Een aantal van ons herkent dit zeker: na de duik zijn een of meerdere vingers helemaal wit. Net of ze dood zijn. En zo voelen ze vaak ook. Het is niet alleen bij duiken in koud water maar ook als het wat warmer water is. Sommigen hebben het zelfs als ze in tropische oorden duiken.

Column: Menno Gaastra

Winterhanden

Het komt overigens wel meer voor bij vrouwen dan bij mannen. Niet alleen je vingers kunnen hier last van hebben maar ook je tenen. Dit noemen we winterhanden of wintertenen (perniones). Normaal doet ons lichaam er alles aan om op temperatuur te blijven, rond de 37 graden Celsius. Bij deze temperatuur functioneert ons lichaam optimaal.

Blauw

Als we in een koude omgeving komen dan koelt ons lichaam af. Om dit te voorkomen knijpt ons zenuwstelsel de kleine bloedvaatjes hoog in de huid dicht. Zodoende gaat er minder bloed doorheen en zal de afkoeling vertraagd of gestopt worden. De huid ziet er dan ook bleker uit. Bij je lippen werkt dit ook zo. Er zal minder zuurstofrijk bloed door je lippenrood stromen en daardoor zien ze er blauwer uit. Eigenlijk is dit dus een heel goed systeem om ons lichaam te beschermen tegen te veel afkoeling.

Raynaud

Als het systeem echter niet meer optimaal werkt, kun je ook bij kleine veranderingen in de temperatuur of zelfs spontaan een samentrekken van de bloedvaten zien. Dit wordt ook wel het syndroom van Raynaud genoemd. Hierbij is er vaak geen enkel uitlokkend moment. Ook kunnen met name de vingers pijnlijk zijn. De vingers worden eerst wit door het samentrekken van de bloedvaten, en daarna worden ze blauw. Dit is het gevolg van minder zuurstof in de weefsels. Zuurstofarm bloed is blauw. Zuurstofrijk bloed is rood van kleur. Na deze blauwe fase ontstaat een rode verkleuring. Dit gebeurt als de bloedvaten weer opengaan. Dit proces kan enkele minuten tot uren duren.

Anderen lezen ook:  Dolfijn gespot in Amsterdamse haven

Oplossing

Een echt goede behandeling is er niet. Soms kunnen bepaalde bloeddrukverlagende medicijnen verbetering geven. Het goed warm houden is essentieel. Dus als je hier last van hebt, zorg er dan in ieder geval voor dat je handen goed warm blijven tijdens het duiken. Tegenwoordig zijn hier meerdere goede oplossingen voor. De pasvorm van je handschoenen of wanten is hierbij extra belangrijk.