Duister geheim van Belize, grotduiken bij Caye Cauker

Op de fiets op weg naar je grotduik. Tasje met wat duikspullen over het stuur en slingerend tussen de lokale bevolking door, alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. Het is echt waar! We zijn op het hippie-eiland Caye Cauker in Belize. Kan de dag nog beter beginnen?

Tekst: Sander Evering Foto’s: René Lipmann

Caye Caulker, Belize

Dat je op het kleine eiland Caye Caulker voor een fiets kiest, is op zich niet zo gek. Naast lopen of een rammelend golfkarretje heb je weinig keus. Gelukkig heeft ons kleine hotelletje een aantal ‘beach cruisers’ zodat we na 5 minuutjes al voor de duikschool staan. Ik kijk er al dagen naar uit om ondergronds te gaan, ondanks dat de Caribische Zee met haar riffen me nog geen seconde heeft verveeld. Mijn geduld gaat eerst nog even flink op de proef gesteld worden, en niet alleen door een vastgelopen ketting van onze fietsen… Met enigszins zwarte vingers geef ik Chip een hand, de eigenaar van de duikschool.

Op de fiets op weg naar je grotduik, het kan in Belize.

De enige die toegang hebben tot de grotten.

Hij vertelt trots dat ze de enige duikschool op het eiland zijn met gekwalificeerde grotduikers en daarmee ook gelijk de enige die toegang hebben tot de grotten. En die ingang is niet ver weg, op nog geen 300 meter afstand ligt direct voor de kust de ingang van Giant Cave. We hebben hier eerdaags al gesnorkeld vanwege de enorme hoeveelheid tarpons die leven voor de ingang die zich op 3 meter diepte bevindt. In tegenstelling tot grotduiken in Mexico, waar de ingang vaak in een cenote zit, is het een klein gat in de bodem van de zee.

Chip vertelt: «Ruim 40 jaar geleden is Giant Cave in kaart gebracht door Paul Heinerth, tevens de oprichter van Belize Diving Services. Daarna is er lang niet gedoken, mede door een dodelijk ongeluk van enkele niet-gekwalificeerde divemasters. Het waren geen grotduikers en het ging mis tijdens de terugweg. In 2009 nam ik BDS over en mijn grootste uitdaging was om een vergunning van de overheid te krijgen om te mogen duiken in de grotten. Na drie jaar is dat gelukt en samen met een team van grotduikers zijn opnieuw de lijnen gelegd, hersteld en nog meer nieuwe gangen in kaart gebracht.»

De Rabbit Hole lijn vraagt om meer, zowel in tijd als in afstand.

Vlakke bodem

Toch is dit niet de plek waar we vandaag naartoe gaan, verderop in de zee is nog een andere grot te vinden: Winter Wonderland. Deze verschaft ons toegang tot ‘Rabbit Hole’ en ‘Queen of Hearts’. De namen klinken veelbelovend! Maar voordat we kunnen gaan moeten we nog onze uitrusting op orde maken.

Anderen lezen ook: Repertoire van 'jazzy' Groenlandse walvissen verandert voortdurend

Mijn maatje René duikt backmount, zelf duik ik in sidemount-uitrusting vanwege gebrek aan voldoende backmount-materiaal. Gelukkig heb ik mijn eigen spullen mee. Voor wie hier graag wil duiken, heb ik alvast een kleine tip: neem je eigen grotduikspullen mee! We maken een gedetailleerd duikplan en na twee uur zijn we gereed.

Met de boot grotduiken

Gek genoeg gaan we met een boot, dat ben ik helemaal niet gewend voor grotduiken. Normaal is het door de jungle lopen en dan in een gat springen. Dit gaat heel anders! Met een kruiwagen brengen we de setjes en de tanks over de pier naar de boot die ons naar de ingang vaart. De zee is erg rustig en in minder dan 15 minuten zijn we er, zelfs met dit rustige tempo.

Op het moment dat het eiland Caye Caulker wat kleiner aan de horizon begint te worden roept Ilya, onze gids, dat we er al zijn. Voor mijn gevoel klopt dit niet, er zijn geen bergen, geen rotsen en al helemaal geen cenotes. Hoe kan hier nu een grottenstelsel zijn? Ik kijk overboord en zie een ondiepe bodem, het lijkt een meter of 3 diep. Zelfs de Canyon in Dahab lijkt meer op een grot en mijn verwachtingen zijn niet al te hoog meer, maar ik ben wel nieuwsgierig.

Het water is warm en helder. Ik wou dat ik thuis zo’n ingang naar de onderwereld had.

Diving in a Winter Wonderland

Snel het droogpak aan en even afkoelen voordat ik de rest aantrek. Sidemount is altijd wat lastiger vanaf een boot. We verzamelen als team op de bodem naast de boot, we doen de checks en René controleert zijn camera nog eens. Ik kijk om me heen en zie een bodem en zand, verder heel veel… niets. Ilya tikt me aan en gebaart ‘die kant op’. Nog geen minuut later wijst hij naar een gat in de grond, dit is de ingang! En iets verderop zit nog een ingang, maar die is wel erg klein. Via het eerste gat dalen we achter elkaar naar 6 meter diepte waar we al snel op een grote grijze rifhaai stuiten. Gelukkig zijn we hiervoor gewaarschuwd door ‘Q’, de manager van de duikschool. We laten de haai netjes passeren en via de andere uitgang – waar hij dus wel doorheen past – wegzwemmen.

Via de mainline van de Rabbit Hole beginnen we onze duik. Al snel is mijn beeld van een zeegrotje volledig verdwenen en het maakt plaats voor verbazing. Hoe is het mogelijk dat een ondiepe zee, vlak boven ons hoofd, deze grot niet volledig vernietigd heeft? Overal hangen stalactieten in alle vormen en maten. Hier en daar zijn ze vergroeid met stalagmieten en vormen lange zuilen. Alles ziet er zo mooi rustig en kwetsbaar uit, goed beschermd tegen de grote boze zee. Het lijkt alsof het gesneeuwd heeft, de formaties zijn bedekt met een dun laagje wit zand, daardoor is het helemaal sprookjesachtig. De naam ‘Winter Wonderland’ behoeft verder geen uitleg. Wat is het mooi!

Anderen lezen ook: Adem in, adem uit, de juiste ademhaling onder water

Aandacht erbij

Voor de duik had ik bedacht om wat te filmen, maar na een enkele poging ben ik daar snel klaar mee. Achteraf maar goed ook, want met de roodfilter nog aan en standje blauw water lijkt het alsof we door een gloeiende lavatunnel zwemmen. Liever richt ik mijn aandacht op de omgeving, ik wil niets missen. Ilya zwemt rustig voorop, René en ik volgen braaf en we stoppen af en toe om enkele foto’s te maken. Met de extra flitsers en onze lampen zetten we de prachtige grot helemaal in het licht, maar de korte flits geeft te weinig tijd om alles goed te zien. Ik probeer René te begrijpen door te kijken naar zijn aanwijzingen. Ik mik de flitser beter op een mooie plek en wacht af of dat volstaat.

Extra dag duiken

Zoals wel vaker begin ik al een klein beetje te balen dat er niet meer tijd is voor een extra dag duiken, na vanmiddag moeten de spullen alweer gepakt worden voor de volgende vlucht. Nu hebben we maar één duik om de grot te leren kennen en foto’s te maken. Vaak is dat helemaal goed, maar in deze grot absoluut niet. De Rabbit Hole lijn vraagt om meer, zowel in tijd als in afstand. Gelukkig moeten we nog een stukje terugzwemmen, dan is er meer tijd om te kijken en te genieten.

Ik kijk om me heen en zie een bodem en zand, verder heel veel… niets.

En de terugweg is natuurlijk hetzelfde, maar toch ook weer zo anders. Door het andere perspectief en wellicht andere licht van de lampen, lijkt het alsof ik hier nog niet geweest ben. Het water is warm en helder en ik wenste dat ik thuis zo’n ingang naar de onderwereld had. De kleuren veranderen en ik zie dat we vlak bij de ingang zijn. Ik pak de zuurstof die we op 6 meter geparkeerd hebben en we wisselen om te starten aan een beetje decompressietijd. Veel is het niet, maar richting de 30 meter gaat het vrij snel en we hebben de hele week al gedoken.

Ook hier verveel ik me geen seconde, de ingang is eigenlijk heel erg mooi door het licht dat via de zee naar binnen schijnt. René maakt de laatste foto’s voordat we door de ‘schoorsteen’ terug in de zee komen. Het blijft maar gek, een grotduik onder de bodem van de zee. Van de andere kant, de grotten zijn van dezelfde categorie als Mexico, alleen ligt het land hier wat lager sinds de laatste ijstijd en zijn de grotten vervolgens overspoeld door de zee. Het mooie van deze grotten is dat maar heel weinig duikers deze verkend hebben. Belize zal nog lange tijd haar ‘duistere geheimen’ bewaren.

Anderen lezen ook: Duiker overlijdt tijdens zoektocht naar avonturier Marc Sluszny

Onontdekte grotten Belize

Miljoenen jaren geleden was de landmassa van Belize bedekt met een ondiepe, tropische zee. Het gesteente bestond voornamelijk uit kalksteen, een gesteente dat uit calciumcarbonaat bestaat. Kalksteen wordt gevormd door dode koralen en weekdieren, maar kan soms ook ontstaan door bezinksel van regenwater. Toen het zeeniveau daalde en het land boven water uitkwam, werd de kalksteen gevormd door wind en regen waardoor grotten ontstonden. Belize bezit vandaag de dag een van ’s werelds spectaculairste grottensystemen – zowel boven als onder water – waarvan nog maar heel weinig is verkend.

Met de extra flitsers en onze lampen zetten we de prachtige grot helemaal in het licht.

REISFACTS

Reis

Vanaf Amsterdam vlieg je in 11 uur naar Panama-Stad met KLM. Wij vlogen de volgende ochtend door met Copa Airlines naar Belize City. Dit duurt 2,5 uur. Tip: boek een hotel voor de nacht. Je komt eind van de middag aan en vliegt de volgende dag rond middaguur weer verder. Zorg dat je schone kleding en toiletspullen mee hebt in je handbagage, je ruimbagage gaat namelijk direct door.

Beste reisperiode

Het hele jaar door. In Belize ligt de temperatuur vrijwel het hele jaar rond de 30 graden in de zomermaanden en rond de 27 graden in de winterperiode. Op de hoogste plekken van het land, in het Mayagebergte, kan het nog wat koeler zijn. Belize heeft een tropisch klimaat, waardoor er een droog en een nat seizoen is. Dit laatste wordt ook wel ‘groen seizoen’ genoemd. In september tot november is het orkaanseizoen in volle gang. De beste maanden om te reizen zijn februari, maart en april.

Het hippie-eiland Caye Cauker in Belize.

Belize Diving Services

Als je van plan bent om te gaan grotduiken in Belize dan is een bezoekje aan Belize Diving Services onvermijdelijk. BDS is een PADI en SDI/TDI Instructor Training Center en beheert het grotduiken vanaf het eiland Caye Caulker. Het is wel aan te raden om je eigen materiaal mee te nemen en tijdig te reserveren. Omdat de meeste grotten alleen toegankelijk zijn in sidemount-uitrusting hebben ze geen backmount-materiaal te huur, alleen wat sidemountspullen.

Ben je een grotduiker met een sidemountset, dan is er naast Winter Wonderland ook nog Giant Cave en Queen of Hearts te ontdekken. Alle gassen en support voor rebreathers zijn aanwezig. Voor duikers zonder grotduikbrevet is het mogelijk een grotduiktraining te volgen. Een intro grotduik, ofwel een cavern duik zoals dat in de cenotes van Mexico kan, is hier niet mogelijk. www.belizedivingservices.net