Onderschat en vaak veel te weinig geoefend: het oplaten van een boei hoort eigenlijk bij de basistraining van iedere duiker. Onze praktijkcase laat zien waarom.

Bas duikt al flink wat jaren en heeft ook al een aantal deco-duiken gemaakt. Samen met zijn buddy Andrea is hij op duikvakantie in Kroatië. Het is herfst, dus het water is fris en daarom duiken ze in een droogpak. Tegen het einde van de duik geeft de duikcomputer van Bas een decotijd van acht minuten op drie meter diepte aan.

Decostop

Ze zijn in ondiep water en om de tijd te doden, lijkt het hem een goed idee om zijn nieuw aangeschafte boei (SMB) met bijbehorende spoel te gaan gebruiken. Eigenlijk hadden ze de decostop beter op het rif kunnen houden, bedenkt Bas zich te laat (fout 1). Dus hij pakt zijn boei, zonder dat hij dat aan Andrea laat weten, en begint hem op te blazen (fout 2). Omdat hij wel eens had gehoord dat je eenvoudig verstrikt kan raken bij het oplaten van de SMB, wil hij het veilig doen, en – net als de techduikers – hem met zijn mond opblazen, zodat hij niet zo snel omhoog zou schieten. Bas denkt dat dit gemakkelijk zou zijn. Maar op de een

of andere manier is een deel van de lijn van de spoel afgedraaid, die zich om zijn 2e trap heeft gewikkeld, wanneer hij op het punt staat de boei met zijn mond op te blazen.

Geen lucht

Waarschijnlijk blaast Bas daarbij ook nog te veel lucht in de SMB, omdat hij opeens het gevoel heeft dat hij direct lucht uit zijn ademautomaat nodig heeft. Hij propt de automaat weer snel in zijn mond, om vervolgens stevig en diep te ademen (fout 3). Eigenlijk wil hij de boei nog niet oplaten, maar die schiet toch ineens omhoog.
Vrij kort daarna rukt iemand zijn ademautomaat uit zijn mond, waardoor hij zich een ongeluk schrikt. Op dat moment weet hij niet dat de SMB de automaat uit zijn mond heeft getrokken. Bas is dus totaal verbaasd, maar zoekt snel naar zijn octopus en vindt hem gelukkig meteen. Eindelijk weer lucht, schiet door zijn hoofd. Tegelijkertijd stijgt hij zelf ook vrij snel op en begint zijn duikcomputer heftig te piepen – oh ja, hij zit nog in de decostop (fout 4)!

Buddy schiet te hulp

Gelukkig overziet Andrea de situatie meteen, en laat lucht uit zijn trimvest lopen en probeert tegelijkertijd zijn 2e trap uit de lijn los te maken. Uiteindelijk gaat alles snel genoeg en kunnen ze allebei weer afdalen naar het decompressieniveau. In de hele situatie die hier wordt beschreven, is het buddypaar niet aan de oppervlakte van het water verschenen, maar voor de zekerheid hebben ze een paar minuten aan de veiligheidsstop toegevoegd.

FOUTANALYSE

FOUT 1: Zoals voor alle nieuwe duikuitrusting geldt, moet je deze altijd eerst testen voordat je het ’in het echt’ gaat gebruiken. Dit geldt ook voor het oplaten van een boei. Het eerste gebruik en een test dien je uit te voeren tijdens een duik waarbij het niet nodig is om een bepaalde diepte aan te houden, bijvoorbeeld vanwege een decompressieplafond.

FOUT 2: Als een belangrijke handeling tijdens de duik plaatsvindt, moet je buddy worden geïnformeerd. Dit geldt niet alleen voor het oplaten van een boei. Communicatie met je buddy is ook noodzakelijk tijdens de decompressiefase, vooral tijdens decompressieduiken.

FOUT 3: Als je de boei per se met je mond wilt opblazen, dan is slechts een klein beetje (soms maar één normale uitademing) voldoende om hem op te laten stijgen. Dit vergemakkelijkt de volgende handeling. Als de boei een opblaasventiel heeft, gebruik die dan ook.

FOUT 4: Als je een boei tijdens de decompressiestop wilt oplaten, kun je het beste iets onder het decompressieplafond starten.