Als duiker weet je hoe belangrijk het is om je oren goed te klaren tijdens de afdaling. Door de toenemende druk op je trommelvliezen tijdens het scubaduiken, kan het zonder de juiste techniek pijnlijk of zelfs schadelijk zijn. Gelukkig zijn er verschillende manieren om je oren veilig te klaren. In dit artikel leggen we uit welke methoden je kunt gebruiken en hoe je ze correct toepast, zodat je pijnvrij kunt genieten van je duik.

Waarom is het klaren van je oren belangrijk?

Wanneer je afdaalt tijdens een duik, neemt de omgevingsdruk in het water toe, wat invloed heeft op de druk in je middenoor. Als je de druk niet gelijkmaakt, kan dit leiden tot ongemak, barotrauma of zelfs blijvende schade aan het trommelvlies. Door je oren te klaren, breng je de druk in je middenoor in balans met de omgevingsdruk, wat de kans op problemen minimaliseert.

De beste technieken om je oren te klaren tijdens het duiken

Valsalva-manoeuvre

Dit is misschien wel de bekendste techniek onder duikers. De Valsalva-manoeuvre voer je uit door je neus dicht te knijpen, je mond gesloten te houden en zachtjes uit te blazen. Dit zorgt ervoor dat de lucht door de buis van Eustachius in je middenoor komt en de druk gelijkmaakt. Let wel op: blaas niet te hard, want dit kan juist schade veroorzaken.

Frenzel-manoeuvre
De Frenzel-manoeuvre is een geavanceerdere techniek die minder kracht vereist en vaak effectiever is op grotere diepten. Hierbij knijp je je neus dicht en gebruik je je keelspieren om lucht richting je oren te duwen, zonder je borstspieren te gebruiken. Het voelt alsof je een slikbeweging maakt terwijl je je neus dichthoudt. Deze techniek is ideaal voor freedivers en duikers die diepere afdalingen maken.

Toynbee-manoeuvre
Bij de Toynbee-manoeuvre knijp je opnieuw je neus dicht, maar in plaats van te blazen, slik je terwijl je je neus gesloten houdt. Deze techniek werkt goed als de Valsalva-manoeuvre niet succesvol is. Je kunt een slokje water nemen om het slikken te vergemakkelijken.

Lowry-manoeuvre
Dit is een combinatie van de Valsalva en Toynbee-manoeuvre. Je knijpt je neus dicht, probeert zachtjes uit te blazen zoals bij de Valsalva, terwijl je tegelijkertijd slikt. Deze techniek kan handig zijn als andere methoden niet direct werken, omdat je zowel lucht in je middenoor duwt als de druk vermindert door te slikken.

Voluntary tubal opening (vrijwillige buisopening)
Dit is een techniek die veel duikers pas na wat oefening onder de knie krijgen. Bij de voluntary tubal opening span je de spieren in je keel en kaak aan om de buis van Eustachius open te houden. Sommige mensen kunnen dit van nature doen, terwijl anderen dit via training leren. Het voordeel is dat je constant de druk kunt egaliseren zonder je neus te hoeven dichtknijpen.

Slikken en gapen
Soms kan simpelweg slikken of gapen al voldoende zijn om je oren te klaren, vooral in de beginfase van je afdaling. Dit helpt de buis van Eustachius te openen en lucht in je middenoor te laten stromen. Het is een gemakkelijke techniek, maar werkt vooral bij milde drukverschillen.

Tips voor succesvol oren klaren

• Klaar je oren vroeg en vaak: Wacht niet tot je pijn voelt. Begin direct bij de afdaling met klaren en blijf het regelmatig doen. Als je eenmaal druk op je oren voelt, kan het moeilijker zijn om te klaren.
• Blijf ontspannen: Duiken is een rustige sport, en ook het klaren van je oren moet ontspannen gebeuren. Als je gestrest bent, kan dit het klaren bemoeilijken.
• Kies de juiste techniek voor jou: Niet elke techniek werkt voor iedereen even goed. Experimenteer met verschillende methoden om te ontdekken welke voor jou het meest effectief is.
• Stijg iets op als het niet lukt: Als je ondanks verschillende technieken je oren niet kunt klaren, stijg dan een paar meter op en probeer het opnieuw. Forceren kan leiden tot beschadiging van het trommelvlies.

Conclusie

Het klaren van je oren is essentieel voor een veilige en comfortabele duik. Of je nu de Valsalva-manoeuvre gebruikt of de meer geavanceerde Frenzel-techniek, het belangrijkste is dat je de methode vindt die voor jou het beste werkt. Door regelmatig te oefenen en op tijd te klaren, voorkom je vervelende problemen en kun je volop genieten van je onderwateravonturen.

Handig om te weten!

Wat is een trommelvliesperforatie?
Een trommelvliesperforatie is een scheurtje of een gat in het trommelvlies, het dunne membraan dat het middenoor scheidt van de gehoorgang. Dit kan ontstaan door oorinfecties, een plotselinge verandering in luchtdruk (zoals tijdens het duiken of vliegen), een harde klap tegen het oor of door het gebruik van scherpe voorwerpen in het oor. Symptomen van een trommelvliesperforatie kunnen zijn: oorpijn, gehoorverlies, een zoemend geluid (tinnitus) of soms een uitvloeiing van vocht of bloed uit het oor.

Waarom kan ik mijn oren niet klaren?
Moeite met het klaren van je oren ontstaat vaak doordat de buis van Eustachius niet goed functioneert. Deze smalle buis verbindt het middenoor met de keel en zorgt ervoor dat de luchtdruk in het oor gelijk blijft. Als deze buis verstopt of ontstoken is, bijvoorbeeld door verkoudheid, allergieën of zwelling, kan je de druk in je oren niet goed reguleren. Dit probleem is veelvoorkomend bij duikers en kan leiden tot ongemak of zelfs schade aan het trommelvlies als er geen maatregelen worden genomen.

Mag je duiken na een trommelvliesperforatie?
Duiken na een trommelvliesperforatie wordt over het algemeen afgeraden totdat het trommelvlies volledig is genezen. Een beschadigd trommelvlies kan niet goed de druk in het middenoor reguleren, wat het risico op verdere schade of infecties vergroot. Zodra het trommelvlies volledig hersteld is en de arts toestemming geeft, kan je meestal weer veilig duiken. Het is belangrijk om tijdens de herstelperiode medische begeleiding te volgen en ervoor te zorgen dat je oren goed functioneren voordat je weer gaat duiken.