Het begon allemaal een jaar of vijf terug. Ik werkte destijds in de reclame en na al die lange dagen op kantoor wilde ik wat nieuws. Het was tijd om het roer om te gooien en dat deed ik dan ook drastisch. Ik pakte m’n tas en sprong op een vliegtuig om te gaan duiken. Tegenwoordig noem ik mezelf gekscherend professioneel vakantieganger, en nee: ik lig niet de hele dag op mijn kont, al kan ik daar wel enorm van genieten. Wat ik wel doe? Tja, wat anders dan duiken, duiken en nog eens duiken, als gids op safariboten.

Je kent ze vast wel, die luxe drijvende hotels die je naar verre duikstekken brengen voor prachtige duikavonturen. Op deze manier bezoek ik nogal wat landen, van Egypte tot Indonesië en van de Malediven tot de Bahama’s; als het maar enigszins warm is en het duiken fantastisch, dan ben ik wel te porren voor een reisje. Zo vertrok ik op een dag vanuit Hamata op weg naar het diepe zuiden van Egypte. Aan boord hadden we een Britse BSAC duikclub en de sfeer zat er vanaf het begin lekker in. Op de eerste dag deden we wat check dives, even de uitrusting controleren, buddyparen maken, procedures doorlopen en vooral relaxen en genieten. Het is tenslotte vakantie voor onze Britse gasten.

Op die eerste dag had ik een man van een jaar of 35 in mijn groep, laat ik hem Roy noemen, en hij was voor het eerst op duikvakantie.

Roy was erg enthousiast over het duiken, de boot, het eten en ook in het gebruik van zijn lucht. Hij trok hij een tank leeg als een bezetene: 15 liter in 20 minuten! Zoals je begrijpt was Roy daar niet erg blij mee en dit werd dan ook snel onderwerp van gesprek. Na onze twee duikjes in de buurt van Hamata werd het tijd om het anker te lichten en de motoren te starten, om naar het diepe zuiden van de Rode Zee af te zakken.

Het duiken op dag twee was fantastisch. De riffen in het diepe zuiden staan bekend om hun prachtige hardkoraaltuinen. We zagen van alles, van verschillende haaiensoorten tot schildpadden en dolfijnen. We doken in het blauw, rond pilaren, langs diepe drop-offs en in grotten. De sfeer in de groep werd alleen maar beter. De duikongemakken van de eerste dag verdwenen voor de meesten als sneeuw voor de zon, maar er was een uitzondering: Roy. Zijn luchtverbruik bleef enorm hoog en zijn ongenoegen niet minder. Gelukkig was hij in gezelschap van clubleden, die allemaal fantastische tips hadden over hoe Roy zijn luchtverbruik kon verbeteren. Maar wat hij ook probeerde, zijn probleem werd niet minder groot, zijn frustratie wel.

Toen de hele club na het diner zat te genieten op het zonnedek, werd Roy’s probleem onderwerp van een groepsgesprek.

Ik zat achteraf met een kopje thee en hoorde alle wijze adviezen wat afzijdig aan. Roy kreeg allerlei tips over skip breathing, minder diep ademhalen en allerlei andere zaken om zijn techniek te verbeteren. Nu stond ik niet zo te springen om aan dit gesprek deel te nemen, aangezien veel van mijn gasten instructeur waren en ik me niet wilde mengen in de dynamiek van een duikclub, maar deze dans zou ik niet ontspringen. Op een gegeven moment vroeg een van de jonge instructeurs, met Roy naast zich, mij om mijn mening en dan vooral wat ik van alle tips vond. Oeps, dat gesprek wilde ik niet voeren, ik was het namelijk helemaal niet eens met de gegeven adviezen. Oké, oké … ik weet wel wat. “Kijk Roy, ik kan een lang gesprek voeren over hoe je dit zou kunnen oplossen, maar het lijkt mij veel beter idee dat ik het je gewoon laat zien.”

Roy keek mij met grote ogen aan en volgens de clubleden was het onmogelijk om Roy langer dan 30 minuten met een 15 liter tank te laten duiken.

Dat was natuurlijk onzin en dus besloot ik om er nog een schepje bovenop te doen. “Hé Roy, wat dacht je ervan dat we in plaats van 15 liter een 12 liter tank gebruiken?” Nou, dat deed de nodige instructeurs lachen. Volgens hen was het onmogelijk en ze vroegen me dan ook direct hoe ik dat dacht te gaan doen. “Heel eenvoudig” zei ik, “het enige wat hij moet doen is mijn instructies volgen.” Natuurlijk lieten mijn gasten me er niet makkelijk vanaf komen en wilden ze alles precies weten. Uiteindelijk beloofde ik eerst Roy mee te nemen op een duik van minimaal een uur, om daarna alles uit te leggen. En daar ging iedereen mee akkoord, al wilden ze allemaal wel eens zien wat voor trucjes ik uit mijn mouw kon schudden. Ze probeerden me uit de tent te lokken, maar ik hield mijn kaken stevig op elkaar en lichtte geen enkel tipje van de sluier op, want als ik het zou laten zien, dan zouden ze me geloven. Inclusief Roy. Je moet weten dat Roy een grote kerel was en nieuw in de duiksport. Hij had net zijn Advanced gehaald en zoals ieder nieuwe duiker worstelde hij nog met zijn techniek. Zaken als skip breathing, ongeacht of je dat überhaupt wel wilt, gaan op dit moment Roy nog ver boven zijn pet. Het is een kwestie van ontspannen en de basistechniek verbeteren.

Dag drie brak vroeg aan om 5:30 uur. Ik sprong uit bed, trok snel mijn kleren aan en klopte op alle deuren.

We zouden die dag vier duiken gaan maken en dus planden we onze eerste duik voor het ontbijt en begon ik om 6.00 uur met de briefing. We lagen geparkeerd op Paradijs, mijn favoriete duikstek in het diepe zuiden van de Rode Zee. Paradijs is een rif op een plateau dat vanaf 25 meter met drop-offs afzakt in het blauwe water. Op het plateau een prachtige hardkoraaltuin en grote pilaren die overgoten zijn van leven. Het hoofdrif heeft in het zuidoosten een grot, die door de gaten in het plafond het licht naar binnen laat dansen. En alsof dat nog niet genoeg is, heeft het rif een lagune – en weer verborgen lagunes in die lagune. Na de briefing gingen we naar het duikdek om ons klaar te maken. Ik nam Roy even apart om uit te leggen hoe we deze duik zouden gaan doen. Hij begon mij direct te vertellen dat hij niet te diep wilde, om zo lucht te sparen. “Maak je geen zorgen Roy, ik zorg ervoor dat we een uur gaan duiken en dat je als je bovenkomt je nog 50 bar in je fles hebt. Maar ik kan dat alleen doen als jij mijn instructies nauwkeurig volgt. We gebruiken een 12 liter fles en in het water wil ik graag dat jij niet dieper gaat dan mij en dat je naast me duikt. Je houdt je meters in de gaten en zodra je 150, 100 of 50 bar hebt, laat je mij dat direct weten. Voor de rest wil ik dat je alleen maar geniet van de duik, het gaat ten slotte om de kwaliteit en niet om de kwantiteit.”

We sprongen van de boot in het prachtige blauwe water van Paradijs, daalden af over de koraaltuin en namen de drop-off naar 29 meter.

Toen Roy aangaf dat hij 150 bar had, stegen we geleidelijk op naar een diepte van 15 meter. Vanaf dat moment gingen we niet dieper, tot Roy aangaf dat hij 100 bar had en we onderweg gingen naar de 10 meter. We slingerden tussen de pilaren door, langzaam op weg naar het hoofdrif, waar je op een diepte van 6 meter een anemoonstad kunt vinden. Vlak daarachter zie je een gat in de muur en dat is de entree voor de grot. Samen gingen we naar binnen en doken door de vele gangen richting het westen, waar de start is van de eerste lagune. Nu had ik mij voorgenomen minimaal een uur te duiken en we waren al 50 minuten onderweg, maar gelukkig zat Roy nog steeds lekker in zijn lucht en dus besloot ik net zolang door te gaan totdat Roy nog 50 bar over had. Ik kan niet anders zeggen dan dat Roy het echt super heeft gedaan, want onze duiktijd was niet 60 minuten, deze was maar liefst 85 minuten! Toen we eenmaal boven kwamen vlak achter onze boot, stonden de andere leden van de duikclub al op ons te wachten. Zodra wij onze neus boven water staken vroegen ze ons om onze duiktijd. “85 minuten!”, schreeuwde Roy en hij kreeg spontaan een applaus. Ik was het water nog niet uit of iedereen, inclusief Roy, vroeg mij wat ik nu had gedaan, want Roy ging het water in met 20 procent minder lucht, maar dook vier keer zo lang.

Laat ik beginnen met op te merken dat deze techniek om je luchtverbruik te verbeteren niet voor iedereen werkt. Maar Roy was een onervaren duiker en daarbij een erg grote vent.

Dus als hij onrustig is, lichamelijk of geestelijk, is de kans groot is dat hij veel meer lucht nodig heeft. We zien vaak op deze duikboten dat mensen de eerste dagen erg veel lucht gebruiken maar daarna gaat het in de regel veel beter. Niet omdat ze zoveel geleerd hebben, maar omdat ze niet meer zoveel nadenken en dat hun drijfvermogen beter wordt. Zaken als skip-breathing of ondiep ademen kan ik niemand aanraden. Wat ik altijd adviseer: zorg voor een goed en stabiel drijfvermogen, ontspan lichamelijk en geestelijk en gebruik iets dat ik luchtmanagement noem. Blijf zoveel mogelijk natuurlijk ademen; niet knijpen of iets overslaan. Het probleem zit namelijk niet in het ademen, maar in dat je meer ademt dan normaal. En dat doe je als je strest, een opdracht uitvoert, meer nadenkt of gewoon wat meer moet zwemmen of ergens mee worstelt. Dus door je te ontspannen wordt je ademhaling rustiger en gaat je luchtverbruik omlaag. In het geval van Roy verzekerde ik hem dat ik voor alles zou zorgen. Hij hoefde dus niet veel na te denken en tijdens de duik was ik zijn referentie voor diepte en snelheid. Ik deed het super rustig aan. Daarnaast maak ik gebruik van luchtmanagement en dat betekent zoveel als dat de lucht in je tank je maximale diepte op dat moment bepaalt. Je begint met de maximale geplande duikdiepte, afhankelijk van je brevettering, maar zodra je 150 bar hebt ga je niet dieper dan 15 meter, bij 100 bar is dat 10 en bij 50 bar is dat 5 meter. Zodra je dat doet zal je zien dat de meesten van ons met deze techniek en een 12 liter tank gewoon een uur of langer kunnen duiken.

Nadat ik de techniek had uitgelegd aan Roy en zijn clubleden, was de discussie gesloten.

Roy had namelijk laten zien dat het mogelijk is, ook al geloofde niemand dat hij dit kon – inclusief Roy zelf. De rest van die week hebben we nog prachtige duiken gemaakt en Roy heeft alle volgende duiken genoten. Het was een topweek op de Rode Zee en tot op de dag van vandaag houdt Roy contact over zijn duikavonturen en is hij net als zovelen van ons verslaafd aan deze fantastische sport. Love life… blow bubbles…

Anke Westerlaken
www.lovediving2.com