Tijdens het duiken kunnen zich meerdere problemen voordoen. Eén van de meest voorkomende zaken waar we met elkaar tegenaan lopen, is het niet goed kunnen klaren van onze oren. Ik denk dat er weinig duikers zijn die dat nooit hebben meegemaakt. We hebben allemaal weleens pijn gehad omdat we te laat klaarden of omdat we toch wilden duiken met lichte verkoudheidsklachten. Waarvan gelukkig minder van ons last hebben gehad of zullen krijgen, is tand of kiespijn tijdens het duiken.
Maar de pijn is er zeker niet minder om. Zoals we weten, wordt tijdens de afdaling de lucht samengedrukt. Als je nu last hebt van een klein beetje lucht onder je vulling, omdat tandplak stiekem gezorgd heeft voor uitbreiding van het gaatje onder je vulling, wordt deze samengeperst.
Dit geeft pijn omdat de lucht onder de vulling als het ware extra aan de omgeving trekt. Dan is er dus ook extra prikkeling van de tand/kieszenuw en dit doet serieus pijn. Maar ook het breken van je vulling kan voorkomen, omdat er hard van onder aan getrokken wordt.
Ook kan het zijn dat tijdens de afdaling een beetje lucht onder je vulling geperst wordt. Tijdens de opstijging moet dit er dan wel weer uit kunnen gaan. Als dat niet lukt doordat je bijvoorbeeld te snel weer naar de oppervlakte gaat kan dat pijnklachten geven.
Kiespijn voorkomen
Het is dus zaak voor het duiken te zorgen dat je gebit in goede conditie is. Een afgebroken tand of kies kan je duikvakantie aardig vergallen. Een andere oorzaak voor tand- en/of kiespijn ligt buiten ons gebit. Tijdens je begincursus leer je dat er holtes in onze kaken zitten die ook geklaard moeten worden. Dit gaat in de regel vanzelf en daar merken we niets van. Totdat het niet meer vanzelf gaat. De kaakholtes staan in verbinding met onze neusholtes.
Als er geen goede luchtdoorstroming is door verkoudheid, poliepen of zwelling van de slijmvliezen dan geeft dit klachten. Doordat de kaakholtes direct boven de tanden van de bovenkaak liggen, kunnen de zenuwwortels van de kiezen en tanden geprikkeld worden.
Dus als tijdens de afdaling er een squeeze ontstaat in de kaakholtes, raken de slijmvliezen van de holtes beschadigd. De slijmvliezen vormen de binnenbekleding van de holtes. En zodoende kan pijn in de kiezen/tanden gevoeld worden terwijl het probleem eigenlijk een niveau hoger zit, in de bijholtes.
Ook tijdens de opstijging kan een reversed block ontstaan met vergelijkbare klachten. Ga dus niet duiken bij verkoudheid, ook al lijkt het mee te vallen. Dit kan onder water voor nare problemen zorgen.
Vastklemmen mondstuk
Kiespijn kan ook het gevolg zijn van het krampachtig vastklemmen van je mondstuk. Of van een mondstuk dat niet goed zit. Dit geeft irritatie van je kaakgewricht en dat kan zich uiten in oor- en kiespijn. Check dus goed je duikuitrusting van tevoren zodat je vol vertrouwen het water ingaat. Kortom: denk aan je gebit als je gaat duiken. Als het niet goed is bijgehouden kan dit namelijk voor onaangename verassingen zorgen.
Tekst: Menno Gaastra, Menno is duikmedisch arts en medisch directeur DAN Europe Nederland
Ook interessant voor jou:
Zeeziekte: wat kun je er tegen doen?
Overbelasting kaakgewricht problemen tijdens duiken