Bij een buddyteam dat goed op elkaar ingespeeld lijkt te zijn, gaat het tijdens een duik in koud water toch mis.
Laurens en zijn buddy duiken al zes jaar en allebei hebben ze meer dan 100 duiken in koud en warm water gemaakt. Vandaag willen de AOWD-duikers een duik in een plas maken. Ze gebruiken ademautomaten die geschikt zijn voor koud water die ze op twee afzonderlijke kranen aansluiten. Ze hebben een duik naar een diepte van 25 meter gepland. De buddy check slaan ze over – ze vinden dat ze als team goed op elkaar ingespeeld zijn.
Noodopstijging
Onder water geeft Laurens aan dat hij naar 30 meter wil. Waarom ook niet? Het zicht is goed. Ze hebben nog 150 bar in hun fles. Dat moet in hun ogen genoeg zijn. Ze gaan dus de diepte in. Plotseling slaat de paniek toe bij Laurens. Hij geeft zijn buddy een teken dat hij problemen heeft en samen gaan ze weer omhoog. Dan begint ook nog eens de ademautomaat van Ivy te blazen. Laurens is nog aan het trillen, maar probeert rustig te blijven en de situatie onder controle te krijgen.
Hij positioneert zich achter zijn buddy om de kraan dicht te draaien. Maar hij is nog in shock en de slangen lopen zo chaotisch dat hij in de war raakt. Hij is als de dood dat hij de verkeerde kraan dichtdraait. Maar hij moet iets doen. Hij houdt de octopus in zijn hand voor het geval hij toch de verkeerde kraan dichtdraait. Makkelijker gezegd dan gedaan. Met zijn dikke handschoenen aan krijgt hij geen beweging in de zwaar draaiende kraan. De ademautomaat blijft onverminderd blazen. De manometer van zijn buddy geeft nu nog 70 bar aan. Hij kijkt op zijn eigen manometer: 100 bar. Het angstzweet breekt hem uit. Noodopstijging! Hij geeft zijn octopus aan Ivy en ze stijgen samen op naar 5 meter. De ademautomaat van zijn buddy blaast niet meer en de manometer wijst 40 bar aan. Ze maken hun veiligheidsstop en zijn blij als ze weer heelhuids boven water zijn.
Buddy check
Waarvoor dienen een buddy check en een duikplan? Om het je lastig te maken? Deze nalatigheid had de twee duikers fataal kunnen worden. Laurens was in shock toen de ademautomaat van Ivy op 25 meter diepte begon te blazen. Wat zou er zijn gebeurd als zij volkomen doorgedraaid was? Elke duiker moet naast zijn eigen uitrusting ook die van zijn buddy kennen. Altijd controleren dus! Ook als je al 20 jaar duikt en meer dan 1000 duiken in je logboek hebt. En gebeurt zoiets toch, zorg dan dat je in de briefing meteen bespreekt hoe je het voortaan voorkomt.
Blazende ademautomaat
1. De twee gaan onder zonder eerst een buddy check te doen. Onder water wordt het duikplan ineens veranderd (fout 1). Laurens wil dieper duiken.
2. Hij raakt plotseling in paniek en geeft zijn buddy een teken dat hij iets naar boven wil.
3. O nee! Op 25 meter begint de 2e trap van Ivy te blazen. Laurens is in shock en probeert rustig te worden.
4. Ze probeert de situatie onder controle te krijgen en draait zich met haar rug naar haar buddy zodat deze de kraan kan dichtdraaien.
5. Hij krijgt geen beweging in de kraan. De ademautomaat blijft blazen en hij geeft Ivy de octopus zodat ze een noodopstijging kunnen maken.
6. Met 40 bar in de fles gaan ze naar boven. Het is voldoende voor de veiligheidsstop. Ze komen veilig boven.
Alle foto‘s: Wolfgang Pölzer
«Echt geluk gehad»
Dit incident is een aaneenschakeling van fouten. Helaas is het geen uitzondering en zien we dit vaker. Gelukkig is er niets gebeurd. Het is heel simpel, een uitrusting die voldoet aan de EN250-norm, heeft alleen zin als je hem juist gebruikt en de basisregels respecteert. Wanneer je de duikset in elkaar zet en een buddy check doet, controleer je altijd of jij en je buddy ook met dikke handschoenen aan de kranen kunnen bedienen.
De slangen moeten zo georganiseerd zijn dat je direct herkent welke 2e trap op welke 1e trap zit. Voor de duik moet je niet alleen controleren of je uitrusting goed werkt, maar je moet ook weten hoe die van je buddy werkt. Stel je eens voor dat een piloot vóór vertrek het vliegtuig niet zou controleren aan de hand van een vaste checklist? De montage van de duikset en de buddy check zijn van dezelfde orde.
Dus: duik je plan en houd je ook voor 100% aan het plan. Ook op dat punt slaan de duikers de plank mis en dat leidt tot fout nummer twee. Duikers moeten voor de duik precies afspreken wat ze doen bij een technisch mankement. Wie geeft wie lucht en op welke manier? Dat neem je tijdens de buddy check door. Ook dit werd niet gedaan en was de reden voor de daaropvolgende fouten. Van schade en schande word je wijs. Hopelijk pakken deze duikers het voortaan anders aan zodat ze des te veiliger duiken. Een duikongeval ligt al snel op de loer terwijl deze eenvoudig voorkomen had kunnen worden.
Thomas Kromp, Manager Opleidingen bij de IAC
Bekijk ook: Schijnveiligheid