De afgelopen winter zijn er niet één, niet twee maar drie dikkopschildpadden aangespoeld op Texel. De laatste keer dat er op Texel een zeeschildpad aanspoelde was in 2008. In Nederland waren er tot voor deze winter 10 zeeschildpadden ooit aangespoeld en afgelopen winter in Nederland al negen!

Duiken Magazine gaat in gesprek met Jarco Havermans, dierverzorger bij Ecomare Texel. Jarco, kun je er iets meer over vertellen?

‘De eerste Texelse dikkopschildpad werd gevonden op 24 januari; de volgende dag toen mijn collega en ik bij Blijdorp waren met deze schildpad werd er een tweede gevonden bij Paal 22 op Texel. Deze hebben we meegenomen naar Ecomare en is de dag erna opgehaald door de collega’s van Blijdorp. Het derde dier spoelde op 5 februari aan bij Paal 9 na een storm; dit dier bleek bij aankomst op Ecomare jammer genoeg overleden te zijn.’

Heb je enig idee waardoor er afgelopen winter al 9 zijn aangespoeld?

‘De reden van aanspoelen blijft op het moment speculeren, maar het zou te maken kunnen hebben met klimaatverandering en/of El Nino. Zowel klimaatverandering als El Nino zorgen voor veranderingen in watertemperatuur en stromingen in de oceanen. Koudbloedige dieren zoals zeeschildpadden kunnen hierdoor ineens met de stroming in andere gebieden terecht komen dan waar ze normaal zwemmen en daar door koud water verrast worden en onderkoeld raken. Na onderkoeling drijven ze maar rond tot ze soms ergens aanspoelen (soms levend, soms dood).

Deze winter zijn er tot nu toe 10 zeeschildpadden in Nederland aangespoeld; allemaal jonge dieren. Acht daarvan zijn dikkopschildpadden (onechte karetschildpad) en twee zijn Kemps zeeschildpadden. Op Texel (en dus in ons werkgebied) zijn tot nu toe drie jonge dikkopschildpadden aangespoeld.’

Waar leven deze schildpadden normaliter?

‘De Kemps zeeschildpad leeft normaliter in de Golf van Mexico en is ernstig bedreigd; het is de kleinste zeeschildpaddensoort ter wereld. De dikkopschildpad leeft onder andere in de Atlantische Oceaan en ook in de Middellandse Zee, het is de op 1 na grootste zeeschildpaddensoort ter wereld.

Na een melding van een gevonden zeeschildpad gaan we zo snel mogelijk ter plaatse bij het dier kijken, want een zeeschildpad die in de winter in Nederland op het strand terecht komt zal ongetwijfeld onderkoeld zijn en in grote problemen zijn. Het meenemen van het dier gebeurt in een zeehondenkist met een natte handdoek om het schild; omdat het opwarmen van een onderkoeld koudbloedig dier een erg specialistisch proces is doen we dat op Ecomare zelf niet. Bij aankomst op Ecomare doen we een intake waarbij we kijken naar mogelijke verwondingen en andere problemen, waarbij we metingen (lengte-breedte schild bv.) doen aan het dier en waarbij we het dier onderhuids vocht toedienen. Daarna is het een kwestie van rustig en koud wegzetten en een moment voor transport naar Blijdorp inplannen.’

Wat doen ze in Blijdorp met de zeeschildpadden?

‘Bij Blijdorp is er veel ervaring in het houden van zeeschildpadden en ook in het zorgen voor aangespoelde, onderkoelde dieren. Deze dieren worden volgens een Amerikaans protocol zeer langzaam in een aantal dagen op temperatuur gebracht. Uiteindelijk komen de dieren in bassins met water van zo rond de 20 graden (en dat soort warm water hebben wij op Ecomare niet omdat we focussen op Noordzee/Waddenzee). Onze opvangontheffing voor zeeschildpadden beperkt zich om die reden dus tot het geven van kritieke zorg.’

Hoe is de overlevingskans?

‘Als de dieren eenmaal goed door het opwarmen heenkomen (en dus niet meer onderkoeld zijn) zijn de overlevingskansen best hoog, wat we op moment van aanspoelen alleen niet weten is hoe lang de dieren al onderkoeld in zee rond dreven (en die lengte heeft natuurlijk een effect op de overlevingskansen).

De Kemps zeeschildpadden zullen uitgezet gaan worden in de Golf van Mexico, de dikkopschildpadden worden uitgezet bij de Azoren.’

Foto’s: Ecomare