Een Surface Marker Buoy is niets nieuws. Ze zijn er in verschillende kleuren, lengtes, materialen en ze kunnen een heleboel extra eigenschappen bezitten. Maar waar moet je aan denken als je er een gaat uitkiezen?

Geel, Oranje, Groen, Roze, tweekleurig… Welke Surface Marker Buoy de juiste?

In een wereld vol kleurig duikmateriaal zou je kunnen denken dat de kleur van je Surface Marker Buoy zou moeten passen bij de kleur van je zwemvliezen! Maar is de kleurkeuze werkelijk belangrijk en wat betekenen de verschillende kleuren, als ze al iets betekenen?

Laten we beginnen met eens te kijken waarom we een Surface Marker Buoy gebruiken. Het antwoord is in feite heel eenvoudig: hij moet de aandacht trekken en ervoor zorgen dat je zichtbaar bent.

In de maritieme industrie bestaan er diverse voorschriften waaraan levensreddende apparatuur moet voldoen. Eigenlijk is het zo dat de SOLAS (Saving Of Life At Sea) conventie en de  LSA (Life-Saving Appliance) code vereisen dat alle onderdelen van levensreddende apparatuur gebruik maken van een zeer zichtbare kleur om ontdekking gemakkelijker te maken.

Hoewel SMB’s niet beschouwd worden als maritieme, levensreddende apparatuur hebben ze wel een gelijksoortige functie: ervoor zorgen dat je niet vermist raakt door de aandacht te trekken. Maar er bestaat geen regelgeving voor. Er bestaat geen verplichte kleur, hoewel maritieme en reddingsorganisaties het erover eens zijn dat de kleuren oranje, geel en in minder mate rood de geschiktste kleuren zijn. 

De enige eis binnen de hele duikgemeenschap is dat hij gemaakt moet zijn van een zeer zichtbare kleur. Er wordt geen bepaalde kleur aanbevolen. Wat echt van belang is dat de kleur contrasteert met het wateroppervlak (en de lucht). Er zijn studies gedaan naar wat de juiste kleur is, maar de resultaten van die studies zijn niet altijd consistent.

De kleur van de zeeën waarin we graag duiken is niet overal hetzelfde en de effectiviteit van de Surface Marker Buoy kleur kan ook beïnvloed worden door het zonlicht. Voor ons doeleinde lijken fluorescerend groen (geelgroen) en fluorescerend oranje het beste zichtbaar.

Hoe zit het met oranje voor veiligheid & decostops en geel voor noodgevallen?

Net zoals er geen internationaal geaccepteerde kleur is, is er ook geen internationaal geaccepteerde betekenis voor de kleuren die momenteel gebruikt worden.  In sommige gebieden of onder sommige groepen duikers is men het in het algemeen eens dat oranje gebruikt moet worden voor normale situaties en geel in een noodsituatie.

In sommige gevallen maken duikers zelfs een leitje met een boodschap aan de gele SMB vast, zodat het mogelijk is om precies aan te geven om welk soort noodgeval het gaat en welke assistentie er nodig is. Dit principe houdt in dat deze duikers dan met 2 SMB’s duiken en ieder daarvan gebruiken voor dat wat ze willen communiceren met de mensen aan het oppervlak. Dit maakt het voor het ondersteuningsteam gemakkelijk om sneller te reageren en in sommige gevallen te helpen om de noodsituatie op te lossen.

Dit principe werkt echter alleen als alle duikers in de groep 2 SMB’s hebben. Maar in werkelijkheid hebben de meeste duikers er maar een bij zich en zelfs dan nog alleen in een kleur die verkrijgbaar is.

Sommige SMB’s kunnen zelfs een oranje en een gele kant hebben. De reden hiervoor is dat de oranje kant beter zichtbaar zou zijn in het zonlicht, terwijl de gele kant beter zichtbaar wordt bij het aanbreken van de dag. Dit soort SMB kun je natuurlijk niet gebruiken als je een bepaalde noodsituatie probeert aan te geven.

Belangrijk is echter dat welke kleur er ook maar gekozen wordt, het je moet helpen om zichtbaar te zijn en dat voor de duik er, waar nodig, afgesproken wordt  wat de betekenen is van de kleur die in een noodgeval gebruikt wordt.

Hoe zit het met de lengte en het gebruikte materiaal?

Denk eraan dat de Surface Marker Buoy je zichtbaar moet maken. Als hij te kort is, of als de doorsnee te klein is, zal hij niet op een grote afstand zichtbaar zijn, vooral wanneer hij onder bepaalde omstandigheden gebruikt wordt, zoals bij hoge golven.

Als hij aan de andere kant te lang is, kan het problematisch worden om hem rechtop te houden; maar hoe hoger hij vanuit het oppervlak oprijst, hoe gemakkelijker het is om hem vanaf een afstand te ontdekken.

De gebruikte materialen maken eigenlijk geen verschil als het gaat om zichtbaarheid, maar ze kunnen van invloed zijn op de kwaliteit en dus op de duurzaamheid. Plastic of PVC modellen worden over de hele lengte van de SMB geseald, maar deze materialen gecoat met “thermo” seals zijn minder sterk vergeleken met de nylon types die genaaid zijn en zelfs een inwendige blaas kunnen hebben, net zoals we in het trimjacket hebben.

De duurdere types hebben bovendien vaak extra voorzieningen waardoor ze een meer effectieve keuze zijn.

Open aan de onderkant of zelfsluitend?

Sommige SMB’s blijven open aan de onderkant. Je blaast ze met je octopus op en zendt ze naar het oppervlak. Overtollige lucht zal aan de onderkant wegstromen waardoor scheuren door het toenemende volume tijdens de opstijging voorkomen wordt.

Een probleem bij deze types is dat als je ze vanuit de diepte omhoog zendt, ze aan het oppervlak kunnen “omvallen” en de lucht eruit kan lopen. Als gevolg daarvan kunnen ze weer zakken of maar voor een deel gevuld aan het oppervlak blijven waardoor ze niet langer een effectief hulpmiddel zijn.

Het zelfsluitende type daarentegen voorkomt dat er lucht aan de onderkant ontsnapt. Dit garandeert dat zo lang je de lijn en de haspel – ja die heb je nodig om de SMB naar het oppervlak te kunnen sturen – onder spanning houdt de DSNB rechtop aan het oppervlak zal staan.

Maar het is echter niet voldoende om de SMB het oppervlak te laten bereiken: als je wilt dat hij rechtop staat terwijl jij onderwater bent, moet je zorgen voor voldoende spanning op de lijn. Zelfsluitende SMB’s scheuren tijdens de opstijging niet omdat ze ook een overdruk- of releaseklep hebben.

Zelfs als je hem niet omhoog stuurt vanuit de diepte maar hem alleen aan het oppervlak gebruikt, maar het zelfsluitende type je leven nog steeds gemakkelijker omdat er geen lucht uitstroomt iedere keer als hij omvalt.

Er zijn ook modellen verkrijgbaar die met de mond opgeblazen kunnen worden of door een klein flesje te gebruiken of via je inflatorslang. Al deze voorzieningen kunnen extra voordeel opleveren, maar je inflatorslang eraan vastmaken om hem naar het oppervlak te zenden, kan je in een ongecontroleerde opstijging brengen en dat is niet iets dat je wilt laten gebeuren. In ieder geval moet je, net als bij alle veiligheidsmaterialen, leren hoe je ermee om moet gaan voordat je in een noodsituatie terecht komt.

Extra voorzieningen Surface Marker Buoy

Sommige SMB’s hebben reflecterende strepen waardoor ze ’s nachts handig zijn als er zoeklichten worden gebruikt. Sommige modellen hebben een bevestiging bovenop voor  een strobelampje of een breaklight, wat ook handig is ’s nachts. Een SMB fabrikant heeft zelfs een zak aangebracht om een eigen noodzender in te doen.

Je kunt ook SMB’s vinden met een zakje aan de onderkant. Dit zakje kan leeg zijn of extra noodmaterialen bevatten, of het kan gebruikt worden om er een minihaspel in te doen als die niet in gebruik is. Hoewel het vanzelfsprekend lijkt moet je niet vergeten dat om een SMB op diepte te kunnen gebruiken je een haspel nodig hebt die je in de meeste gevallen apart moet aanschaffen.

Een SMB zou weleens van levensbelang kunnen zijn als je ver weg raakt van de duikboot of de kust en niemand je kan zien. In zo’n situatie zou je wensen dat je de beste had die er te krijgen is.

Dit is precies wat we in gedachte moeten houden als we besluiten welk type SMB we gaan kopen. Als je overweegt iets te kopen wat je leven zou kunnen redden zou je de prijs niet als de doorslaggevende factor moeten beschouwen. Kwaliteit en gebruiksgemak zullen de twee eigenschappen zijn die een levensreddend verschil kunnen maken. 

SMB or DSMB?

In de Engelse taal wordt de naam Surface Marker Buoy of SMB vaak gebruikt in plaats van Delayed Surface Marker Buoy of DSMB. Er is echter een verschil tussen deze twee types. Een SMB is in feite een reguliere oppervlakteboei met een duikvlag erop die aangeeft dat er duikers in het water zijn en die gedurende de gehele duik gebruikt wordt.

BRON: DAN Alert Diver

Ook interessant voor jou:

Duikmasker in het vizier

DAN: Veiligheid is een attitude