In maart 2024 ontmoette ik Anke Andree op Saronde Island, eigenaresse van Blue Bay Divers en van de liveaboard KLM Sunshine. “We willen zuidelijk van Lembeh nieuwe duikgebieden verkennen,” zei ze. “Ga je mee naar Bolsel?” Een jaar later, maart 2025, is het zover. Ik stap aan boord voor een 10-daagse ontdekkingsreis van Lembeh naar Bolsel – en terug.
Tekst en foto’s: Patrick Kranenbroek
Unieke route: Lembeh – Bolsel – Lembeh
We vertrekken vanuit Bitung in de Lembeh Strait. Behalve Anke en de bemanning zijn er maar twee duikers aan boord: Breny en ik. De KLM Sunshine is het enige schip dat deze route vaart. Zodra we Lembeh achter ons laten, is het rijk alleen. Anke belooft ongerepte riffen zonder andere duikers. Ze krijgt gelijk.
Palau Pakolor: zachte koralen en rifhaaien
De eerste duik is bij Palau Pakolor, vijf uur varen naar het zuiden. Het rif is bedekt met roze, gele, rode en paarse zachte koralen: een droom voor groothoekfotografie. Gids Yustus wijst me op drie witpuntrifhaaien, een schildpad en een pijlstaartrog. Wat een start!
Het schip: comfort op de KLM Sunshine
De houten liveaboard biedt plaats aan 10 gasten in vijf hutten (boven- en benedendeks). Er is een gezellige lounge met eetruimte, cameratafel en opbergvakken. Voorop liggen zitzakken en ligbedjes onder een schaduwdoek. Op het bovendek is een ruime zithoek, achterop. Via het duikplatform stappen we in de bijboot ‘Pygmee’ voor snelle overtochten naar de duikplekken. Nitrox is beschikbaar en er is voldoende spoelruimte voor camera’s.
Buyat Bay: macrohoogtepunten
In Buyat Bay duiken we dieper, tot 28 meter. Yustus wijst me op een piepkleine, zeldzame BumbleBee Shrimp. Pas later hoor ik hoe bijzonder deze waarneming is. Ook spotten we een roze/wit pygmeezeepaardje en een decorated crab tijdens een nachtduik. Buyat biedt een geweldige combinatie van kleurrijk rif en muckdiving.
Bolsel: tussen de barracuda’s
Na zes dagen bereiken we Bolsel. Geen toeristen, alleen vissersbootjes. Bij Mahena Point duiken we met een school barracuda’s die rustig om ons heen cirkelen. Een onvergetelijk moment. Tussen de duiken wandelen we door het dorpje Bolsel, waar de lokale kinderen nieuwsgierig met ons meelopen. “Messi of Ronaldo?” vraagt een jongetje zonder Engels te spreken. Het ijs is gebroken.
Naaktslakken in overvloed
Tijdens de hele trip valt het aantal kleurrijke naaktslakken op. Ze zijn overal – vooral de felgekleurde trekken mijn aandacht. Na het avondeten zoeken Yustus en ik in determinatieboeken naar hun namen. Elke duik brengt nieuwe verrassingen.
Terug naar Lembeh: critters en kampvuur
Na een strandbarbecue onder de sterren – met saté, salade, fruit en muziek van de crew – varen we terug richting Lembeh. Ook op de terugweg maken we vier duiken per dag, waaronder nachtduiken. In Lembeh duiken we op zwart zand: de wereld van critters. Mantis shrimp, frogfish, candy crabs en piepkleine zeepaardjes maken hun opwachting.
Afscheid: een wereld onder water
Na 10 dagen en 37 duiken zit het avontuur erop. De riffen waren kleurrijk, de visstand rijk, de ontmoetingen bijzonder. We zagen zelfs de zeldzame Salvador Dali Spons, die alleen tussen Bolsel en Gorontalo voorkomt. Dankzij de kleine groep, de hulpvaardige crew en het comfort aan boord hoefden we alleen maar te duiken en te genieten.
Waarom kiezen voor een liveaboard?
Duiken vanaf een liveaboard betekent duiken zonder concessies. Je vaart naar afgelegen riffen die onbereikbaar zijn vanaf het land en vermijdt de drukte. Je leeft op het ritme van de zee, maakt meerdere duiken per dag en ervaart het ultieme duikcomfort: geen gesjouw met spullen, geen tijdverlies, wél persoonlijke aandacht, heerlijk eten en een intieme sfeer. Alles draait om het duiken – en dat voel je.
Praktisch: hoe kom je er?
- Vlieg van Amsterdam naar Singapore (±12 uur, met Singapore Airlines)
- Vlieg door naar Manado (±3 uur)
- Blue Bay Divers regelt de transfer van Manado naar Bitung (±1 uur). Daar ligt de KLM Sunshine voor anker
Saronde Island Combineer je liveaboard met een verblijf op Saronde Island, het idyllische eilandresort van Blue Bay Divers, ver van de toeristische drukte in Noord-Sulawesi.
Het gehele artikel is te lezen in DUIKEN magazine editie 4, hier te bestellen