Ze zijn tijdens de hittegolf letterlijk doodgekookt.
Grote delen van Canada en de Verenigde Staten gingen eind juni gebukt onder extreme hitte die zelfs klimaatexperts versteld deed staan. Op tal van plaatsen steeg het kwik tot ver boven de 40 graden Celsius en werden hitterecords ruimschoots verbroken. De gevolgen van deze extreme hitte waren groot; er ontstonden verschillende bosbranden, Canada noteerde een flinke oversterfte en ook in de VS lijkt de hitte veel mensenlevens te hebben gekost.
Salish Sea
Maar daar blijft het niet bij, zo ontdekten wetenschappers toen ze – na berichten over een vreselijke stank – naar de kust van de Salish Sea togen. Al snel werd duidelijk waar de geur vandaan kwam; langs de kust lagen talloze dode mosselen, zeesterren en rankpootkreeften. Een snelle inventarisatie suggereert dat in de Salish Sea alleen al zeker 1 miljard zeedieren door toedoen van de warmte het loodje hebben gelegd. “Ze zijn letterlijk doodgekookt,” aldus onderzoeker Fiona Beaty in gesprek met Scientias.nl.
Gevolgen hittegolf
Beaty weet waar ze het over heeft; samen met enkele collega’s struinde ze het strand af om de gevolgen die de hittegolf voor het kustleven had, in kaart te brengen. Daarbij werden voornamelijk veel dode mosselen teruggevonden. Aan de hand van hun observaties en rekening houdend met de omvang van het leefgebied van deze mosselen, schatten de onderzoekers dat in de Salish Sea zeker een half miljard mosselen het loodje hebben gelegd.
“Aangezien we weten dat in de mosselbedden veel soorten leven en we ook grote sterfte onder rankpootkreeften (die zelfs een nog groter leefgebied hebben dan de mosselen), zeesterren en andere in het intergetijdengebied levende ongewervelden hebben gezien, concluderen we dat grofweg 1 miljard zeedieren dood zijn gegaan. Maar dat is waarschijnlijk nog een conservatieve schatting.”
Een zeester die door de hitte is doodgegaan. Afbeelding: Fiona Beaty.
Hittegolf
De sterfte is zonder twijfel te herleiden naar de extreme hittegolf. “Veel organismen in het intergetijdengebied zijn goed bestand tegen extreme temperaturen,” aldus Beaty. “Maar tijdens de hittegolf werden veel hitterecords vaak met 5 of zelfs 10 graden verbroken.”
En daar waren de mosselen en zeesterren niet tegen opgewassen. “Veel van de dieren in het intergetijdengebied zitten vast op hun plek en kunnen niet bewegen,” legt Beaty uit. “Rankpootkreeften, mossels en oesters zijn daar zomaar een paar voorbeelden van. Het betekent dat wanneer deze dieren te maken krijgen met extreme omstandigheden – zoals hitte – ze op hun plek gevangen zitten en voor verkoeling moeten wachten tot het vloed wordt.”
Hoe nu verder?
Beaty en collega’s proberen op dit moment nauwkeuriger vast te stellen hoeveel dieren het loodje hebben gelegd. Ook zijn ze benieuwd welke impact de massale sterfte op de wateren en de resterende zeedieren heeft. “De afname van mosselen en rankpootkreeften betekent dat er minder organismen zijn die het zeewater filteren.
Dat kan invloed hebben op de waterkwaliteit,” aldus Beaty. “Daarnaast kunnen roofdieren die mosselen en rankpootkreeften eten – zoals veel mariene vogels – moeite krijgen om voldoende voedsel te verzamelen. Misschien gaan ze uiteindelijk wel andere dingen eten of krijgen ze – als ze echt geen voedsel kunnen vinden – ook te maken met sterfte.”
Zorgwekkend
Hoewel de impact die de hittegolf op lange termijn op het ecosysteem heeft nog in nevelen gehuld is, maken onderzoekers zich zeker wel zorgen over wat ze tot op heden gezien hebben. “Het is heel zorgwekkend dat zoveel organismen door deze ene hittegolf zijn doodgegaan,” vindt Beaty.
“We zullen de rest van de zomer ongetwijfeld met nog meer hittegolven te maken krijgen en door klimaatverandering mogen we ook in de komende jaren extreme weersomstandigheden verwachten. Dat betekent dat het leven in het intergetijdengebied te maken krijgt met extreme selectiedruk, die soorten dwingt om zich heel snel aan het warmere weer aan te passen of de consequenties ervan te ervaren (en dus te sterven en misschien zelfs lokaal uit te sterven).
Ik verwacht dat we de komende jaren zullen zien dat het leven langs de rotsachtige kust van de Salish Sea substantieel verandert, zeker ook omdat de zee landinwaarts gelegen is en twee keer sneller opwarmt dan de rest van de wereld gemiddeld doet. De planten en dieren die hier leven moeten zich of heel snel aanpassen, ergens anders heen trekken of – als dat allebei niet lukt – sterven.”
De opengesprongen mosselen herbergen allemaal dode weekdieren. Afbeelding: Fiona Beaty.
Miljoenen dode dieren
De miljoenen dode dieren in het intergetijdengebied van de Salish Sea maken pijnlijk duidelijk dat klimaatverandering geen probleem van de toekomst is. Klimaatverandering speelt ons nu al parten. En dat mogen we onszelf aanrekenen. “We hebben niet snel genoeg gehandeld om onze uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. We hadden decennia geleden al moeten handelen, dat weten we nu wel.”
Tegelijkertijd is dat zeker geen reden om nu achterover te leunen en de gevolgen van klimaatverandering te accepteren. Want het is nog niet te laat om de opwarming te beperken. “We moeten pleiten voor een systematische verandering en de machthebbers ertoe aanzetten om nu in te grijpen, zodat de gezondheid en het welzijn van mensen en de miljoenen andere soorten op onze planeet nog generaties lang beschermd en gehandhaafd wordt.”
Bron: Scientias
