Review Sony α7S III en Nauticam NA-A7SIII

Videoliefhebbers hebben reikhalzend uitgekeken naar de opvolger van de befaamde Sony α7S II. Vijf jaar na het op de markt komen van de Mark II, introduceert Sony nu eindelijk de Sony α7S III. Normaal gesproken concentreer ik me hoofdzakelijk op fotografie, maar de A7S serie van Sony heeft zoveel stof doen opwaaien (figuurlijk dan hè… gelukkig niet onder water), dat ik enorm benieuwd ben naar de prestaties van deze nieuwe camera.

Tekst en foto’s: Marco Heesbeen

De Sony α7S III is een full frame systeemcamera met zeer indrukwekkende specificaties. De camera is overduidelijk ontwikkeld voor video. 4K resolutie met 120 frames per seconde en 10 bit kleurdiepte, is natuurlijk fantastisch.

Met 4: 2: 2 chroma subsampling en SLOG-3 is het dynamisch bereik ongekend groot en biedt de α7S III vrijwel onbegrensde mogelijkheden voor color-grading en kleurcorrectie in post-productie. Iets wat de professionele en enthousiaste videoliefhebber enorm zal aanspreken.

De stand S&Q, Slow en Quick Motion, biedt uitgebreide mogelijkheden om vertraagde, of juist versnelde video’s op te nemen. Met name slow motion is voor onder water erg bruikbaar en populair.

In 4K resolutie is het mogelijk om 4x vertraagd af te spelen met nog steeds 25 frames per seconde. In Full HD zelfs 8x vertraagd. Deze hoge resoluties, frame-rates en kleurdiepte zorgen voor een enorme hoeveelheid data. De camera is voorzien van twee kaartsloten die zowel SD als CFExpress type A kaarten accepteren.

In de hoogste resolutie en bij slow motion opnamen, kan de datasnelheid oplopen tot 600 Mb/s. Een Lexar professional 2000X SD kaart, bleek te langzaam. Een Sony CFExpress A kaart werkt gelukkig perfect.

Persoonlijke instellingen

De camera is redelijk compact. Niet veel groter dan mijn Olympus OM-D E-M1 III. Vanwege de full frame sensor zijn de lenzen wel een stuk groter. De 90mm macrolens is een forse lens en ook redelijk zwaar.

Het is raadzaam om daar rekening mee te houden bij het bepalen van een neutraal drijfvermogen en balans van de totale onderwaterset. Zeker als je ook nog een voorzetlens gaat plaatsen. De camera is rijk uitgerust met draaiknoppen, joystick en druktoetsen voor een snelle en makkelijke bediening. Het menu is logisch en enorm uitgebreid.

De structuur is me al snel duidelijk en het kost me weinig moeite om de nodige instellingen te wijzigen en de camera optimaal in te stellen voor gebruik onder water. Omdat je onder water maar beperkt tijd hebt, is het belangrijk om de camera zo klaar te maken, dat je alle essentiële instellingen snel en gemakkelijk kunt aanpassen.

Bij de α7S III kun je aan een hele reeks knoppen zelf een functie toewijzen. Je kunt zelfs onderscheid maken tussen de functionaliteit in foto- en videomodus, al moet je je wel afvragen of je onder water die verschillen nog kunt onthouden.

Ik heb veel controls gepersonaliseerd, maar heb alles wel gelijk gehouden in foto en video om het overzicht te bewaren. De camera wordt gevoed door een NP-FZ100 accu. Volgens de specificaties goed voor zo’n 600 foto’s of 95 minuten video.

Na een duik van 90 minuten waarbij ik de camera vrijwel constant gebruik, blijkt er nog zo’n 40% over te zijn. Bij wat minder lange duiken, zou de capaciteit voldoende moeten zijn voor twee duiken.

Duik je lang en maak je zeer intensief gebruik van de camera, dan is het verstandig om de accu te wisselen na je duik.

Het Nauticam NA-A7SIII onderwaterhuis ziet er bijzonder fraai afgewerkt uit. Alle bedieningsknoppen van de camera zijn doorgevoerd.

Het onderwaterhuis

Het Nauticam NA-A7SIII onderwaterhuis ziet er bijzonder fraai afgewerkt uit. Alle bedieningsknoppen van de camera zijn doorgevoerd. Diverse kleine cameraknoppen zijn op de behuizing uitgevoerd als grote hendels die je supermakkelijk met je duim kunt bedienen, zonder het handvat los te maken.

Anderen lezen ook: Errigal - Goodman Handle van Anchor Dive Lights

Ook de draaiwielen zijn extra groot uitgevoerd en zijn zelfs met dikke handschoenen prima te bedienen. De draaiknop voor zoom/focus is nog groter en zelfs voorzien van een rubber coating voor optimale grip. De opnameknoppen voor foto en video zijn beide ook uitgevoerd als grote hendels, zogenaamde thumb levers.

Om de programmakeuzeknop te bedienen, moet je op de camera gelijktijdig de ontgrendelknop indrukken. Een slim mechanisme in het onderwaterhuis doet dit automatisch, zodat je gewoon met één hand een ander programma kunt selecteren. Helemaal handig is de joypad.

Met een joystick op de achterzijde van de camera kun je direct het scherpstelveld verplaatsen naar de gewenste positie. Dat is iets wat je onder water heel vaak nodig hebt. Zeker bij het maken van visportretten om ervoor te zorgen dat de camera scherpstelt op het oog. Een grote joypad op het onderwaterhuis bedient feilloos deze kleine joystick op de camera.

De binnenzijde van het onderwaterhuis verhult de knappe constructie die dit mogelijk maakt. Dit is echt vakwerk. Nauticam heeft duidelijk weer heel veel aandacht besteed aan ergonomie en bedieningsgemak.

Sony α7S III.

HDMI en controlesysteem

Aan de linkerbinnenzijde van het onderwaterhuis is wat extra ruimte vrijgehouden. Daar zit de full size HDMI-aansluiting van de camera. Zo kan er een HDMI-kabel worden aangesloten voor het gebruik van een externe onderwatermonitor zoals de Atomos Ninja V.

Deze behuizing heeft daarvoor de nieuwe grote M24 accessoirepoort, zodat ook de nieuwe HDMI 2.0 kabels kunnen worden gebruikt. Essentieel voor de 16-bit raw video output van de Sony α7S III. De elektronica voor het vacuüm controlesysteem is standaard ingebouwd en zorgt er samen met de optionele vacuümklep voor dat je met een gerust hart het water in stapt.

Als de groene led brandt, weet je zeker dat alles veilig en waterdicht is. De Nauticam NA-A7SIII is voorzien van het N100 poortsysteem. Dat is groot genoeg voor de meeste gangbare Sony-lenzen.

Voor de extra grote lenzen zoals de Sony FE 24-70mm F2.8 GM en de FE 16-35mm F2.8 GM, is er een speciale N120 poort-adapter voor de bevestiging van de nog grotere N120 serie Nauticam dome- en flatpoorten. Met deze poortadapter kun je ook alle Canon DSLR-lenzen gebruiken.

Zoals de populaire Canon EF 8-15mm f/4L Fisheye USM. Om Canon-lenzen te gebruiken op een Sony-camera, wordt meestal een Metabones-adapter gebruikt.

De foto aan de oppervlakte zonder enige verlichting, pakt goed uit.

Te water

Het is ondertussen eind november en de watertemperatuur daalt snel. Het onderwaterleven neemt al behoorlijk af. Gelukkig verschijnen er al wel wat mooie slakken en zijn er voldoende leuke heremietkreeftjes, dus ik richt me volledig op macro.

De Sony FE 2.8/90 Macro G OSS is de meest populaire macrolens voor de A7 serie en daar ga ik dan ook mee aan de slag. De beeldkwaliteit van de lens staat hoog aangeschreven. De focussnelheid wordt over het algemeen wat minder gewaardeerd, maar dat geldt eigenlijk voor iedere macrolens.

De eerste duik houd ik simpel en ik kies voor één videolamp voor de verlichting. Het is grijs en grauw, maar het water ziet er gelukkig redelijk helder uit. Drijvend aan het oppervlak maak ik snel even een foto van mijn buddy.

Ik heb de camera ingesteld op voorkeuze diafragma en de ISO op automatisch. Zo kan ik zelf het gewenste diafragma kiezen en zorgt de camera voor een juiste belichting met behulp van de juiste sluitersnelheid en ISO-gevoeligheid.

Anderen lezen ook: Relax! Stromingsduiken

De foto aan de oppervlakte zonder enige verlichting pakt goed uit. De automatische witbalans zorgt voor een natuurgetrouwe weergave en de 90mm lens in combinatie met de full frame sensor resulteert in een fraaie onscherpte in de achtergrond.

De grootste troef is de lichtgevoeligheid die onbegrensd lijkt te zijn: voor onderwaterbeelden is dit zeker een grote toegevoegde waarde.

Achteraf blijkt de camera de ISO-waarde op 4000 te hebben gezet. De A7S serie wordt geroemd om hun prestaties bij weinig licht en gaat door het leven als Low Light King. Nou, dat maakt hij waar.

Bij ISO 4000, wat voor veel camera’s al hoog is, is nog geen enkel spoor van beeldruis te ontdekken. Ik duik onder en ga op zoek naar een leuk onderwerp. Na een tijdje vind ik een brede ringsprietslak en maak er een aantal video’s van. Het is een klein onderwerp en zwevend in het water beweeg je toch altijd wel iets.

De kleine scherptediepte, als gevolg van de full frame sensor, maakt het extra lastig. Als je een paar millimeter verschuift, verandert de scherpstelling flink. De continue autofocus doet zijn werk prima, maar zorgt wel voor “onrust” in de clips. Voor macro-video’s geeft de enkelvoudige scherpstelling een stabieler resultaat.

Als de afstand tot je onderwerp verandert, moet je gewoon een nieuw clip starten. Na een poosje kom ik meerdere heremietkreeftjes tegen. Bij één exemplaar is zijn huisje prachtig bedekt met zeerasp. Ik maak er een serie foto’s van.

Nog steeds met alleen de videolamp als verlichting. Het levert een scherp en kleurrijk plaatje op. In de fotostand heb ik zowel het diafragma als de sluitertijd handmatig ingesteld. Ik kies voor 1/500 om bewegingsonscherpte te voorkomen en F/10 om wat scherptediepte te krijgen. De camera kiest ISO 8000 en wederom helemaal ruisvrij. Indrukwekkend.

Ik maak een serie foto’s van een heremietkreeft met alleen de videolamp als verlichting.
Het resultaat is indrukwekkend.

Streepvorming

Thuisgekomen zie ik op een aantal opnamen horizontale streepvorming. Dit zogenaamde banding probleem wordt veroorzaakt door de manier waarop de sensor wordt uitgelezen. Het is een issue bij eigenlijk alle moderne camera’s en treedt alleen op bij het gebruik van een elektronische sluiter en bepaalde sluitersnelheden in combinatie met continu kunstlicht.

Normaal gesproken werk ik met flitsers en heb ik nooit last van dit probleem. Nu met de Sony en een videolamp als verlichting dus wel. Na wat uitzoekwerk kom ik erachter dat bij de Sony α7S III standaard de eerste gordijnsluiter staat ingesteld op elektronisch.

Nadat ik deze heb ingesteld op mechanisch, is het opgelost. Voor fotografie althans. Bij het schieten van video gebruiken de camera’s de mechanische sluiter helemaal niet. De work around voor video is het aanpassen van de sluitertijd of het kiezen van een andere verlichtingsbron.

Bij sluitertijden langer dan 1/100 wordt het nagenoeg onzichtbaar. De frequentie waarmee led-videolampen knipperen, verschilt per merk en type. Het wisselen van videolamp kan het in één keer definitief oplossen. De volgende duiken maak ik met de RGBlue System03 TWIN LIGHT videolamp waarbij het banding probleem volledig opgelost is!

Interessante functie

Ondertussen komt van Nauticam ook nog het nieuwe EMWL-lenssysteem binnen om te reviewen. Eigenlijk te veel nieuwe dingen tegelijk, maar ik kan het niet laten om de volgende duik te maken met de Nauticam Extended Macro Wide Lens op de Sony α7S III.

Ik vind de heremietkreeft een dankbaar onderwerp, dus ik zoek hem nogmaals op. Met de EMWL kan ik twee stoeiende heremietkreeftjes vanaf 1 cm afstand beeldvullend fotograferen en toch ook flink wat achtergrond zichtbaar maken.

Anderen lezen ook: Scubapro Galileo HUD, gaaf hoogstandje

Het levert unieke beelden op. Meer over de Nauticam EMWL in een volgende review. De derde duik maak ik vooral video-opnamen. Het weer zit helaas niet mee. Voor de derde keer op rij geen zonnestraaltje te zien.

Het zicht onder water is ook beperkt, maar gelukkig zijn er wel kleurrijke harlekijntjes, ringsprietslakken en heremietkreeftjes die een prachtig contrast vormen met de grauwgrijze wereld boven water. De enkelvoudige scherpstelling werkt heel prettig en zorgt voor veel rustigere beelden. De slow motion opnamen zijn ook erg tof.

Thuisgekomen zie je bewegingen en acties van heremietkreeftjes en krabben die je eigenlijk nog nooit goed hebt kunnen zien. Een hele interessante functie van de camera is de mogelijkheid om een frame uit een video te selecteren en deze als losse foto op te slaan.

De 4K-videobeelden produceren zo prima 8 Megapixelfoto’s. Het is supereenvoudig en je kunt natuurlijk exact het gewenste moment uitkiezen voor de beste foto.

Je speelt daarvoor de video af op de camera en kiest voor pauze als het gewenste punt bereikt is. Vervolgens kun je frames vooruit of terugbladeren om exact het juiste moment te selecteren. Tot slot download je met een druk op de knop, dat beeld als foto naar je geheugenkaart.

De kwaliteit van de foto’s is iets minder dan een foto gemaakt in de fotostand, maar de mogelijkheid om op de milliseconde het juiste moment te selecteren voor de foto, is fantastisch.

Met het nieuwe EMWL-lenssysteem kan ik twee stoeiende heremietkreeftjes vanaf 1 cm afstand beeldvullend fotograferen en toch ook flink wat achtergrond zichtbaar maken.

Conclusie

Ik heb het gevoel nog geen 10% van de mogelijkheden van de camera te hebben gebruikt. De mogelijkheden zijn enorm. De camera is overduidelijk ontworpen voor video en heeft daar dan ook alles voor aan boord. 4K, 10bit 120 frames/seconde, uitgebreide en snelle autofocus, SLOG-3 voor een extra groot dynamisch bereik en slow en quick motion mogelijkheden.

De grootste troef is misschien wel de lichtgevoeligheid die onbegrensd lijkt te zijn. Iets wat voor onderwaterbeelden zeker een grote toegevoegde waarde is. Toch maakt de Sony α7S III ook uitstekende foto’s.

De kwaliteit van de 12 Megapixel foto’s is gewoon goed en de functie om 8 Megapixel foto’s te halen uit ieder gewenst moment in een 4K-videoclip, biedt nieuwe mogelijkheden. De keuze van de juiste led-videoverlichting is zeer belangrijk met betrekking tot het voorkomen van banding en verdient daarom aandacht.

Voor de macro-fanaten is een onderwaterstatief sterk aan te raden om extra stabiele beelden te kunnen maken. De full frame Sony α7S III met de Sony 90mm macrolens levert namelijk ultrascherpe beelden, waarop iedere scherpstelfout van de videograaf zichtbaar is.

Het Nauticam NA-A7SIII onderwaterhuis is een plezier om mee te werken. Er is ontzettend veel aandacht besteed aan ergonomie en bedieningsgemak.

Alle belangrijke functies zijn eenvoudig te bedienen met grote draaiknoppen en hendels, zonder het handvat los te laten en zelfs met dikke handschoenen aan. Het vacuüm detectiesysteem zorgt ervoor dat je zorgeloos je camera mee onder water neemt. De M24 accessoire-poort maakt uitbreiding met een externe monitor/recorder via HDMI 2.0 mogelijk om het maximale uit de Sony α7S III te halen.

Voor de professionele of enthousiaste onderwaterfilmer is de Sony α7S III een fantastische camera met een uitmuntende videokwaliteit en zeer uitgebreide mogelijkheden. Het Nauticam NA-A7SIII onderwaterhuis zorgt ervoor dat je alle functies van de camera volledig kunt benutten en maakt het bedienen van de camera nog gemakkelijker dan zonder behuizing.

Al na enkele duiken kun je prachtige opnamen maken met deze set, maar om alle functies te ontdekken en uit te proberen, mag je zeker een paar maanden reserveren.