Geen vis eten in februari… Doe je mee? Met Fish Free February wordt de oproep gedaan om geen vis te eten deze maand. Waarom, wie zit hierachter en wat willen ze bereiken? Een interview met initiatiefnemer Simon Hilbourne.

Tekst: Nina Tourton

Kun je jezelf even voorstellen?

Mijn naam is Simon Hilbourne en ik ben de oprichter van Fish Free February, een in het Verenigd Koninkrijk geregistreerde liefdadigheidsinstelling die zich bezighoudt met bewustmaking van de impact van visserij op de oceaan en het aanmoedigen van een vermindering van de consumptie van vis.

Ik ben een fanatieke duiker en mariene natuurbeschermer die voor de Manta Trust werkt.

Je hebt veel leed van zeedieren gezien…

Tijdens mijn werk heb ik verschillende vismarkten over de hele wereld bezocht en stapels dode haaien en roggen gezien. In sommige gevallen zijn dit de soorten waarop de vissers zich richtten, maar in veel gevallen zijn ze slechts de bijvangst van de algemene visserij.

Deze scènes op de vismarkten in combinatie met de reacties van vrienden thuis op deze beelden, brachten me ertoe Fish Free February te starten.

Ik merk dat buiten mijn netwerk van collega’s in de wereld van het behoud van de zee, veel mensen zich niet bewust zijn van zaken als overbevissing, bijvangst, verkeerde etikettering, spooknetten of mensenrechtenkwesties in de visserij.

Er is een groeiende belangstelling voor duurzamere diëten, waarbij mensen ervoor kiezen hun consumptie van vlees (met name rundvlees) te verminderen, maar zo vaak wordt vis buiten het gesprek gehouden.

In feite is er een hele groep mensen wiens enige vleesopname bestaat uit vis; pescetariërs.

We willen dit verhaal veranderen en meer aandacht besteden aan de noodzaak om ook de consumptie daarvan te verminderen.

Waarom is het zo belangrijk om in februari – of in het algemeen – minder tot geen vis te eten?

De huidige schaal en methoden van de visserij is niet duurzaam en zeer schadelijk voor het milieu. De samenleving heeft een paar belangrijke soorten gekozen als hun favoriete vis, wat betekent dat de visserij heel doelgericht deze soorten target. Daarbij worden alle ongewenste of ‘minder waardevolle’ soorten als bijvangst weggegooid.

Maar liefst 40% van de gevangen vis gaat als bijvangst verloren! Geen vis consumeren in februari is een prima startpunt en gelegenheid om het bewustzijn te vergroten.

We willen dat mensen leren en elkaar voorlichten over de gevolgen van de visserij, in de hoop dat ze in de toekomst minder of zelfs geen vis zullen eten.

Wij hopen dat degenen die vis blijven eten, beter geïnformeerd zullen zijn over de gevolgen die het heeft en meer zullen nadenken over waar het voedsel vandaan komt en hoe het is gevangen.

“De grootste huidige bedreiging voor de oceanen is niet plasticvervuiling, of verzuring van de oceaan of opwarming van de zee, het is de visserij”, kun je uitleggen hoe en waarom dit is?

Visserij is een veelzijdige bedreiging. Overbevissing heeft gevolgen voor de populaties van doelsoorten zoals tonijn, zalm en kabeljauw.

De bijvangst van deze visserijen heeft gevolgen voor vrijwel alle andere soorten in de oceaan, van kleine aasvissen tot bedreigde mantaroggen en haaien.

Verloren en afgedankte visnetten (spooknetten genoemd) zijn gemaakt van plastic! Bijna de helft van het plastic in de Great Pacific Garbage Patch is vistuig, geen plastic zakken of rietjes (hoewel deze ook enorm verkwistend zijn!).

Aquacultuur wordt vaak gezien als de redding van de visserij, maar zij komen ook met een hoop selectieproblemen, waaronder het uitbreken van ziekten, dode zones, pesticiden en chemicaliën die in de omliggende ecosystemen terechtkomen.

Zoals je kunt zien, is er een hele reeks problemen die vrijwel elke soort in de oceaan rechtstreeks beïnvloeden en daarom verstoring in het voedselketen veroorzaken.

Het goede nieuws is dat de oceanen en de zeedieren die erin leven, erg veerkrachtig zijn en als ze de kans krijgen, herstellen ze ook weer. We hoeven alleen de voet een beetje van het pedaal af te halen.

En vegetariërs zoals ik die al geen vis eten, hoe kunnen die ook in februari hun steentje bijdragen?

Zelfs mensen die vegetarisch of veganistisch zijn, kunnen nog steeds in februari vis-vrij gaan. Het gaat niet alleen om het niet-vis eten, maar ook om bewustwording te creëren.

Bestaan er ook goede vistechnieken en duurzame visserijopties?

Dit is een ongelooflijk moeilijke vraag om te beantwoorden. Het hangt ervan af in welk land je bent, over welke soort je praat, welke vismethode wordt gebruikt en zelfs in welk seizoen de vis wordt gevangen.

Het beste is om lokaal te kopen bij vishandelaren of in havens, en de kleinschalige visserij te ondersteunen in plaats van te kopen bij supermarkten die vaak worden bevoorraad door veel grotere industriële visserijen.

Er zijn ook websites en apps die een goede indicatie geven wat je beter wel en niet kunt eten.

Voor de Fish Free februari-campagne zelf proberen we echter te voorkomen dat ‘duurzamere opties’ worden gepromoot, omdat we vinden dat het mensen een gemakkelijke uitweg biedt.

Om deze februari door te komen en je vindt vis echt heel lekker: wat is de gouden tip?

Ik ben bang dat er wat offers gemaakt moeten worden, maar we hebben de kortste maand gekozen om het hopelijk zo gemakkelijk mogelijk te maken.

Er is een groeiend aantal visvrije alternatieve merken op de markt. Ze lopen nog een beetje achter op de vleesalternatieven voor kwaliteit, maar ze komen er wel.

Fish Free February deelt ook een aantal receptideeën en visalternatieven die mensen inspiratie kunnen geven. Kijk voor meer info op: www.fishfreefebruary.com

Lees ook: Verloren vistuig dodelijkste vorm van plastic afval voor zeedieren