Duiken met haaien in Europa? DAT KAN! Op nog geen 5 uur vliegen duik je met blauwe haaien in de Atlantische Oceaan. Maar ook met makreelhaaien, tientallen mobula’s en enorme roggen. Het kan allemaal op Pico op de Azoren!
Tekst: Judith Rietveld Foto’s: René Lipmann
‘Shark Chum’ staat er met grote, dikke viltstiftletters op twee witte plastic emmers. Ze worden aan boord geladen van onze RIB. Ik vind mezelf nu al heel stoer. Want zeg nou zelf, heel veel mensen slaan op de vlucht voor haaien, wij gaan juist met ze duiken!
We stappen aan boord, onze wetsuits al aan. De temperatuur is aangenaam met zo’n 18 graden en een petje beschermd me tegen de zon die toch stiekem haar best doet. Vol goede moed varen we uit, hotsend over de ietwat ruwe zee. Hoopvol kijken we elkaar even aan. Het is de derde keer dat we meegaan, de eerste twee keren lieten de blauwe haaien het afweten. Zouden ze er vandaag dan eindelijk wel zijn?
Onze duikgids André Alcantara is opgeleid door Dr. Erick Ritter, professioneel ‘interactiespecialist’ tussen haaien en mensen. André leerde in zijn training alles over het gedrag van en interactie met blauwe haaien en hoe je een duikgroep moet leiden om alles veilig en plezierig te laten verlopen tijdens een duik.
«Er zijn verschillende soorten duikers», legt André uit. «Sommigen zijn een beetje bang of nerveus en anderen zijn enorm enthousiast om maar zo snel mogelijk het water in te gaan. Voor duikers die nerveus zijn probeer ik hun angst om te zetten in fascinatie. De enthousiastelingen moet ik bewust maken dat ze de haaien niet aanraken of achter ze aan gaan zwemmen.»
Op slechts 5 uur vliegen bevind je je al in ‘Sharks Paradise’ genaamd Pico, Azoren.
Ik schaar mezelf onder de enthousiastelingen, maar aanraken of erachteraan zwemmen zou ik nooit doen. Het blijven wilde dieren en ik wil ze absoluut niet storen in hun natuurlijke omgeving.
Op de vraag of ze gevaarlijk zijn is André kort en bondig: «Haaien zijn fantastisch mooie dieren die we moeten respecteren. Ik werk nu twee jaar met haaien en in geen enkel geval heb ik agressief gedrag waargenomen.
Haaien vallen mensen niet aan, in een hoogst uitzonderlijk geval verwarren ze surfers wel eens met zeehonden. En dan nog, wanneer je het vergelijkt met andere soorten, zijn er veel minder slachtoffers gevallen bij haaien dan bij honden, krokodillen of muggen!»
We hebben nog geen teken van leven gezien…
Blauwe haaien experience… wachten duurt lang.
Het zonnetje dat daar straks nog zo heerlijk scheen, begint me nu een beetje de keel uit te hangen. Bij het uitdelen van de porties geduld stond ik zeker niet vooraan en een onrustig gevoel begint zich van me meester te maken.
We dobberen al drie uur op het water en we hebben nog geen teken van leven gezien. Een uit koers geraakte dolfijn dan even niet meegeteld.
Maar het is eigenlijk ook niet zo heel gek, want de oceaan is groot. Heel groot.
Toch vertelt André dat we nog steeds kans hebben om de haaien te zien: «Dit jaar hadden we in juli 50% kans om ze te zien en nu in augustus 95%. Afgelopen jaar was dat zelfs 100%. Nog even geduld, ik voel dat ze in de buurt zijn!»
Naast onze boot drijft een boeitje met daaraan een mand met de verse chum erin, in dit geval drie enorme vissenkoppen.
Ook gooien de schipper en André om de beurt een scheut vloeibare chum in het water dat met de stroming meegaat en zo een spoor uitzet. Mijn ogen vallen half dicht. Het geklots van de golven en de zachte zeewind doen me bijna in slaap vallen.
We dobberen al drie uur op de oceaan. Zouden ze nog komen?
Haaien? Nou, volgens mij zijn ze er niet. Jaloers denk ik terug aan de duikers die we eerder spraken die er twee in een duik hadden gezien.
Wanneer ik al bijna wil vragen of we niet terug kunnen varen, krijgt de schipper een oproep via de radio. Een paar mijl verderop hebben ze er een!
Mijn hart maakt een sprongetje, maar al snel voel ik ook teleurstelling opkomen. Straks heeft ie daar zijn buik al volgegeten, of verjagen ze hem of heeft hij geen zin meer…
We varen die kant op, maar gaan enkele honderden meters verderop liggen. Weer begint het ritueel met de chum. Nu is het weer wachten.
Knapperd
«SHARK!!!» Ik schrik wakker, we liggen alweer meer dan een uur op deze plek. «There, a shark!» De schipper lacht en gooit een flinke bak chum in het water, gevolgd door nog wat visresten.
Ik vlieg naar de kant en zie de blauwe haai van ruim 3 meter kronkelend langs de boot zwemmen. Gretig hapt ze naar de stukjes vis die in het water verdwijnen.
Grote ronde, zwarte ogen kijken me een tel aan en doen me denken aan die van een labrador. Ik ben op slag verliefd. Wat een knapperd! De spitse snuit blijft zoeken naar wat lekkers en nieuwsgierig kijkt ze naar de boot wat er allemaal gebeurt.
Nu is het aan ons. We trekken snel onze uitrusting aan en René rolt als eerste voorzichtig overboord. Dan is het mijn beurt. Eenmaal onder zie ik dat de haai weg is. Ik zwem naar een van de twee touwen die onder de boot hangen, André heeft ons aanbevolen rond de 3 tot 5 meter rechtop te blijven hangen.
Zo zien de haaien je niet als bedreiging of mogelijke prooi. Onderaan hangt een gewicht. Aangezien er niets is om je op te oriënteren en er zomaar ineens een sterke stroming zou kunnen opzetten, heeft André ons verzocht de touwen niet los te laten.
«There, a shark!»
Ik kijk in het blauwe en vervolgens naar het mandje met de drie vissenkoppen. Eigenlijk wel een zielig gezicht zo… Maar lang kan ik daar niet over nadenken, want ineens komt er een blauwe haai naar ons toe gezwommen!
Wat is ze mooi. Wel 3,5 meter als ik het goed zie! Geen wonder dat ze blauwe haaien genoemd worden want de haast elektrisch blauwe rug steekt scherp af tegen de witte buik.
Ze zwemt in een grote boog om ons heen om vervolgens koers te zetten richting de mand met chum.
Ook daar zwemt ze een rondje omheen, maar dan is ze klaar met de kat uit de boom kijken. Met haar spitse neus stevent ze recht op de mand af en stoot ertegenaan.
Spelen! De oranje boei moet het flink ontgelden: ertegenaan botsen met je spitse neus is namelijk ontzettend leuk!
De boei aan het wateroppervlak stuitert daardoor flink. He, maar dat is ook leuk! Ze zwemt naar boven en als een speelse hond bonkt ze wel tien keer tegen de oranje bal aan.
Dan vindt ze het tijd om haar toeschouwers te begroeten. Ze gaat persoonlijk bij iedereen even langs. Ik ben als laatste aan de beurt.
Met haar grote ogen op mij gericht, zwemt ze rakelings langs me, haar bek lijkt lachend te staan. Nog steeds vallen kleine brokjes chum in het water en onze blauwe schone vindt het schitterend.
Ook de boei moet het weer meerdere keren ontgelden, ze lijkt na een tijdje wel een vaste route te zwemmen. Ze is prachtig.
Nog twee haaien!
Maar dan verschijnen er nog twee haaien ten tonele! Beide hebben een escorte mee in de vorm van twee of drie loodsmannetjes (Naucrates ductor) die alle bewegingen synchroon meebewegen.
Deze twee nieuwe haaien zijn wel iets schuwer en kleiner dan ons eerste vriendinnetje. Ze blijven voorlopig maar even bij de schroef, die blijkbaar razend interessant is en bovendien ook heerlijk is om tegenaan te schuren.
Maar dan vindt een van hen het wel welletjes en heeft het nu gemunt op het touw waar ik aan hang.
Hoe ik ook probeer dat hij er niet tegenaan zwemt, onder andere door het lood op te tillen, hij blijft opzettelijk het touw rammen.
De haaien zijn erg nieuwsgierig, maar ik voel totaal geen angst.
Ik geef het maar op en kijk naar mijn buddy aan het andere touw. De grootste haai doet haar begroetingsronde voor de zoveelste keer en ze zwemt naar mij toe. Dit keer wijkt ze geen millimeter.
Steeds komt ze dichterbij, recht op mijn masker af! Haar grote ronde ogen staan nieuwsgierig en ik voel totaal geen angst. Ze wil gewoon even kijken wat voor geks ik op mijn hoofd heb.
Voor de duik hebben we een duidelijke briefing gehad dat je een haai voorzichtig moet wegduwen, maar ik durf haar niet zo goed aan te raken, bang dat ik haar misschien wegjaag.
Wanneer we echt neus aan neus liggen, deins ik iets terug. Met nog geen centimeter verschil zwemt ze langs me, mij verbaasd achter latend. Wat een prachtbeest.
Ze kijkt me aan met haar grote, ronde puppy-ogen. Ik ben op slag verliefd.
René kan zijn lol niet op met deze modellen die maar wat dol zijn op de onderwatercamera. Wanneer hij iets van het touw verwijderd raakt, zwemt hij terug, een blauwe haai in zijn kielzog.
René heeft dit echter helemaal niet door en zwemt druk vinnend naar het touw. Het is een erg grappig gezicht, want het lijkt net alsof de haai wil zeggen: «Eh, hallo? Ik ben hier?»
Knuffelen
We liggen een vol uur in het water en ik verveel me geen moment. Uiteindelijk staat de teller op vijf haaien, waaronder een dikke makreelhaai die het hele tafereel van een afstandje gadeslaat. Dichterbij komen durft hij – gelukkig – niet.
De makreelhaai ziet er toch wel wat meer ‘haai’ uit dan deze goedzakken die je eigenlijk wel wilt knuffelen en mee wilt nemen naar huis.
Wanneer André me een seintje geeft om naar boven te gaan, wil ik eigenlijk niet. Ik kijk nog een keer achterom, wat zijn het toch schatten. Eenmaal aan boord kan ik haast niet geloven wat we zojuist hebben meegemaakt.
Onbeschrijfelijk. Lachend kijk ik naar René die ook een grijns van oor tot oor heeft. Zeker weten dat daar wat moois bij zit. Al snel begin ik te bedenken waar ik een uitvergrote foto van mijn ‘knuffelhaai’ wil ophangen. Want eerlijk gezegd, ik ga mijn nieuwe vriendin erg missen…
Boven water is Pico al mooi, onder water is het adembenemend.
Pico & Corona
Duikcentrum Pico Sport
Pico Sport ligt pal in de haven van het stadje Madalena. Van hieruit kun je duiken boeken met haaien, maar ook met duivelsroggen. Daarnaast worden bootduiken aangeboden waarbij je gigantische roggen kunt zien en vele soorten vis. Groupers, snappers en murenen voelen zich prima thuis in de lavatunnels en inhammen.
Macroliefhebbers kunnen hier hun hart ophalen met de vele zeenaaktslakken die er te vinden zijn. Verhuur van materiaal en nitrox aanwezig.
Blauwe haaien experience
Met de RIB is het minimaal 1,5 tot 2,5 uur varen, afhankelijk van waar de haaien eerder gesignaleerd zijn. Aan boord is volop drinken, fruit en mariabiscuits. Vergeet vooral je zonnebrandcrème niet! Meer info: www.pico-sport.com
Met de RIB is het minimaal 1,5 tot 2,5 uur varen, afhankelijk van waar de haaien eerder gesignaleerd zijn.
Whalewatching
Snorkelen tussen honderden dolfijnen of tijdens een whalewatching trip vinvissen, bultruggen en andere walvissen zien? Het kan allemaal. Ideaal uitje voor de niet-duikende familieleden maar uiteraard ook voor jezelf! Garantie verzekerd: wij zijn meerdere keren mee geweest en hebben tijdens een tocht zes potvissen gezien en een vinvis!
Ook dit kun je gewoon boeken bij Pico Sport, die met een zeer luxe boot uitvaren waardoor je niets hoeft te missen en je van alle gemakken voorzien bent.
Boek nu met de code DUIKEN en ontvang € 50 korting op je reis vanaf € 750!
Meer info:
Stuur een bericht naar Frank Wirth: whales@gmx.net, of kijk op www.pico-sport.com
Bekijk ook: Waarom zijn er zoveel duivelsroggen bij de Azoren te vinden?
