Ecomare ligt midden in de duinen van Texel. Ecomare combineert opvang van zeehonden en -vogels en heeft naast een natuurmuseum ook een zeeaquarium. Jarco is dierenverzorger bij Ecomare en praat ons bij over… haaien in de Noordzee!
Welke haaien zijn er in de Noordzee?
In de Noordzee leven 11 verschillende haaiensoorten. De grootste is de op 1 na grootste haaiensoort ter wereld, de maximaal 12 meter lange reuzenhaai; de meest-voorkomende is de hondshaai. De aantallen variëren per soort en gebied, maar over de hele Noordzee bezien komen de meeste soorten in lage aantallen voor. Omdat haaiensoorten over het algemeen oud worden en zich langzaam voortplanten zijn ze erg gevoelig voor verstoringen en bijvoorbeeld overbevissing.
Kun je iets vertellen over de verschillen?
Haaien behoren samen met de roggen tot de kraakbeenvissen en vormen daarmee een aparte groep in de vissen. Het dieet en de manier van leven verschilt per soort; hondshaaien (van maximaal 70 cm) jagen bijvoorbeeld op jonge visjes, krabben en garnalen; reuzenhaaien (van maximaal 12 m) foerageren op plankton en een soort als de doornhaai (maximaal 1,5 m) jaagt op scholen haring. Ook grotere soorten (maximaal 5 m lang) als de haringhaai en voshaai jagen op pelagisch scholende vissen. Er zijn geen soorten die jagen op zeezoogdieren zoals zeehonden, al zou het Noordzee-gebied in principe prima geschikt zijn voor de witte haai (maar deze komt er dus niet voor).
Zijn er wel eens haaien in de opvang?
Op Ecomare hebben we ook wel eens haaien in opvang, op het moment van schrijven hebben we een doornhaai in opvang die gevangen werd door een Texelse kottervisser en een oogprobleem had. Dit dier wordt komende zondag weer uitgezet in zee. In onze vaste collectie hebben we kathaaien en hondshaaien.
Kunnen mensen iets doen om de haaien te helpen?
Mensen hebben over het algemeen angst voor haaien, maar wij zijn een veel groter probleem voor haaien dan andersom. Door vervuiling in zee, plastic en overbevissing gaat het met veel haaiensoorten erg slecht. Om haaien te helpen kunnen mensen dus proberen zo min mogelijk bij te dragen aan vervuiling en plastic in zee. Daarnaast is het belangrijk om bewust om te gaan met het eten van vis. Als je vis koopt kijk kritisch naar keurmerken en vraag bij de viszaak hoe de vis gevangen is en wat de effecten zijn op andere soorten in zee (zoals op haaien en zeezoogdieren).
Wat is jouw lievelingshaai? En waarom?
Mijn lievelingshaai in de Noordzee is de ruwe haai. Dit is een soort die 2 meter lang kan worden en jaagt op allerlei bodemdieren. Deze soort leeft vlak onder onze neus zonder dat mensen dat door hebben. Ruwe haaien gebruiken in Nederland de Voordelta, Oosterschelde en in mindere mate Waddenzee als kraamkamer. Deze dieren zijn ovovivipaar (eierlevendbarend) en brengen op een vaste locatie 1 keer per jaar 20-40 jongen (ook wel haaienpups genoemd) ter wereld.
Foto’s zijn van Ecomare.